written by Khatabook | August 29, 2022

పాలీహౌస్ ఫార్మింగ్ గురించి మీరు ఏం తెలుసుకోవాలి?

×

Table of Content


భారత ప్రజలు ఎప్పుడూ వ్యవసాయంపైనే ఆధారపడి ఉన్నారు. మన జనాభాలో 70% మంది పూర్తిగా వ్యవసాయంపై ఆధారపడి జీవిస్తున్నారు. ప్రజలు తమ వాతావరణ పరిస్థితులకు అనుగుణంగా కలం బట్టి వివిధ పంటలను పండిస్తారు.భారతదేశం వ్యవసాయ కార్యకలాపాలకు ప్రధానంగా రుతుపవనాలపై ఆధారపడుతుంది. రైతులు భారీ నష్టాలను చవిచూడాల్సి ఉంటుంది, వ్యవసాయ కార్యకలాపాలలో రైతులకు సహాయం చేయడానికి కొన్ని వ్యూహాలను రూపొందించాలి. వ్యవసాయాన్ని మరింత లాభదాయకంగా మరియు పర్యావరణ అనుకూలమైనదిగా మార్చడానికి పాలీహౌస్ వ్యవసాయం ఈ దిశలో ఒక అడుగు. ఈ వ్యాసంలో, పాలీహౌస్ వ్యవసాయం వల్ల కలిగే ప్రయోజనాలను చూద్దాం.

మీకు తెలుసా?

నీటి సంరక్షణకు పాలీహౌస్ వ్యవసాయం ఒక అద్భుతమైన మార్గం. పాలీహౌస్‌లలో బిందు సేద్యం ఉపయోగించడం వల్ల సాధారణంగా అవసరమైన నీటిలో కనీసం 40% ఆదా అవుతుంది.

పాలీహౌస్ ఫార్మింగ్ అంటే ఏమిటి?

కాలక్రమేణా, వ్యవసాయాన్ని లాభసాటిగా మార్చడానికి వ్యవసాయ పద్ధతులు మారాయి. పాలీహౌస్ ఫార్మింగ్ అనేది వ్యవసాయంలో ఒక ఆవిష్కరణ, దీనితో రైతులు తమ వ్యవసాయ కార్యకలాపాలను సరైన వాతావరణంలో కొన్ని ముఖ్య అంశాలను నియంత్రించడం ద్వారా నిర్వహించవచ్చు. ఈ సమాచారంతో కూడిన విధానం రైతులకు అనేక ప్రయోజనాలను పొందడంలో సహాయపడుతుంది, వీటిని మేము ఈ కథనంలో మరింత విశ్లేషిస్తాము.

ప్రజలు పాలీహౌస్ వ్యవసాయంపై ఆసక్తిని కనబరుస్తున్నారు ఎందుకంటే ఇది ఎక్కువ లాభదాయకంగా ఉంటుంది మరియు సాంప్రదాయ బహిరంగ వ్యవసాయంతో పోలిస్తే దాని నష్టాలు చాలా తక్కువ. అలాగే, రైతులు ఏడాది పొడవునా పంటలు పండించే పద్ధతి ఇది.

చైనా తర్వాత ప్రపంచంలో అత్యధిక జనాభా ఉన్న దేశం భారతదేశం. అలాగే, 2027లో చైనా జనాభాను అధిగమిస్తుందని ఒక అంచనా. ఇంత పెద్ద జనాభాకు ఆహారం అందించడం ఒక సవాలు; ఈ సవాలును ఎదుర్కోవడానికి ఏడాది పొడవునా పంటలు పండించడం చాలా ముఖ్యం.

పాలీహౌస్ వ్యవసాయం పైన పేర్కొన్న సమస్యకు సరైన పరిష్కారం. పాలీహౌస్ వ్యవసాయాన్ని ప్రోత్సహించడానికి పాలీహౌస్ సబ్సిడీతో సహా అనేక చర్యలు తీసుకోబడ్డాయి. ఈ సబ్సిడీ తీసుకోవడం ద్వారా రైతులు తమ జేబుల నుండి చాలా తక్కువ డబ్బు చెల్లించాల్సి ఉంటుంది. ఈ సబ్సిడీ తీసుకోవడం ద్వారా రైతులు తమ జేబులోంచి చాలా తక్కువ చెల్లించాల్సి వస్తోంది. అనేక గ్రామీణ బ్యాంకులు పాలీహౌస్ సబ్సిడీలు మరియు రుణాలను కూడా అందిస్తున్నాయి. క్లుప్తంగా పాలీహౌస్ సబ్సిడీ అనేది పాలీహౌస్ వ్యవసాయాన్ని ప్రోత్సహించడానికి మరియు సాంప్రదాయ బహిరంగ వ్యవసాయంతో ముడిపడి ఉన్న భారీ నష్టాల నుండి రైతులను రక్షించడానికి  రైతులకు అందించే ఆర్థిక సహాయం.

పాలీహౌస్ ఫార్మింగ్ ప్రయోజనాలు

పంటల సాగు కోసం పాలీహౌస్‌ను ఉపయోగించడం వల్ల కలిగే ప్రయోజనాలు:

  • పాలీహౌస్‌లో, మీరు నియంత్రిత వాతావరణంలో సులభంగా పంటలను పండించవచ్చు. ఇది సాంప్రదాయ ఉచిత వ్యవసాయ పద్ధతిని దూరం పెట్టడానికి సహాయపడుతుంది.
  • సీజన్‌తో సంబంధం లేకుండా రైతులు ఏడాది పొడవునా పంటలు పండించవచ్చు.
  • పాలీహౌస్ లోపల సురక్షితంగా పెరగడం వల్ల కీటకాలు మరియు వ్యాధులు పంటను దెబ్బతీయవు.
  • బయట వాతావరణం మొక్కల పెరుగుదలను ప్రభావితం చేయదు.
  • పాలీహౌస్ ఫార్మింగ్ పద్ధతిని ఉపయోగించడం ద్వారా నాణ్యమైన ఉత్పత్తులను పొందవచ్చు.
  • పాలీహౌస్ లోపల మంచి పరిశుభ్రత ఉంటుంది.
  • బిందు సేద్యం ద్వారా స్వయంచాలకంగా నియంత్రించబడుతుంది కాబట్టి ఎరువుల వాడుక సూటిగా ఉంటుంది.
  • మంచి డ్రైనేజీ మరియు గాలి సౌకర్యం అందుబాటులో ఉంటుంది.
  • పంట కాలం తక్కువగా ఉన్నందున ఉత్పత్తి సామర్థ్యం పెరుగుతుంది.
  • సీజన్‌లో అన్ని రకాల పంటలను పండించడం వల్ల ఏడాదిలో మొత్తం పంట దిగుబడి పెరుగుతుంది.
  • పాలీహౌస్ వ్యవసాయంలో, తక్కువ మార్పిడి షాక్‌తో దాని జీవిత చక్రంలో ఏకరీతి మొక్కల పెరుగుదల ఉంటుంది.
  • పాలీహౌస్ సాగులో, పంటలను నిర్వహించడం, ఉత్పత్తులను గ్రేడింగ్ చేయడం మరియు వాటిని రవాణా చేయడం సూటిగా ఉంటుంది.

పాలీహౌస్ వ్యవసాయంలో ఉన్న ప్రయోజనాలు దీనిని ప్రత్యేకమైన, సమర్థవంతమైన, స్థిరమైన మరియు వ్యయ-పొదుపు సాధనంగా మార్చాయి.

గ్రీన్‌హౌస్ vs పాలీహౌస్

పాలీహౌస్‌లు మరియు గ్రీన్‌హౌస్‌లలోని రక్షిత నిర్మాణాలలో కొన్ని పంటలను సురక్షితంగా పెంచవచ్చు. గ్రీన్‌హౌస్‌ను నిర్మించడంలో గాజు ప్రధాన భాగం. మరోవైపు, పాలీహౌస్ అనేది పాలిథిలిన్ పదార్థంతో తయారు చేయబడిండి. కాబట్టి గ్రీన్‌హౌస్ మరియు పాలీహౌస్ మధ్య వ్యత్యాసాన్ని చూడవచ్చు; మరియు కొత్త సాంకేతికత మరియు పర్యావరణ అనుకూల పద్ధతులను ఉపయోగించి పంటలను పండించడానికి పాలీహౌస్ చాలా ప్రభావవంతంగా మరియు ప్రయోజనకరంగా ఉంటుంది.

పాలీహౌస్ వ్యవసాయ రకాలు

పర్యావరణ నియంత్రణల కారకాల ఆధారంగా పాలీహౌస్ వ్యవసాయాన్ని 2 రకాలుగా విభజించవచ్చు:

సహజ వెంటిలేషన్ పాలీహౌస్

సహజ వెంటిలేషన్ పాలీహౌస్‌లో సహజమైన వెంటిలేషన్ మరియు పంటలను కీటకాలు, వ్యాధులు మరియు తెగుళ్ల నుండి రక్షించడానికి ఫాగర్ వ్యవస్థ ఉంటుంది. పాలీహౌస్‌లు కఠినమైన పర్యావరణ పరిస్థితుల నుండి మొక్కలను రక్షించడంలో సహాయపడతాయి. ఈ రకానికి చెందిన పాలీహౌస్‌లు చౌకగా ఉంటాయి.

పర్యావరణ నియంత్రణలో ఉన్న పాలీహౌస్

పర్యావరణ నియంత్రణలో ఉన్న పాలీహౌస్‌లు వ్యవసాయంలో అవసరమైన కారకాలను నిర్వహించడం ద్వారా ఏటా పంటలను నిర్వహించడంలో మెరుగ్గా ఉంటాయి, ఉదాహరణకు తేమ, ఉష్ణోగ్రత మొదలైనవి.

పర్యావరణ నియంత్రణలో ఉన్న పాలీహౌస్‌లలో 3 వర్గాలు ఉన్నాయి.

  • తక్కువ సాంకేతికత పాలీహౌస్: అటువంటి పాలీహౌస్‌లను నిర్మించడానికి తక్కువ ఖర్చుతో కూడిన పదార్థాలు అవసరం. తేలికగా లభించే పదార్థాలను ఉపయోగిస్తారు. ఇది గడ్డకట్టే చల్లని వాతావరణ పరిస్థితుల నుండి పంటలను రక్షిస్తుంది మరియు తేమ మరియు ఉష్ణోగ్రత వంటి కారకాలను నియంత్రించడానికి షేడ్ నెట్‌లను ఉపయోగిస్తారు.
  • మీడియం టెక్నాలజీ పాలీహౌస్‌ల: దీని నిర్మాణంలో గాల్వనైజ్డ్ ఇనుము ఉపయోగించబడుతుంది. ఉష్ణోగ్రత మరియు తేమ నిర్వహించబడతాయి. ఈ పాలీహౌస్‌లని వేసవి కాలంలో ఎక్కువగా వినియోగిస్తారు.

 

 

  • హైటెక్ పాలీహౌస్ సిస్టమ్: మెషిన్ ఆధారిత నియంత్రణ వ్యవస్థలు ఈ పాలీహౌస్‌ల లోపల ఉష్ణోగ్రతను నిర్వహిస్తాయి. అంతేకాకుండా, ఈ విధానాన్ని ఉపయోగించి పంటలను పండించడానికి తేమ మరియు నీటిపారుదల విషయంలో సంవత్సరం పొడవునా జాగ్రత్తలు తీసుకుంటారు.

పాలీహౌస్ ఫార్మింగ్ ఖర్చు మరియు పాలీహౌస్ సబ్సిడీ

పాలీహౌస్‌ను నిర్మించడానికి అయ్యే ఖర్చు నిర్దిష్ట పారామితులపై ఆధారపడి ఉంటుంది: (1) సిస్టమ్ రకం  (2) నిర్మాణ ప్రాంతం.

పాలీహౌస్ నిర్మాణానికి ఆరోగ్యకరమైన అంచనా క్రింది విధంగా ఉంటుంది:

1. డ్రెయినింగ్ ఫ్యాన్ సిస్టమ్ లేదా కూలింగ్ ప్యాడ్‌లు లేని తక్కువ టెక్నాలజీ పాలీహౌస్ - 400 నుండి 500 చ.మీ.

2. నాన్-ఆటోమేటిక్ కూలింగ్ ప్యాడ్‌లు మరియు డ్రైనింగ్ ఫ్యాన్ సిస్టమ్‌లతో కూడిన మీడియం టెక్నాలజీ పాలీహౌస్ - 900 నుండి 1200 చ.మీ.

3. పూర్తిగా ఆటోమేటిక్ కంట్రోల్ సిస్టమ్‌తో కూడిన హైటెక్ పాలీహౌస్ - 2,500 నుండి 4,000 చ.మీ.

పాలీహౌస్ వ్యవసాయ ఖర్చులు:

  • స్థిర ధర: భూమి, కార్యాలయ గదులు, లేబర్ గదులు మరియు వ్యవసాయంలో స్ప్రింక్లర్ లేదా డ్రిప్ ఇరిగేషన్ సిస్టమ్స్ వంటి ఇతర స్థిర భాగాలు.
  • పునరావృత/వేరియబుల్ ఖర్చులు: ఎరువులు, తెగుళ్లు మరియు వ్యాధి నియంత్రణ రసాయనాలు, ప్లాంటింగ్ పదార్థాలు, విద్యుత్ మరియు రవాణా ఛార్జీలు పాలీహౌస్ ఫార్మింగ్ సెటప్ యొక్క వేరియబుల్ ధర కిందకు వస్తాయి.

ముగింపు

రైతులను ఆర్థిక నష్టాలకు దారితీసే అన్ని సీజన్లలో కొన్ని లాభదాయకమైన పంటలను పండించడానికి అనుమతించని కఠినమైన వాతావరణ పరిస్థితులను నివారించడానికి పాలీహౌస్ వ్యవసాయం అభివృద్ధి చేయబడింది. పాలీహౌస్ వ్యవసాయాన్ని ప్రోత్సహించడానికి, ప్రభుత్వం రైతులకు పాలీహౌస్ రాయితీలను అందిస్తుంది, ఇది పాలీహౌస్ వ్యవసాయానికి మారడానికి వారి జేబు ఖర్చులను బాగా తగ్గిస్తుంది. పాలీహౌస్ వ్యవసాయం అనేది రైతుల ఉత్పాదకత మరియు లాభదాయకతను పెంచడంలో హరిత విప్లవం వలె ఒక విప్లవాత్మక ఆలోచన.ప్రపంచంలోని రెండవ అతిపెద్ద జనాభాకు ఆహారం అందించడానికి అన్ని సీజన్లలో పంటలను పండించవచ్చు. పాలీహౌస్ వ్యవసాయంలో పంటలను రక్షిత ప్రదేశంలో పండిస్తారు. ఇది కీటకాలు, వ్యాధులు మరియు కఠినమైన వాతావరణ పరిస్థితులకు గురికాకుండా పంటలను కాపాడుతుంది.

పాలీహౌస్ వ్యవసాయం యొక్క ప్రయోజనాలు మరియు ఉపయోగాలు చాలా పెద్దవి కాబట్టి రైతులు ఈ పద్ధతిని త్వరగా అవలంబిస్తున్నారు, అలాగే అనేక లాభాలను ఆర్జిస్తున్నారు. పాలీహౌస్ వ్యవసాయ ప్రయోజనాలు ప్రతి రైతుకు అందడానికి మిగిలిన రైతులు కూడా దీనిని స్వీకరించాలి. అందువల్ల, పాలీహౌస్ వ్యవసాయాన్ని ఒక కొత్త ప్రపంచ సాంకేతికతగా చూడవచ్చు, దీనిలో రైతులు పంటల నిర్మాణ వ్యయం నుండి ప్రయోజనం పొందడంతో పాటు వారి పంట ఉత్పత్తిని పెంచుతారు

సూక్ష్మ, చిన్న మరియు మధ్యస్థ వ్యాపారాలు (MSMEలు) మరియు వ్యాపార చిట్కాలకు సంబంధించిన తాజా అప్‌డేట్‌లు, కథనాలు మరియు వార్తల బ్లాగ్‌ల కోసం Khatabookని అనుసరించండి.

తరుచుగా అడిగే ప్రశ్నలు

ప్రశ్న: వ్యవసాయంలో పాలీహౌస్‌ను ఎందుకు ఉపయోగిస్తున్నారు?

సమాధానం:

నియంత్రిత ఉష్ణోగ్రతలో పంటలను పండించడానికి పాలీహౌస్ చాలా ప్రయోజనకరంగా ఉంటుంది, ఇందులో పంట దెబ్బతీనే అవకాశం తక్కువగా ఉంటుంది. పాలీహౌస్ లోపల కీటకాలు, తెగుళ్లు మరియు వ్యాధులు వ్యాపించే అవకాశాలు తక్కువగా ఉంటాయి కాబట్టి పంటలు దెబ్బతినకుండా ఉంటాయి. అందుకే పాలీహౌస్ ఫార్మింగ్ వ్యవసాయం యొక్క అడ్డంకులను ఎదుర్కోవడంలో చాలా ప్రభావవంతంగా ఉంటుంది.

ప్రశ్న: భారతదేశంలో పాలీహౌస్ వ్యవసాయం ఎందుకు ప్రాచుర్యం పొందుతోంది?

సమాధానం:

రైతులు పంటలు పండించడానికి విశాలమైన స్థలాలను సమర్ధవంతంగా ఉపయోగించుకోవచ్చు కాబట్టి పాలీహౌస్ వ్యవసాయం భారతదేశంలో ప్రాచుర్యం పొందింది. అందువల్ల, ఈ పద్ధతి పంటల మంచి దిగుబడికి దారితీస్తుంది. పాలీహౌస్ ఫార్మింగ్ విధానంలో నిలువు పంట ఉత్పత్తి యొక్క మరొక ప్రయోజనం ఏమిటంటే ఇది ప్రాథమికమైనది మరియు పంటల సులభమైన వృద్ధికి దారితీస్తుంది.పై కారణాల వల్ల  భారతదేశంలో పాలీహౌస్ వ్యవసాయం వేగంగా ప్రాచుర్యం పొందడాన్ని మనం చూస్తున్నాము.

ప్రశ్న: మీరు తక్కువ ఖర్చుతో పాలీహౌస్‌ను ఎలా నిర్మించగలరు?

సమాధానం:

పాలీహౌస్ యొక్క ఫ్రేమ్ నిర్మాణాన్ని అభివృద్ధి చేయడానికి సులభంగా లభించే వెదురు, కలప మరియు మెటల్ వైర్‌లను ఉపయోగించి తక్కువ ఖర్చుతో కూడిన పాలీహౌస్‌ను నిర్మించవచ్చు. 200μ UV స్టెబిలైజ్డ్ ఫిల్మ్ పైకప్పును మరియు పక్క గోడలపై 75% షేడ్ నెట్‌ను జతచేయాలి. పాలీహౌస్ వ్యవసాయం కోసం తక్కువ ఖర్చుతో కూడిన పాలీహౌస్‌ను నిర్మించడానికి వివిధ మార్గాలు ఉన్నాయి.

నిరాకరణ :
ఈ వెబ్ సైట్ లో అందించబడ్డ సమాచారం, ఉత్పత్తులు మరియు సర్వీసులు ఎలాంటి వారెంటీ లేదా ప్రాతినిధ్యం, లేకుండా మాత్రమే ''లభ్యమవుతాయనే' కండిషన్ తో అందించబడతాయి. Khatabook బ్లాగులు అన్నీ ఆర్థిక సేవలు మరియు ఉత్పత్తుల పై వినియోగదారులకు అవగాహన కలిపించడానికి మాత్రమే వ్రాయబడినవి. ఈ సర్వీసులు మీ అవసరాలన్నిటికి సరిపోతాయని, అంతరాయం లేకుండా పని చేస్తాయని, అన్ని సమయాల్లో సురక్షితమైనవని, రెగ్యులర్ గా పని చేస్తాయని, ఏమైనా సమస్యలు ఉంటే, సరిచేయబడతాయని Khatabook వారు ఎలాంటి గ్యారెంటీ ఇవ్వడం లేదు. ఇక్కడ ఉన్న సమాచారం కేవలం సాధారణ ప్రయోజనాలకు మాత్రమే. ఏదైనా చట్టపరమైన, ఆర్థిక లేదా వ్యాపార పరమైన నిర్ణయాలు తీసుకోవడానికి ఈ సమాచారంపై ఆధారపడేటట్టు అయితే ముందుగా ప్రొఫెషనల్ ని సంప్రదించండి. ఈ సమాచారాన్ని మీ లాభానికి వాడుకొనేటప్పుడు, పూర్తి రిస్క్ కు మీరే బాధ్యులు. వెబ్ సైట్ లో ఉన్న ఏదైనా తప్పుడు, లేదా అసంపూర్ణ సమాచారానికి Khatabook బాధ్యత వహించదు. ఈ వెబ్ సైట్ లో ఉన్న సమాచారం అప్ డేట్ చేయబడి, ఖచ్చితమైనది అని ధృవీకరించడానికి మేము ప్రయత్నాలు చేసినప్పటికీ, వెబ్ సైట్ కు సంబంధించి సంపూర్ణత, విశ్వసనీయత, ఖచ్చితత్త్వం, అనుకూలత లేదా లభ్యత లేదా ఏదైనా ప్రయోజనం కొరకు వెబ్ సైట్ లో ఉన్న సమాచారం, ప్రొడక్ట్, సర్వీసులు లేదా సంబంధిత గ్రాఫిక్స్ పై Khatabook ఎలాంటి గ్యారెంటీ ఇవ్వదు. ఏదైనా సాంకేతిక సమస్యలు లేదా ఇతరత్రా సమస్యలు లేదా అందుకు మించి దేనివల్లనైన ఈ వెబ్ సైట్ ని పనిచేయకపోయినా, లేదా యాక్సెస్ పోయినా, అందువల్ల ఎవరికైనా ఏదైనా నష్టం లేదా డ్యామేజీ కలిగినా, దానికి Khatabook బాధ్యత వహించదు.
నిరాకరణ :
ఈ వెబ్ సైట్ లో అందించబడ్డ సమాచారం, ఉత్పత్తులు మరియు సర్వీసులు ఎలాంటి వారెంటీ లేదా ప్రాతినిధ్యం, లేకుండా మాత్రమే ''లభ్యమవుతాయనే' కండిషన్ తో అందించబడతాయి. Khatabook బ్లాగులు అన్నీ ఆర్థిక సేవలు మరియు ఉత్పత్తుల పై వినియోగదారులకు అవగాహన కలిపించడానికి మాత్రమే వ్రాయబడినవి. ఈ సర్వీసులు మీ అవసరాలన్నిటికి సరిపోతాయని, అంతరాయం లేకుండా పని చేస్తాయని, అన్ని సమయాల్లో సురక్షితమైనవని, రెగ్యులర్ గా పని చేస్తాయని, ఏమైనా సమస్యలు ఉంటే, సరిచేయబడతాయని Khatabook వారు ఎలాంటి గ్యారెంటీ ఇవ్వడం లేదు. ఇక్కడ ఉన్న సమాచారం కేవలం సాధారణ ప్రయోజనాలకు మాత్రమే. ఏదైనా చట్టపరమైన, ఆర్థిక లేదా వ్యాపార పరమైన నిర్ణయాలు తీసుకోవడానికి ఈ సమాచారంపై ఆధారపడేటట్టు అయితే ముందుగా ప్రొఫెషనల్ ని సంప్రదించండి. ఈ సమాచారాన్ని మీ లాభానికి వాడుకొనేటప్పుడు, పూర్తి రిస్క్ కు మీరే బాధ్యులు. వెబ్ సైట్ లో ఉన్న ఏదైనా తప్పుడు, లేదా అసంపూర్ణ సమాచారానికి Khatabook బాధ్యత వహించదు. ఈ వెబ్ సైట్ లో ఉన్న సమాచారం అప్ డేట్ చేయబడి, ఖచ్చితమైనది అని ధృవీకరించడానికి మేము ప్రయత్నాలు చేసినప్పటికీ, వెబ్ సైట్ కు సంబంధించి సంపూర్ణత, విశ్వసనీయత, ఖచ్చితత్త్వం, అనుకూలత లేదా లభ్యత లేదా ఏదైనా ప్రయోజనం కొరకు వెబ్ సైట్ లో ఉన్న సమాచారం, ప్రొడక్ట్, సర్వీసులు లేదా సంబంధిత గ్రాఫిక్స్ పై Khatabook ఎలాంటి గ్యారెంటీ ఇవ్వదు. ఏదైనా సాంకేతిక సమస్యలు లేదా ఇతరత్రా సమస్యలు లేదా అందుకు మించి దేనివల్లనైన ఈ వెబ్ సైట్ ని పనిచేయకపోయినా, లేదా యాక్సెస్ పోయినా, అందువల్ల ఎవరికైనా ఏదైనా నష్టం లేదా డ్యామేజీ కలిగినా, దానికి Khatabook బాధ్యత వహించదు.