జిఎస్టిలో క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ వ్యక్తి అంటే ఏమిటి?

ఎవరైనా ఒక వ్యక్తి, పన్ను పరిధిలోకి వచ్చే ప్రదేశంలో, వ్యాపార కార్యకలాపాలకు ఎలాంటి స్థిర ప్రదేశం లేకుండా గూడ్స్ లేదా సర్వీసులను సప్లై చేస్తుంటే, వారిని క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ వ్యక్తి అంటారు. ఇలా జరిపే సప్లైలు అప్పుడప్పుడు మాత్రమే చోటుచేసుకుంటాయి. ఎవరైనా, ఒక వ్యాపారిగా, ఏజెంట్ గా, లేదా వేరే ఏ ఇతర విధంగా అయినా ఇలా గూడ్స్ ని సప్లై చేయొచ్చు. ఈ ఆర్టికల్ లో, మనం ఒక క్యాజువల్ ట్యాక్స్ చెల్లింపు దారుని గురించి, అందుకు గాను జిఎస్.టిలో రిజిస్టర్ కావడానికి అవసరమయ్యే పత్రాల గురించి, అలాగే మిగతా సంబంధిత సమాచారం తెలుసుకుందాం. 

జిఎస్.టి ప్రకారం క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ వ్యక్తి అంటే ఎవరు?

ఒక క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ ఈ క్రింద రాయబడిన గుణాలు కలిగి ఉంటారు:-

1. . వారు అప్పుడప్పుడు వస్తువులు లేదా సేవలు లేదా రెండింటినీ అమ్ముతారు,
2. వారి అమ్మకాలు కేవలం వ్యాపార ప్రయోజనాల కోసం మాత్రమే జరుపుతారు;
3. ఒక ఏజెంట్ లేదా యజమానిగా (ప్రిన్సిపల్) మాత్రమే గూడ్స్ లేదా సర్వీసులు సప్లై చేయబడతాయి; 
4. అతడు/ఆమెకు తాత్కాలిక వ్యాపార స్థలం ఉండే నిర్ధిష్ట ప్రదేశంలో మాత్రమే గూడ్స్ లేదా సర్వీసులు సప్లై చేయబడతాయి.

ఒక రాష్ట్రానికి సంబంధించిన వ్యాపారి, ఏజెంట్ లాంటి వారు, మరొక రాష్ట్రంలో, అప్పుడప్పుడు జరిగే జాతర, ఎక్జిబిషన్, లాంటి చోట్ల జరిగించే వ్యాపారం, సప్లై లావాదేవీలను బట్టి వారిని, ఆ రెండవ రాష్ట్రంలో క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ వ్యక్తి అంటారు. 

వారు ఆ హోదాలో రిజిస్టర్ చేసుకొని పన్ను చెల్లించాల్సి ఉంటుంది. ఉదాహరణకు, కోల్ కతాలో స్థిరమైన వ్యాపార ప్రదేశం ఉన్న ఒక ఆభరణాల వ్యాపారి, చెన్నైలో ఒక ప్రదర్శనను నిర్వహించి అమ్మకాలు చేసినా కూడా, అక్కడ వారికి స్థిరమైన వ్యాపార స్థలం లేదు, కాబట్టి చెన్నైలో క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ వ్యక్తి 'గా పరిగణించబడతారు.

జిఎస్.టి ప్రకారం క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ వ్యక్తికాని వారు ఎవరు?
 

ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం ఏమిటంటే, ఒక యాక్టివిటీ వ్యాపారం కానట్లయితే, సిటిపివలే రిజిస్ట్రేషన్ మరియు కాంప్లయన్స్ యొక్క ప్రశ్న లేదు. రెండవది, రిజిస్ట్రేషన్ యొక్క త్రెష్ హోల్డ్ లిమిట్ సాధారణ పన్ను పరిధిలోకి వచ్చిన వ్యక్తికి వర్తించదు.అందువల్ల, రెగ్యులర్ బిజినెస్ లావాదేవీల్లో నిమగ్నం అయితే నిర్ధిష్ట త్రెష్ హోల్డ్ లెవల్ మించని వ్యక్తి, అప్పుడప్పుడు మరో రాష్ట్రంలో ఏదైనా వ్యాపార కార్యకలాపాలను చేపట్టినట్లయితే, క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ వ్యక్తిగా రిజిస్ట్రేషన్ తీసుకోవాల్సి ఉంటుంది.

దిగువ అంశాలను గమనించాలి:

• రిజిస్ట్రేషన్ త్రెష్ హోల్డ్ లు వర్తించవు కనుక, వ్యాపారం ఉన్న వ్యక్తి తమ టర్నోవర్ తో సంబంధం లేకుండా రిజిస్టర్ చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది; 
• వ్యాపారం ప్రారంభం కావడానికి కనీసం 5 రోజుల ముందు రిజిస్ట్రేషన్ కొరకు దరఖాస్తు చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది;
• అంచనా వేయబడ్డ పన్ను బాధ్యత యొక్క అడ్వాన్స్ డిపాజిట్ రిజిస్ట్రేషన్ కొరకు అప్లికేషన్ తో ఏకకాలంలో అందించాల్సి ఉంటుంది. 

రిజిస్ట్రేషన్ 90 రోజులు లేదా దరఖాస్తులో పేర్కొన్న వ్యవధి, ఏది తక్కువ అయితే అది చెల్లుబాటు అవుతుంది. "అంచనా వేయబడిన పన్ను బాధ్యత" అనే పదబంధం ఉన్నప్పటికీ, సర్క్యులర్ నెంబరు. 71/45/2018-జిఎస్టి అక్టోబర్ 26, 2018 నాటిది, సంభావ్య ఇన్ పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ యొక్క అంచనాను తీసివేసిన తరువాత డిపాజిట్ ప్రొజెక్టెడ్ "నెట్" పన్ను బాధ్యతతో చేయబడాలని స్పష్టం చేసింది.

క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ వ్యక్తి యొక్క రిజిస్ట్రేషన్ ప్రక్రియ

ఒక సాధారణ పన్ను చెల్లింపుదారుడు ఒక నిర్దిష్ట ఆర్థిక సంవత్సరంలో వారి మొత్తం టర్నోవర్ రూ. ౨౦ లక్షల కంటే ఎక్కువగా ఉంటే జిఎస్టి కింద రిజిస్ట్రేషన్ తీసుకోవాలి. జిఎస్ టి చట్టం కింద తప్పనిసరి రిజిస్ట్రేషన్ అవసరమైన కొన్ని కేటగిరీల సప్లయర్ లు ఉన్నాయి: 

• క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ పర్సన్ అటువంటి ప్రొవైడర్. 
• వారు కంపోజిషన్ స్కీంను ఎంచుకోలేరు. 
• వారు సరఫరాలు చేయాలనుకుంటున్న రాష్ట్రం నుండి సాధారణ పన్ను పరిధిలోకి వచ్చే  వ్యక్తిగా తాత్కాలిక జిఎస్టి రిజిస్ట్రేషన్ ను కూడా పొందాలి. 
• ఈ రిజిస్ట్రేషన్ కేవలం 90 రోజులు మాత్రమే చెల్లుబాటు అవుతుంది.

ఉదాహరణ - శ్రీమతి శాంతి తన పన్ను పరిధిలోకి తీసుకువచ్చిన సేవల విలువ రూ. 200000 గా అంచనా వేసిందని భావించండి. క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ వ్యక్తి యొక్క రిజిస్ట్రేషన్ పొందడం కొరకు, ఆమె విధిగా రూ.36000 (రూ. 200000యొక్క 18%) అడ్వాన్స్ డిపాజిట్ చెల్లించాలి.

క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ పర్సన్ కొరకు జిఎస్ టి తాత్కాలిక రిజిస్ట్రేషన్

సాధారణ పన్ను పరిధిలోకి వచ్చే వ్యక్తిగా దరఖాస్తు చేయడం అనేది సాధారణ పన్ను చెల్లింపుదారుగా దరఖాస్తు చేసే దశలను అనుసరిస్తుంది.  మీరు జిఎస్టి పోర్టల్ (services.gst.gov.in) పై రిజిస్ట్రేషన్ కోసం దరఖాస్తు చేసినప్పుడు, సాధారణంగా, మీరు సాధారణ పన్ను చెల్లింపుదారుగా నమోదు చేసుకోవాలనుకుంటున్నారా అని సిస్టమ్ అడుగుతుంది. క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ పర్సన్ గా అప్లై చేయడం కొరకు, ఈ ట్యాబ్ లో 'అవును' మీద క్లిక్ చేయండి.

తదుపరి, అప్లికేషన్ ప్రక్రియ దిగువ పేర్కొన్నవిధంగా వివరించబడింది:

• చెల్లుబాటు అయ్యే పాన్, ఆధార్, మొబైల్ నెంబరు మరియు ఇమెయిల్ ఐడితో రిజిస్ట్రేషన్ కొరకు అప్లికేషన్ చేయవచ్చు. 
• మొదట, ఆర్.ఇ.జి.1 యొక్క పార్ట్ ఎ సహాయంతో తాత్కాలిక అప్లికేషన్ రిఫరెన్స్ నెంబరు సృష్టించాలీ.
• OTPతో మీ క్రెడెన్షియల్స్ ని వాలిడేట్ చేసిన తరువాత, జిఎస్ టి పోర్టల్ కు వెళ్లి ఫారాన్ని పూర్తి చేయాలి.
• ఇప్పుడు ఆర్ ఈజి 1 యొక్క పార్ట్ బి ని ఫైలింగ్ చేయాలి.
• పార్ట్ బి కింద, బిజినెస్ పేరు, యాజమాన్య రుజువు, వ్యాపారం యొక్క ప్రధాన స్థలం యొక్క చిరునామా, అదనపు వ్యాపార స్థలం, హెచ్ ఎస్ ఎన్ గూడ్స్ మరియు సర్వీస్ ల కోడ్ మొదలైన వివరాలను అందించాలి మరియు చెల్లుబాటు అయ్యే డాక్యుమెంట్ లను జతచేయాల్సి ఉంటుంది.
• ఫారం దాఖలు చేసిన తరువాత, మీ అప్లికేషన్ ని OTP ద్వారా సబ్మిట్ చేయాలి.
• మీరు క్యాష్ లెడ్జర్ లో ట్యాక్స్ డిపాజిట్ చేసిన తరువాత రిజిస్ట్రేషన్ సర్టిఫికేట్ ఎలక్ట్రానిక్ గా జారీ చేయబడుతుంది.
• మీరు సర్టిఫికేట్ అందుకున్న తరువాత, మీరు పన్ను పరిధిలోకి తీసుకునే సప్లైలను తయారు చేయడం ప్రారంభించవచ్చు.
• మంజూరు చేయబడ్డ సర్టిఫికేట్ 90 రోజులు మాత్రమే చెల్లుబాటు అవుతుంది.

క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ పర్సన్ రిజిస్ట్రేషన్ కొరకు అవసరమైన డాక్యుమెంట్ లు

క్యాజువల్ జిఎస్టి రిజిస్ట్రేషన్ కొరకు అవసరమైన పేపర్ వర్క్/సమాచారం రెగ్యులర్ రిజిస్ట్రేషన్ కు సమానం, ఈ పరిస్థితిలో లొకేషన్ తాత్కాలికంగా ఉండవచ్చు కనుక, వ్యాపారం నిర్వహించే వ్యాపార ప్రదేశానికి అదనపు డాక్యుమెంటేషన్ అవసరం కావొచ్చు.

ఉదాహరణకు, బూత్ కేటాయింపు కొరకు చెల్లింపుకు సంబంధించిన డాక్యుమెంటేషన్, యజమాని లెటర్ హెడ్ పై తాత్కాలిక షాపు కొరకు స్థలాన్ని ఇచ్చినట్టు నిరూపించే సమ్మతి లేఖ వంటి డాక్యుమెంట్ ల కాపీ, తాత్కాలిక షాపు కొరకు క్యాజువల్ రిజిస్ట్రేషన్ విషయంలో అవసరం అవుతుంది.

జిఎస్ టి కింద క్యాజువల్ రిజిస్ట్రేషన్ కొరకు అవసరమైన డాక్యుమెంట్ ల జాబితా దిగువ న ఉంది:

• పాన్ కార్డు కాపీ
• ఆధార్ కార్డు కాపీ
• పాస్ పోర్ట్ సైజు ఫోటోగ్రాఫ్
• సంప్రదింపు మరియు OTPల కొరకు, మీ ఫోన్ నెంబరు మరియు ఇమెయిల్ చిరునామా.
• ఒకవేళ దరఖాస్తుదారుడికి ఇప్పటికే రిజిస్ట్రేషన్ ఉన్నట్లయితే, దానిని చూపించాలి. (ఉదాహరణకు, గూడ్స్ అండ్ సర్వీసెస్ ట్యాక్స్ ఐడెంటిఫికేషన్ నెంబరు లేదా జిఎస్ టిఐఎన్, ఆర్టికల్స్ ఆఫ్ ఇన్ కార్పొరేషన్, లేదా కార్పొరేట్ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ లేదా ఎమ్ సిఎ వంటి ఏదైనా ఇతర అథారిటీతో రిజిస్ట్రేషన్)
• కంపెనీ యొక్క ఇన్ కార్పొరేషన్ సర్టిఫికేట్, పార్టనర్ షిప్ డీడ్, మెమోరాండం ఆఫ్ అసోసియేషన్ లేదా ఎమ్ఒఎ, ఆర్టికల్ ఆఫ్ అసోసియేషన్ లేదా ఎవోఎ మొదలైనవి.
• భాగస్వాములవి, డైరెక్టర్లవి, లేదా యజమాని యొక్క పాన్ కార్డు, ఆధార్ కార్డు, ఫోటోగ్రాఫ్, ఇమెయిల్ ఐడి, మొబైల్ నెం. 
• రద్దు చేయబడ్డ చెక్కు యొక్క కాపీ లేదా ఖాతాదారుడు మరియు చిరునామా ఉన్న బ్యాంకు స్టేట్ మెంట్ లేదా పాస్ బుక్ యొక్క మొదటి పేజీ వంటి బ్యాంకు వివరాలు
• వ్యాపార ప్రధాన స్థలం, రుజువులతో సహా:  సేల్ డీడ్ కాపీ, మునిసిపల్ ట్యాక్స్ రసీదు, యుటిలిటీ బిల్లు, అద్దె డీడ్, లీజ్ డీడ్ మొదలైనవి ఉంటాయి. 
• వ్యాపారం యొక్క అదనపు ప్రదేశం గురించి వివరాలు
• అందించబడ్డ ఐదు ప్రధాన గూడ్స్ లేదా సర్వీస్ ల యొక్క హెచ్ ఎస్ ఎన్ వారీగా సారాంశం
• దరఖాస్తుదారుడి లెటర్ హెడ్ పై అధికారం యొక్క లేఖ జిఎస్టి సంబంధిత అన్ని డాక్యుమెంట్ లపై సంతకం చేయడానికి ఒకరిద్దరు వ్యక్తులను అనుమతిస్తుంది. అనుమతించిన సంతకం దారులు కాకుండా ఇతర వ్యక్తులు విధిగా ప్రమాణీకరణ లేఖపై సంతకం చేయాలి. అయితే, ఏకైక యాజమాన్యత కొరకు, అధీకృత లేఖ అవసరం లేదు.
• ఒకవేళ సంబంధితమైనట్లయితే, రాష్ట్ర-నిర్దిష్ట రిజిస్ట్రేషన్ అవసరం అవుతుంది.
• క్యాజువల్ రిజిస్ట్రేషన్ కాలంలో ప్రొజెక్టెడ్ సప్లైలపై ట్యాక్స్ (చలాన్) పేమెంట్.

మీ రిజిస్ట్రేషన్ కాలాన్ని పొడిగించడం ఎలా?

రిజిస్ట్రేషన్ యొక్క వాలిడిటీ గడువు ముగియడానికి ముందు, మీరు ఫారం జిఎస్టి ఆర్ ఈజి-11లో దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చు. ఆపై 90 రోజుల వరకు పొడిగింపుకోరవచ్చు. పొడిగించబడ్డ కాలానికి అదనపు పన్ను డిపాజిట్ చేయబడినప్పుడు మాత్రమే పొడిగింపు మంజూరు చేయబడుతుంది.

క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ పర్సన్ కొరకు రిటర్న్ ఫైలింగ్ కాంప్లయన్స్

ఒక క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ వ్యక్తి జిఎస్టి రిటర్న్ లను తప్పనిసరిగా చూపించాలి. దిగువ రిటర్న్ లను వారు అందించాల్సి ఉంటుంది:-

1. గూడ్స్ మరియు సర్వీస్ ల యొక్క అవుట్ పుట్ సప్లైల వివరాలు- దీనిని ఫారం జిఎస్ టిఆర్ 1లో అందించాలి.  వచ్చే నెల 11లోగా దీనిని సమర్పించాల్సి ఉంటుంది
2. ఇన్ పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్, ఇన్ వార్డ్ సప్లైలు మరియు ట్యాక్స్ లయబిలిటీ యొక్క సారాంశం- దీనిని ఫారం జిఎస్ టిఆర్ 3బిలో అందించాలి. వచ్చే నెల 20వ తేదీలోగా దీనిని సమర్పించాల్సి ఉంటుంది.

ఒకవేళ క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ పర్సన్ త్రైమాసిక రిటర్న్ ఫైలింగ్ మరియు నెలవారీ పన్నుల చెల్లింపు (క్యూఆర్ ఎమ్ పి) ప్లాన్ ని ఎంచుకున్నట్లయితే, వారు ప్రతి త్రైమాసికంలో ఐఎఫ్ ఎఫ్/జిఎస్ టిఆర్-1 మరియు జిఎస్ టిఆర్-3బిలను ఫైల్ చేయాలి.

అదే విధంగా, రిజిస్టర్డ్ పన్ను చెల్లింపుదారుడు వార్షిక రిటర్న్ దాఖలు చేయాలి, సాధారణ పన్ను చెల్లింపుదారుడు దానిని ఫైల్ చేయాల్సిన అవసరం లేదు.

గమనిక: అన్ని ఫారాలను నేరుగా లేదా కమిషనర్ ద్వారా నియమించబడ్డ ఫెసిలిటేషన్ సెంటర్ ద్వారా కామన్ పోర్టల్ ద్వారా ఫైల్ చేయాలి.

ముందస్తుగా చెల్లించిన పన్ను ప్రస్తుత లయబిలిటీ కంటే తక్కువగా ఉంటే ఏమిటి?

ఈ సందర్భంలో, మీరు సరఫరాలపై చెల్లించాల్సిన అదనపు పన్నును డిపాజిట్ చేయాలి. కేంద్ర వస్తువులు మరియు సేవల పన్ను లేదా సిజిఎస్టి చట్టం'2017 యొక్క సెక్షన్ 39 (7) కింద ఇవ్వబడ్డ గడువు తేదీపై దాఖలు చేసినట్లయితే, పెరిగిన పన్ను బాకీపై ఎలాంటి వడ్డీ ఉండదు.

క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ పర్సన్ కొరకు రీఫండ్

• అన్ని రిటర్న్ లు దాఖలు చేసిన తరువాత, రిజిస్ట్రేషన్ సరెండర్ కొరకు దాఖలు చేసేటప్పుడు ముందస్తుగా చెల్లించిన అదనపు పన్నును రిటర్న్ చేయవచ్చు. 
• క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ పర్సన్ పన్ను బాకికంటే ఎక్కువ ఉంచిన ఏదైనా మొత్తాన్ని రీఫండ్ పొందడానికి అర్హత కలిగి ఉంటారు, రిజిస్ట్రేషన్ కాలానికి అవసరమైన అన్ని రిటర్న్ లు సబ్మిట్ చేయబడిన తరువాత రీఫండ్ చేయబడుతుంది. 
• "ఎలక్ట్రానిక్ క్యాష్ లెడ్జర్ లో అదనపు బ్యాలెన్స్ రీఫండ్" కేటగిరీ కింద, ఎలక్ట్రానిక్ క్యాష్ లెడ్జర్ లో పన్ను బాధ్యత కంటే ఎక్కువ మొత్తాన్ని రీఫండ్ చేయమని అభ్యర్థించడానికి జిఎస్టి ఆర్ ఎఫ్ డి-01ని రూపొందించండి.

ముగింపు

ఒక వ్యక్తి తాత్కాలిక లేదా అప్పుడప్పుడు ఏదైనా జిఎస్టి పన్ను పరిధిలోకి వచ్చే వ్యాపార కార్యకలాపాల్లో నిమగ్నం కావొచ్చు మరియు ఆ వ్యక్తికి వారి సాధారణ వ్యాపార స్థలం లేని రాష్ట్రంలో స్వల్పకాలం పాటు కొనసాగవచ్చు. అలాంటప్పుడు, లావాదేవీలు నిర్వహించడానికి వారు ఆ రాష్ట్రంలో సాధారణ పన్ను పరిధిలోకి వచ్చిన వ్యక్తిగా నమోదు చేసుకోవాలి. మరో రాష్ట్రంలో వివరణలో పాల్గొనడం అనేది సాధారణ రిజిస్ట్రేషన్ కు ఉదాహరణ. పన్ను విధించదగిన వ్యక్తి వారి సంప్రదాయ రిజిస్ట్రేషన్ స్థితికి వెలుపల ఒక వివరణకు హాజరైనప్పుడు, వారు ఆ రాష్ట్రంలో వస్తువులను విక్రయించడానికి మరియు కొనుగోలు చేయడానికి సాధారణ పన్ను పరిధిలోకి ఇచ్చే వ్యక్తిగా నమోదు చేసుకోవాలి. అందువల్ల, ఈ ఆర్టికల్ క్యాజువల్ ట్యాక్సబుల్ వ్యక్తి యొక్క అర్థాన్ని మరియు రిటర్న్ ఫైలింగ్, రిజిస్ట్రేషన్, రీఫండ్ మొదలైన ఇతర ఫార్మాలిటీస్ గురించి వివరించిందని మేం ఆశిస్తున్నాం.