ଦରମା ସ୍ଲିପ କ’ଣ? ଏହା କାହିଁକି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ? ଏହାର ଫର୍ମାଟ୍ କ’ଣ?

ଜଣେ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଦରମା ସ୍ଲିପ କ’ଣ ଜାଣିବା ଏବଂ ବୁଝିବା ଜରୁରୀ ଅଟେ । ଯଦି କୌଣସି କର୍ମଚାରୀ ଦରମା ସ୍ଲିପ କ’ଣ ବୁଝନ୍ତି ନାହିଁ, ତେବେ କାମ ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିବା ସମୟରେ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକତା ପାଇଁ କାଗଜପତ୍ର ପୂରଣ କରିବାରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନେକ ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିବ ।

ଦରମା ସ୍ଲିପ ପ୍ରକୃତରେ କ’ଣ?

• ଏକ ଦରମା ସ୍ଲିପ ହେଉଛି ଏକ ନିଯୁକ୍ତିଦାତା ଦ୍ୱାରା ସଠିକ୍ ଭାବରେ ଷ୍ଟାମ୍ପ୍ ହୋଇଥିବା କାଗଜ । ଦରମା ସ୍ଲିପ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଦରମା ବିଷୟରେ ସବିଶେଷ ସୂଚନା ଦେଇଥାଏ । ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶ, ଯେପରିକି HRA, TA, କିଛି ବୋନସ୍ ଇତ୍ୟାଦି ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ । ଏହି ସ୍ଲିପରେ ଡିଡକ୍ସନ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ମଧ୍ୟ ଥାଏ ।
• ଜଣେ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ଦିଆଯାଉଥିବା ଦରମା ପ୍ରମାଣ ଭାବରେ ନିୟମିତ ଭାବରେ ଜଣେ ନିଯୁକ୍ତିଦାତା ଦ୍ୱାରା ଦରମା ସ୍ଲିପ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । କେବଳ ଦରମା ପ୍ରାପ୍ତ କର୍ମଚାରୀମାନେ ଏକ ଦରମା ସ୍ଲିପ ପାଇପାରିବେ, ଏବଂ ଆପଣଙ୍କର ନିଯୁକ୍ତିଦାତା ଆପଣଙ୍କୁ ପ୍ରତି ମାସରେ ଆପଣଙ୍କର ଦରମା ସ୍ଲିପର ଏକ କପି ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ଦାୟୀ ।
• କେତେକ ଛୋଟ ବିଜନେସ ନିୟମିତ ଭାବରେ ଦରମା ସ୍ଲିପ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି ନାହିଁ, ଯେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆପଣ ଆପଣଙ୍କର ନିଯୁକ୍ତିଦାତାଙ୍କଠାରୁ ଦରମା ପ୍ରମାଣପତ୍ର ମାଗିପାରନ୍ତି । ଯଦିଓ ଅଧିକାଂଶ ନିଯୁକ୍ତିଦାତା ଡିଜିଟାଲ୍ ଦରମା ସ୍ଲିପ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି, କେତେକ କାଗଜ କପି ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିପାରନ୍ତି ।

ଏବେ ଆସନ୍ତୁ ଆଗାମୀ ଉପ-ବିଭାଗଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ଅଧିକ କିଛି ଜାଣିବା

ଦରମା ସ୍ଲିପ ଫର୍ମାଟ୍

• ଏଠାରେ ଆମେ ଦରମା ସ୍ଲିପ ଫର୍ମାଟ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା - ଜଣେ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ମାସିକ ଦରମା ବିଷୟରେ ଆର୍ଥିକ ଡିଟେଲସ ରେକର୍ଡ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଦରମା ସ୍ଲିପ ଫର୍ମାଟ୍ ହେଉଛି ଏକ ମାନକ ସଂରଚନା । ଯଦି ଆପଣ ଜାଣିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି କିପରି ଦରମା ସ୍ଲିପ ସୃଷ୍ଟି କରିବେ, ଆମେ ନିମ୍ନରେ ଆପଣଙ୍କ ସହିତ ଫର୍ମାଟ୍ ସେୟାର କରିଛୁ ।
• ଫର୍ମାଟ୍ ଗୋଟିଏ କମ୍ପାନୀରୁ ଅନ୍ୟ କମ୍ପାନୀକୁ ସାମାନ୍ୟ ଭିନ୍ନ ହୋଇପାରେ । ମୌଳିକ ଦରମା, LTA, HRA, PF ଡିଡକ୍ସନ, ମେଡିକାଲ୍ ଭତ୍ତା, ଏବଂ ପ୍ରଫେସନାଲ୍ ଟ୍ୟାକ୍ସ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଯେକୌଣସି ଦରମା ସ୍ଲିପ ଫର୍ମାଟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଦରମା ସ୍ଲିପର ଉଭୟ ଆୟ ଏବଂ ଡିଡକ୍ସନ ବିଭାଗ ବିଭିନ୍ନ ଉପାଦାନରେ ଗଠିତ । ଏହି ଅଂଶଗୁଡିକ, ସେମାନଙ୍କର ସଂଜ୍ଞା ସହିତ, ନିମ୍ନରେ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ।

ଆମେ କାହିଁକି ଦରମା ସ୍ଲିପ ଆବଶ୍ୟକ କରୁ?

• ସାଧାରଣତଃ ବ୍ୟାଙ୍କ ପରି ଆର୍ଥିକ ସଂସ୍ଥା ଆବେଦନକାରୀଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଦରମା ସ୍ଲିପ ଯୋଗାଇବାକୁ କୁହନ୍ତି । ସେମାନେ ପେମେଣ୍ଟ ସ୍ଲିପକୁ ଋଣଦାତାଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ପ୍ରମାଣ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି । ଗ୍ରାହକଙ୍କ କ୍ରେଡିଟ୍ ସୀମା ଦରମା ସ୍ଲିପ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । ଏକ ଦରମା ସ୍ଲିପ କିମ୍ବା ପେସ୍ଲିପ ମଧ୍ୟ ଏକ ବହୁମୂଲ୍ୟ ଆଇନଗତ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ୍ । ଭବିଷ୍ୟତର ଆବଶ୍ୟକତା ପାଇଁ ଜଣେ ତାଙ୍କର ଦରମା ସ୍ଲିପ/ରେକର୍ଡ ବଜାୟ ରଖିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
• କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଦରମା ସ୍ଲିପ ହେଉଛି ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଆଇନଗତ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ୍ ଯାହା ତାଙ୍କ ରୋଜଗାରର ପ୍ରମାଣ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ଫଳସ୍ୱରୂପ, ଯଦି ନିଯୁକ୍ତିଦାତା ଆପଣଙ୍କୁ ଏକ ଦରମା ସ୍ଲିପ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି ନାହିଁ, ତେବେ ଆପଣଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିବାର ଆଇନଗତ ଅଧିକାର ଅଛି । ଯଦିଓ ସମସ୍ତ ନିଯୁକ୍ତିଦାତା ଆପଣଙ୍କୁ ଦରମା ସ୍ଲିପ ଯୋଗାଇବା ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି, କିଛି ବିଜନେସ ଦରମା ସ୍ଲିପ ର ଏକ ପ୍ରିଣ୍ଟ୍ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି କିମ୍ବା ଦରମା ସ୍ଲିପକୁ PDF ଫର୍ମାଟରେ ସେମାନଙ୍କ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ଇମେଲ କରନ୍ତି ଯାହା ଦ୍ୱାରା ସେମାନେ ଯେକୌଣସି ସମୟରେ ଏହାକୁ ଆକ୍ସେସ କରିପାରିବେ ।

କର୍ମଚାରୀ ଦରମା ସ୍ଲିପର ଗୁରୁତ୍ୱ

• ଦରମା ସ୍ଲିପ ହେଉଛି ସଂଗଠନ ସହିତ ଜଡିତ ଆଇନଗତ ପ୍ରମାଣ । ଲୋକମାନେ ବେଳେବେଳେ ଆର୍ଥିକ ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇପାରନ୍ତି, କିମ୍ବା ଘର କିମ୍ବା କାର କିଣିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଅତିରିକ୍ତ ପାଣ୍ଠି ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ । ସେହି କ୍ଷେତ୍ରରେ, ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଯେକୌଣସି ବ୍ୟାଙ୍କ କିମ୍ବା ଆର୍ଥିକ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନରେ ଋଣ/ଲୋନ ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିପାରିବେ । ଋଣ ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିବାବେଳେ ଦରମା ସ୍ଲିପ କାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଆୟର ଉତ୍ସକୁ ପ୍ରମାଣ କରେ ।
• ଦରମା ସ୍ଲିପରେ ଉଭୟ କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ନିଯୁକ୍ତିଦାତାର ନାମ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ । କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସ୍ଥାୟୀ ଠିକଣା ଦରମା ସ୍ଲିପରେ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ ହୋଇଥାଏ । ଦରମା ସ୍ଲିପରେ ଦରମା ପାଇଁ ଧାର୍ଯ୍ୟ ତାରିଖ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ ହୋଇଥାଏ । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଡିଟେଲସ ଯେପରିକି ଡିଡକ୍ସନ, ନେଟ୍ ଦରମା ଏବଂ ମୋଟ ଦରମା, ଦରମା ସ୍ଲିପରେ ଉପଲବ୍ଧ ଥାଏ ।
• ଦରମା ସ୍ଲିପ ଡିଡକ୍ସନ ମଧ୍ୟ ଥାଏ । ଏସବୁ ଖାଲି ଟିକସ/ଟ୍ୟାକ୍ସ ପରିମାଣ ଆକଳନ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି ନାହିଁ ବରଂ ଟିକସ ଫେରସ୍ତ ହିସାବ କରିବାରେ ମଧ୍ୟ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି ।
• କ୍ରେଡିଟ୍ କାର୍ଡ ଏବଂ ଋଣ ବ୍ୟକ୍ତିର ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ, ଏବଂ ଦରମା ଏକ ସୂଚକ ।
• ଆହୁରି ମଧ୍ୟ, ଆପଣଙ୍କର ପୂର୍ବ ସଂସ୍ଥାର ଦରମା ସ୍ଲିପ ଭବିଷ୍ୟତର ନିଯୁକ୍ତିଦାତାମାନଙ୍କ ସହିତ ଉତ୍ତମ ଦରମା ଏବଂ ସୁବିଧା ବୁଝାମଣା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରିବ ।

ଦରମା ସ୍ଲିପର ଉପାଦାନ

ମୌଳିକ ଦରମା - ମୌଳିକ ଦରମା, ଯାହାକୁ ବେସ୍ ଦରମା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ, କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ନିୟମିତ ଆୟ ଯାହାକି ସେମାନଙ୍କ ଆୟରୁ କୌଣସି ଏଡିସନ କିମ୍ବା ଡିଡକ୍ସନ ହେବା ପୂର୍ବରୁ କିମ୍ବା ପରେ ହୋଇଥାଏ । ମୌଳିକ ଦରମା ହେଉଛି କୌଣସି ଅତିରିକ୍ତ ଯୋଡାଯିବା କିମ୍ବା ମାଇନସ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଜଣେ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ଅର୍ଥ । ମୌଳିକ ମଜୁରୀରେ ଭତ୍ତା ଯୋଗ କରାଯିବ, ଯେପରିକି ଘରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ଥିବା କର୍ମଚାରୀଙ୍କ କାମ ପାଇଁ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ଭତ୍ତା କିମ୍ବା ଫୋନ୍ କଲ ପାଇଁ ଟେଲିଫୋନ୍ ଭତ୍ତା ।

ଡିଅରନେସ ଆଲୋଏନ୍ସ - କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ଦିଆଯାଉଥିବା ଦରମାର ଅନ୍ୟ ଏକ ଅଂଶ ହେଉଛି ଡିଅରନେସ ଭତ୍ତା । ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିର ପ୍ରଭାବ ହ୍ରାସ ପାଇଁ ଏହା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ । ଆପଣ ରହୁଥିବା ସ୍ଥାନ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି DA ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଥିବା ନିୟମ ଭିନ୍ନ ଅଟେ । DA ହେଉଛି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଟିକସଯୋଗ୍ୟ ଲାଭ/ବେନେଫିଟ । ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଦୁଇ ପ୍ରକାର:

1. ଚାକିରୀ ସର୍ତ୍ତାବଳୀ ଅନୁଯାୟୀ DA ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ ।
2. ଚାକିରୀ ସର୍ତ୍ତାବଳୀ ଅନୁଯାୟୀ DA ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇ ନାହିଁ ।

ଘର ଭଡା ଭତ୍ତା/ଆଲୋଏନ୍ସ - ଘର ଭଡା ଭତ୍ତା/ଆଲୋଏନ୍ସ ହେଉଛି ଜଣେ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଦରମାର ଏକ ଅଂଶ ଯାହା ଘର ଭଡା ଖର୍ଚ୍ଚ ବହନ କରିବାକୁ ଦିଆଯାଏ । ଏହା କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଭଡା ପାଇଁ ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ଅର୍ଥ ପାଇଁ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।

ଏହି ପ୍ରାବଧାନ ଦରମା ପ୍ରାପ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ, ଯେଉଁମାନେ ଭଡା ଘରେ ବାସ କରନ୍ତି ଏବଂ ଏହାକୁ ତାଙ୍କର ଟ୍ୟାକ୍ସ ଲିଆବିଲିଟି ଲିମିଟ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ । କିନ୍ତୁ, ଯଦି ଆପଣ ଏକ ଭଡା ଘରେ ରହନ୍ତି ନାହିଁ ତେବେ ଏହି ଡିଡକ୍ସନ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଟିକସଯୋଗ୍ୟ ।

ଭ୍ରମଣ/ଟ୍ରାଭେଲ ଆଲୋଏନ୍ସ - କନଭିୟାନ୍ସ ଭତ୍ତା, ଟ୍ରାନ୍ସପୋର୍ଟେସନ ଭତ୍ତା ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା, ଘର ଏବଂ କର୍ମକ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଯାତ୍ରା ଖର୍ଚ୍ଚ ବହନ କରିବା ପାଇଁ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତିଦାତା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଥିବା ଷ୍ଟାଇପେଣ୍ଡର ଏକ ରୂପ ଅଟେ । ନୋଟ: 2020 ୟୁନିଅନ ବଜେଟରେ, Rs 50000 କୋଟିର ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ ଡିଡକ୍ସନ ଅଣାଯାଇଥିଲା । କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ସାଧାରଣତଃ ସେମାନଙ୍କର ମୌଳିକ ମଜୁରୀ ଉପରେ ଲାଭ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ, ଯାହା ଆୟକର ଅଧିନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ଟିକସଯୋଗ୍ୟ ହୋଇପାରେ କିମ୍ବା ହୋଇନପାରେ ।

ଯାତ୍ରା ଭ୍ରମଣ ଭତ୍ତା ପାଇଁ କନସେସନ/ଲିଭ ଟ୍ରାଭେଲ କନସେସନ (LTC) - ଲିଭ ଟ୍ରାଭେଲ କନସେସନ ଉପରେ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଛାଡ ଉପଲବ୍ଧ । ଛୁଟି/ଭାକାଶନରେ ଥିବାବେଳେ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତିଦାତାମାନେ ଯାତ୍ରା ଖର୍ଚ୍ଚ ବହନ କରିବା ସେମାନଙ୍କୁ ଟ୍ରାଭେଲ ଆଲୋଏନ୍ସ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଆନ୍ତି । 1961ର ଆୟକର ଅଧିନିୟମର ଧାରା 10(5) ଟିକସ ଛାଡ ଛୁଟି ଭତ୍ତା ଭାବରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ଅର୍ଥକୁ ଛାଡ କରେ । ଟ୍ରାଭେଲ ଆଲୋଏନ୍ସ ଦ୍ୱାରା କେବଳ ଘରୋଇ ଯାତ୍ରା ସୁରକ୍ଷିତ, ଏବଂ ଯାତ୍ରା ବିମାନ, ରେଳ କିମ୍ବା ଜନସାଧାରଣ ପରିବହନ ଦ୍ୱାରା ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ।

ଚିକିତ୍ସା ଅନୁମତି/ମେଡିକାଲ ଆଲୋଏନ୍ସ - ମେଡିକାଲ ଆଲୋଏନ୍ସ ହେଉଛି ଏକ କମ୍ପାନୀର କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଚିକିତ୍ସା ଖର୍ଚ୍ଚ ବହନ କରିବାକୁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପରିମାଣ ।

ବୋନସ୍ ଅନୁମତି/ଆଲୋଏନ୍ସ - ଚାକିରୀ ନିଜ କାର୍ଯ୍ୟର ସ୍ୱୀକୃତି ପାଇଁ ଜଣେ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ବୋନସ୍ ପ୍ରଦାନ କରେ । କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ଯଥାସମ୍ଭବ ପ୍ରେରଣା ଦେବା ଏବଂ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ଜରୁରୀ ଅଟେ । ଫଳସ୍ୱରୂପ, କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ କିଛି ରାଶି ବୋନସ୍ ଭାବରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ, ଯାହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଟିକସଯୋଗ୍ୟ ।

ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅନୁମତି/ଆଲୋଏନ୍ସ - ପରିସ୍ଥିତି କିମ୍ବା ଚାକିରି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଭତ୍ତା ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇପାରେ । କେତେକଙ୍କର ଏକ ସୀମା ଥିବାବେଳେ ଅନ୍ୟମାନେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଟିକସଯୋଗ୍ୟ ନୁହଁନ୍ତି ।

ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ ଡିଡକ୍ସନ - ଏକ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ ଡିଡକ୍ସନ ହେଉଛି ଏକ ବୃହତ ଡିଡକ୍ସନ ଯାହାକି ଆପଣ ଦାବି କରିପାରିବେ, ଏକାଧିକ ଛୋଟ ଡିଡକ୍ସନ ବଦଳରେ । ଇନ୍ଧନ ଆଲୋଏନ୍ସ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଚିକିତ୍ସା ଖର୍ଚ୍ଚର ପରିଶୋଧ ପାଇଁ ଏହା ବଜେଟ୍ 2018ରେ ପ୍ରଥମେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଥିଲା । 2019-20 ଏବଂ 2020-21 ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ ଡିଡକ୍ସନ 50,000 ଟଙ୍କା ଅଟେ ।

ଦରମା ସ୍ଲିପ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଡିଡକ୍ସନ

ଦରମା ସ୍ଲିପର ଡିଡକ୍ସନ ବିଭାଗ ଅଧୀନରେ, ଆପଣ ନିମ୍ନଲିଖିତ ମୁଖ୍ୟ ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିବେ:

ଏମ୍ପ୍ଲୋୟିମେଣ୍ଟ (ଚାକିରୀ) ପ୍ରୋଭିଡେଣ୍ଟ ଫଣ୍ଡ (EPF) - ଭତ୍ତା/ଆଲୋଏନ୍ସ ବ୍ୟତୀତ, ଅନେକ ଉପାଦାନ ଅଛି ଯାହା ଆପଣଙ୍କ ଦରମା ସ୍ଲିପରେ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ ହୋଇଛି । ସେଗୁଡିକ ପରିମାଣ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରେ ଯାହା ଆପଣଙ୍କର ଦରମାରୁ କଟାଯାଇଥାଏ, ଯେପରିକି ପ୍ରୋଭିଡେଣ୍ଟ ପାଣ୍ଠିରେ ଅବଦାନ । ଏହା ଆପଣଙ୍କର ଦରମାରୁ କଟାଯାଇଥିବା ଅର୍ଥର ପରିମାଣ, ସାଧାରଣତଃ ଆପଣଙ୍କର ମୌଳିକ ଦରମାର 12 ପ୍ରତିଶତ, ଯାହା ଆପଣ ଅବସର ପରେ ପାଇଥାଆନ୍ତି । କର୍ମଚାରୀ ପ୍ରୋଭିଡେଣ୍ଟ ଫଣ୍ଡ ଏବଂ ବିବିଧ ଆଇନ, 1952 ଏହି ସ୍କିମକୁ ପରିଚାଳନା କରେ । ଉଭୟ କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ନିଯୁକ୍ତିଦାତା କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ମୂଳ ମଜୁରୀ ଏବଂ ଡିଅରନେସ ପେମେଣ୍ଟର 12% ଇପିଏଫରେ ଯୋଗଦାନ କରନ୍ତି । ଇପିଏଫ୍ ଜମା ଉପରେ ବର୍ତ୍ତମାନର ସୁଧ ହାର ବାର୍ଷିକ 8.50 ପ୍ରତିଶତ ଅଟେ ।

ପ୍ରୋଫେସନାଲ୍ ଟ୍ୟାକ୍ସ - ପ୍ରୋଫେସନାଲ୍ ଟ୍ୟାକ୍ସ ହେଉଛି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନାମରୁ ଅଧିକ ରୋଜଗାର କରୁଥିବା ସମସ୍ତ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଉପରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନାମିତ ଡିଡକ୍ସନ । ଏହା କେବଳ ଦରମା ପ୍ରାପ୍ତ ପେସାଦାର ନୁହେଁ ଯେକୌଣସି ମାଧ୍ୟମ ଦ୍ୱାରା ରୋଜଗାର କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସୂଚିତ କରେ । ଯଦିଓ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ ରାଶି 250 ଟଙ୍କା, ଏହା ସର୍ବଦା ହୋଇନପାରେ । ଆପଣଙ୍କଠାରୁ କଟାଯାଇଥିବା ବୃତ୍ତିଗତ ଟ୍ୟାକ୍ସ/ପ୍ରୋଫେସନାଲ୍ ଟ୍ୟାକ୍ସର ପରିମାଣ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ, ତେଣୁ ଏହା ରାଜ୍ୟ ଅନୁସାରେ ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ ।

TDS - ସେହି କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ପାଇଁ TDS କଟାଯାଇଥାଏ ଯାହାର ଦରମା ଟିକସଯୋଗ୍ୟ ସୀମାଠାରୁ ଅଧିକ । ନିଯୁକ୍ତିଦାତା କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଦରମାରୁ TDS କାଟି ସରକାରଙ୍କ ନିକଟରେ ଜମା କରନ୍ତି ।

ଆପଣ କାହାକୁ ଦରମା ସ୍ଲିପ ମାଗିବା ଉଚିତ

• ଆପଣଙ୍କ କମ୍ପାନୀର ମାନବ ସମ୍ବଳ (HR), ଅର୍ଥ(ଫାଇନାନ୍ସ), କିମ୍ବା ପ୍ରଶାସନ ବିଭାଗ ।
• ଆପଣଙ୍କର ସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀ ଯିଏ ନିଯୁକ୍ତିଦାତାର ଦରମା ଏବଂ ଆଉଟସୋର୍ସିଂ ଭିତ୍ତିରେ ମଜୁରୀ ପରିଚାଳନା କରନ୍ତି ।
• ଯଦି ଆପଣଙ୍କର ଦରମା ସିଧାସଳଖ ଆପଣଙ୍କର ବ୍ୟାଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟରେ ଦିଆଯାଏ, ତେବେ ଆପଣଙ୍କ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆପଣଙ୍କୁ ଏକ ଦରମା ସ୍ଲିପ ଯୋଗାଇବାରେ ସକ୍ଷମ ହେବ । ତେବେ ଏହା କେବଳ ଦର୍ଶାଇବ ଯେ କୌଣସି ଅତିରିକ୍ତ ଡିଟେଲସ ପ୍ରଦାନ ନକରି ଦରମା ଟ୍ରାନ୍ସ୍ଫର ହୋଇଛି ।

ଉପସଂହାର

ସରଳ ଶବ୍ଦରେ, ଜଣେ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ଏକ ଦରମା ସ୍ଲିପ କିମ୍ବା ପେସ୍ଲିପ ହେଉଛି ନିଯୁକ୍ତିଦାତା ଆପଣଙ୍କୁ ମାସ ପାଇଁ ପ୍ରଦାନ କରିଥିବା ଅର୍ଥର ପରିମାଣ । ଏଥିରେ ଦରମା କିପରି ହିସାବ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଆପଣଙ୍କୁ ପଠାଯାଇଥିଲା ସେ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସମସ୍ତ ବିବରଣୀ ରହିଥାଏ । ଆମେ ଆଶା କରୁଛୁ ଆପଣ ଦରମା ସ୍ଲିପ ବିଷୟରେ ସବୁକିଛି ଜାଣିଥିବେ ।

ପ୍ରାୟତଃ ପଚରାଯାଇଥିବା ପ୍ରଶ୍ନ (FAQ)-

ଭତ୍ତା/ଆଲୋଏନ୍ସ କ’ଣ?

ଏକ ଭତ୍ତା/ଆଲୋଏନ୍ସ ହେଉଛି ନିଯୁକ୍ତିଦାତା ଦ୍ୱାରା ଜଣେ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଆର୍ଥିକ ଲାଭ । ଏହି ଭତ୍ତା ମଧ୍ୟରୁ କେତେକ ଅଫିସିଆଲ ଡ୍ୟୁଟିରେ ଥାଇ ଜଣେ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବହନ କରାଯାଉଥିବା ଖର୍ଚ୍ଚ ବାବଦରେ । ମୁଁ କିପରି ଦରମା ସ୍ଲିପ ପାଇବି?  ଆପଣ ସାଧାରଣତଃ ନିମ୍ନରେ ଦୁଇଟି ଉପାୟ ମଧ୍ୟରୁ ପାଇପାରିବେ:

1. ଆପଣଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତିଦାତାର ମାନବ ସମ୍ବଳ (HR), ଅର୍ଥ/ଫାଇନାନ୍ସ କିମ୍ବା ପ୍ରଶାସନ ବିଭାଗରୁ ଦରମା ସ୍ଲିପ କିମ୍ବା ପେସ୍ଲିପ ପାଇପାରିବେ ।
2. ଦରମା ସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀ ଯାହା ଆପଣଙ୍କର ନିଯୁକ୍ତିଦାତାର ଦରମା ଏବଂ ଦରମା ପରିଚାଳନା କରନ୍ତି ।

ଯଦି ଆପଣ ଦରମା ସ୍ଲିପ ହଜିଯାଏ ତେବେ ଆପଣ କ’ଣ କରିବା ଉଚିତ୍?

ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ଦରମା ସ୍ଲିପ ହଜିଯାଏ, ତେବେ ଆପଣ ଫାଇନାନ୍ସ କିମ୍ବା HR ବିଭାଗକୁ ଅନୁରୋଧ କରିପାରନ୍ତି । ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ଏକ ନୂଆ ଚାକିରି ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିବେ ସେତେବେଳେ ଆପଣ ଆପଣଙ୍କର ପୂର୍ବ ନିଯୁକ୍ତିଦାତାଙ୍କଠାରୁ ଦରମା ସ୍ଲିପ ମଧ୍ୟ ଅନୁରୋଧ କରିପାରିବେ । ନିଯୁକ୍ତିଦାତା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ଏକ ଦରମା ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ ମଧ୍ୟ ଦରମା ସ୍ଲିପ ପରିବର୍ତ୍ତେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।

କିଏ ଦରମା ସ୍ଲିପ ପାଇପାରିବେ?

ପ୍ରତ୍ୟେକ କର୍ମଚାରୀ ଏକ ଦରମା ସ୍ଲିପ ପାଇପାରିବେ । ବାସ୍ତବରେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ନିଜ ଚାକିରୀରୁ ଦରମା ସ୍ଲିପ ମାଗିବାକୁ ଆଇନଗତ ଅଧିକାର ଅଛି । ଏହା ଏକ ହାର୍ଡ କପି କିମ୍ବା ଏକ ସଫ୍ଟ କପି ହୋଇପାରେ ।

ଦରମା ସ୍ଲିପରେ us/10 ଛାଡ କ’ଣ?

ଆୟକର ଅଧିନିୟମର ଧାରା 10 ଅନୁଯାୟୀ, ଆଲୋଏନ୍ସ ଘର ଭଡା, ଛୁଟି ଭତ୍ତା, ରିସର୍ଚ୍ଚ/ଗବେଷଣା ଏବଂ ଛାତ୍ରବୃତ୍ତି ଭତ୍ତା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରେ ।