मधमाशांची शेती कशी करावी
भारतात, मधमाशांची शेती सामान्यतः डोंगराळ भागातील लोक करतात पण आजकाल कमी व्यायामासाठी जास्त पैसे मिळवण्यासाठी स्थानिक लोक मैदानावरही हा व्यवसाय सुरू करतात. भारतात, उत्तार प्रदेश, जम्मू आणि कश्मीर, दक्षिणी राजस्थान, पंजाब, महाराष्ट्र, तमिल नाडू, गुजरात यांच्यासह अनेक राज्यात हे काम केले जाते. केवळ मधमाशी ठेवून लोक बरेच पैसे कमवत आहेत. या व्यवसायात कोणत्याही श्रमाची गरज नसल्याने दिवसेंदिवस हे प्रमाण वाढत आहे. तर, मधमाशीच्या व्यावसायिक शेतीबद्दल अधिक जाणून घेण्यापूर्वी आपण मधातील काही आरोग्याचे फायदे जाणून घेऊया.
मध फायदे
मध
मध पृथ्वीवरील सर्वात जुन्या गोड पदार्थांपैकी एक आहे. त्याचे आरोग्यविषयक फायदे आणि उपयोग देखील आहेत. मध खूप चांगले आहे आणि आत्ता आपल्या स्वयंपाकघरात असावे असे उर्जा पदार्थ म्हणून सूचीबद्ध केले आहे. मधातील आरोग्यासाठी असलेल्या फायद्यावर वाचा आणि या गोल्डन स्वीटनरचा वापर करा.
- मध रक्त आणि रक्तवाहिन्या स्वच्छ करते
- घशातील संसर्गासाठीही मध चा वापर फायदेशीर ठरतो
- लहान वयात त्यांच्या स्मरणशक्ती वाढविण्याकरिता मुलांद्वारे मध वापरणे हे उत्कृष्ट तंत्र आहे
- खोकला, सर्दी, पाचक समस्या, डोळ्याचे विकार, रक्तदाब इत्यादीपासून मधाचा वापर टाळतो
- कॉस्मेटिकमध्ये मध देखील वापरले जाते
- ताजे बटर असलेले एक चमचे मध तापापासून प्रतिबंधित करते
- मध वापरल्याने शरीरात बरीच उर्जा मिळते
- कर्करोग आणि हृदयरोग रोखण्यास मदत करते
अल्सर आणि इतर लैंगिकदृष्ट्या कार्यशील विकार कमी करते:
मधांचे प्रकार (सर्वाधिक लोकप्रिय)
चाळीसपेक्षा जास्त प्रकारचे मध आहेत, त्यातील प्रत्येक अद्वितीय गुणधर्म आणि एक विशिष्ट चव आहे. प्रत्येक प्रकारचे मध वेगवेगळ्या प्रकारचे फ्लेव्होनॉइड प्रोफाइल असतात जे फुलांच्या अमृत स्त्रोतावर अवलंबून असतात. सर्वात लोकप्रिय मध आहेत:
- अल्फाल्फा
- माणुका
- ब्लूबेरी
- क्लोव्हर
- वाइल्डफ्लावर
- संत्रा बहर
तथापि, मधाची गुणवत्ता प्रत्येक प्रकारात बदलते. गडद आणि डेन्सर मधात जास्त प्रमाणात अँटिऑक्सिडेंट सामग्री असते. मोनोफ्लोरल मध (एकाच वनस्पती प्रजातीतील मध) सर्वात कमी ग्लाइसेमिक इंडेक्स (जीआय) असते. उदाहरणार्थ, काळ्या टोळ झाडापासून मिळविलेले मध; टोळ नावाच्या टोमट मधात 32 जीआय असून व्यावसायिक मध; क्लोव्हर मध नावाच्या, सर्वाधिक ग्लायसेमिक इंडेक्स (सुमारे 70) आहे
भारतातील मधमाशी पालनचा इतिहास
भारतात मधमाश्या पाळण्याचा एक जुना इतिहास आहे कारण आमच्या प्राचीन मजकूरातून असे दिसून आले आहे की त्यांच्याद्वारे चाचणी केलेला पहिला घाम फक्त मधच होता, जे पर्वताच्या गुहेत आणि जंगलात राहत आहेत. आमच्या पूर्वजांना त्या दिव्य भेटीसाठी मधमाशांच्या पोळ्या सापडल्या; नामित मध. त्यानंतर भारतातील गरीब भूमिहीन आणि बेरोजगार लोक या पाठोपाठ जातात आणि काळाच्या ओघात ते पसरतात. मधमाश्या पाळण्याचे तंत्र वेगवेगळ्या व्यक्तींमध्ये आणि प्रदेशानुसार वेगवेगळे असू शकते.
दोन तंत्र आहेत;
- पारंपारिक आणि
- आधुनिक मधमाशी पालन
या दोन्ही तंत्राचा संपूर्ण तपशील येथे आहेः
पारंपारिक मधमाशी पालन
हे तंत्र भारतीय लोक बर्याच काळापासून पाळत आहेत. लोक जुन्या काळातील चिकणमातीच्या घरात, लाकडी नोंदीत, झाडाच्या खोडात किंवा भिंतीच्या तडफड्यांमध्ये आणि बरेच काही मधमाशी पाळण्यासाठी वापरतात.
पारंपारिक मधमाशी पालन
मध भरलेल्या छतावरुन मध मिळविण्यासाठी चिरलेला “छट्टा” एकतर पिळून काढला जातो किंवा आगीवर उकळला जातो, ही भारतीय लोक सामान्य कल्पना वापरतात. मग एका स्वच्छ कपड्याने मध गोळा करणारे फिल्टर करा. या पद्धतीचा अवलंब केल्याने आपल्याला केवळ चिखल आणि अशुद्ध मध मिळेल, जे स्थानिक बाजारात कमी दराने विकले जाते. मधमाश्याच्या पोळ्या पासून मध काढून टाकण्यामध्ये बर्याच अपूर्णता आहेत.
म्हणून मध उत्पादन सुधारण्यासाठी नवीन तंत्रज्ञान नवीन पिढी विकसित करतात, ज्याचा तपशील खाली दिला आहे.
आधुनिक मधमाशी पालन
हे तंत्र बर्याच वर्षांपूर्वी विकसित केले गेले आहे आणि बहुतेक नवीन मधमाशी उत्पादकांद्वारे हे लोकप्रिय आहे. या तंत्रामध्ये मधमाश्यांचे पालन केले जाते आधुनिक मनुष्य बनवलेल्या लाकूड दूषित आणि आधुनिक मधमाश्या पाळणारे म्हणून ओळखले जातात. एखाद्या लाकडी पेटीत मधमाशी पालन करणे फायदेशीर आहे कारण ते मधमाश्यांच्या अंडीला लाकडी चौकटीपासून संरक्षित असल्याने नुकसान करीत नाही. मधमाश्या पाळणारा माणूस मध मधून सहज बॉक्समधून बाहेर काढू शकतो. मधमाश्यासह योग्य काळजी आणि मधमाश्या पाळणारा माणूस यांचे नातेसंबंध हे मधमालावर परिणाम करणारे मुख्य घटक आहेत. कमी गुंतवणूकीमुळे एखादा माणूस मोठ्या प्रमाणात नफा सहज मिळवू शकतो.
आधुनिक मधमाशी पालन
मधमाश्या लाकडी पेटीत वाढविणे देखील फायदेशीर आहे कारण ते मधमाश्यांच्या अंडीला लाकडी पेटीपासून संरक्षित असल्याने नुकसान करीत नाही. मधमाश्या पाळणारा माणूस मध मधून सहज बॉक्समधून बाहेर काढू शकतो. मधमाश्यासह योग्य काळजी आणि मधमाश्या पाळणारा माणूस यांचे नातेसंबंध हे मधमालावर परिणाम करणारे मुख्य घटक आहेत. कमी गुंतवणूकीमुळे एखादा माणूस मोठ्या प्रमाणात नफा सहज मिळवू शकतो.
आधुनिक मधमाशी पालन करण्यामध्ये बरीच तंत्रे आहेत. विविध तंत्रे अधिक तपशीलात खाली सूचीबद्ध आहेतः
शीर्ष बार पोळ्याची पद्धत: –
मधमाशी पालन करण्याच्या या पद्धतीचा फायदा लोक घेतल्यामुळे: –
टॉप बार पोळ्या वजनात हलकी असते.
शीर्ष पट्टीच्या पोळ्याच्या पध्दतीमध्ये मध काढणे खूप सोपे आहे
टॉप बार पोळ्याद्वारे मध तयार करताना मधमाश्याना कमी तणावाचा सामना करावा लागतो.
शीर्ष बार पोळ्याची पद्धत देशाद्वारे परंपरा म्हणून वापरली जात आहे; ग्रीस आणि व्हिएतनाममध्ये बर्याच काळापासून आफ्रिकेत मध संकलन करण्यासाठी ही पद्धत सामान्य आहे. टॉप बार पोळ्यावर कोणतीही फ्रेम नसते कारण, एक-वेळ मध काढल्यानंतर कंगवा पुन्हा वापरला जाऊ शकला नाही. ज्याचा परिणाम पुढील काळात कमी मधाच्या उत्पादनावर होतो आणि शेवटी त्याचा नफ्यावरही परिणाम होतो. या पद्धतीने त्या लोकांचे पालन केले जाते, जे या मधमाश्यांमधून मध संकलन करण्यापेक्षा त्यांच्या बागेत मधमाशी बाळगण्यास अधिक उत्सुक असतात.
शीर्ष बार पोळ्याची पद्धत
मध व्यवसायाचा अंदाज घेण्यासाठी या पद्धतीत सुरुवातीची गुंतवणूक खूपच कमी आहे आणि इतर पद्धतींपेक्षा कमी उपकरणे आवश्यक आहेत.
तथापि, या पद्धतीचा काही तोटा आहे, खाली सूचीबद्ध आहे: –
सहसा, कंगवा नाजूक बनतो आणि त्यातून मध गोळा करणे पुरेसे कठीण आहे.
या कंगवा मधमाश्याद्वारे त्या कंगवामध्ये अतिरिक्त मध घालण्यासाठी पुन्हा वापरता येऊ शकतात.
क्षैतिज फ्रेम पोळ्या
फिक्स्ड कंगवाची पद्धत आणि मध गोळा करण्यासाठी वापरल्या जाणार्या मोबाइल फ्रेममुळे शीर्ष पट्टी पोळ्यापेक्षा ही पद्धत चांगली आहे. या पद्धतीत, एकदा पोळ्यापासून मध गोळा केल्यानंतर, मध पुन्हा आठवण्यासाठी ते पुन्हा सेट करू शकते.
व्यावसायिक मध संकलनासाठी ही पद्धत व्यापकपणे अवलंबली जाते. साधारणपणे, हे उष्णकटिबंधीय शेतीसाठी चांगले राखले जाऊ शकते.
अनुलंब स्टॅक करण्यायोग्य फ्रेम पोळ्याची पद्धत
ही पद्धत सामान्यत: युनायटेड स्टेट्स आणि इतर आसपासच्या देशांमधील लोक वापरतात. या पद्धतीचा मुख्य फायदा म्हणजे पोळ्याचा मोठा आकार. गुलाब पोळे ही या पद्धतीची नवीनतम सुधारित रचना आहे.
गुलाब पध्दतीची मुख्य कमकुवतता आवश्यक जागा आहे. त्यास घरट्यांइतके मोठे बॉक्स आवश्यक आहेत. जेव्हा एखादा व्यवसाय म्हणून मधमाश्या पाळतात तेव्हा बरेच फ्रेमची आवश्यकता असते. असे मानले जात आहे की गुलाबाच्या पद्धती या प्रकारच्या पद्धतीचा सर्व फायदा आणि मर्यादा घेतात. या पद्धतीत, अतिरिक्त पिल्लू आहे आणि मुख्य पोळ्यामध्ये फ्रेमबॉक्स बॉक्सिंग जोडून सहजपणे त्याचे पोळे वाढवता येतात. हे आपल्याला फायदे देईल कारण आपण एकाच वेळी एकच फ्रेम बॉक्स काढून टाकण्याच्या जागी संपूर्ण मध काढून संपूर्ण मध गोळा करू शकता.
यासह, इतरही पद्धती आहेत ज्या वेगवेगळ्या प्रदेशात आणि कधीकधी व्यक्तीनुसार बदलू शकतात. पद्धती जाणून घेतल्यास मधमाशी वसाहती आणि त्यांचे जीवन चक्र याबद्दल अधिक माहिती आवश्यक आहे. या चरणात, मी आपली मदत करू शकतो.
- मधमाशी कॉलनी
- मधमाशी कॉलनीतील जाती
प्रत्येक मधमाशी कॉलनी मधमाश्याच्या तीन प्रकारांनी बनलेली असते; त्यांच्या कामांनुसार मधमाशी मध्ये जाती. हे तीन आहेतः
- एक राणी मधमाशी; सहसा वसाहतीत एकमेव एक सुपीक मादी.
- महिला कामगार मधमाशी; जे मोठ्या संख्येने उपस्थित असतात, साधारणत: विशिष्ट वसाहतीत 30,000 पेक्षा जास्त असतात.
- नर ड्रोन्स; जो प्रजनन उद्देशाने विशिष्ट वसाहतीत शेकडो संख्येने उपस्थित आहे.
- मधमाशीच्या वेगवेगळ्या प्रजाती
मधमाश्यांच्या पाच महत्त्वपूर्ण प्रजाती आहेत आणि त्या खाली सूचीबद्ध आहेत.
- भारतीय पोळ्या मधमाश्या
- छोटी मधमाशी
- रॉक मधमाशा
- डामर मधमाश्या किंवा स्ट्रिंगलेस मधमाशा
- युरोपियन मधमाश्या किंवा इटालियन मधमाश्या
- मधमाशी पालन व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी सल्ला
मधमाश्या पाळण्याच्या व्यवसायासाठी शेताशी संबंधित काही ज्ञान आणि मधमाशी-मानवी नातेसंबंध यांचे व्यावहारिक ज्ञान इ. आवश्यक आहे. नवीन उत्पादकांना मधमाशी पालन कसे करावे आणि ते अधिकाधिक फायदेशीर कसे करावे यासाठी काही सल्ले खाली देत आहेत.
मधमाशी-मानवी संबंध; प्रथम मधमाशी फार्मला भेट देऊन मानव आणि मधमाश्यांमधील संबंध चांगल्याप्रकारे समजून घेण्याचा प्रयत्न करा; आपल्या प्रदेशाच्या जवळपास आणि मधमाशाच्या कॉलनीसह आपला अनुभव वाढवण्याचा प्रयत्न करा. हे आपल्याला यापासून आधीपासून या मधमाश्यांचे व्यवस्थित व्यवस्थापन करण्यात मदत करेल.
मधमाशी फार्मचे बांधकाम; मधमाश्यासाठी त्यांची बांधकाम आणि व्यवस्थापनाची आवश्यकता जाणून घ्या आणि त्यांच्यासाठी बेटर सिस्टम तयार करण्याचा प्रयत्न करा.
टूलकिट; मधमाशी पालन व्यवसाय आणि त्या संबंधित गोष्टी वापरण्यापूर्वी वापरण्यापूर्वी साधनांचा विचार करा. हे आपली गुंतवणूक व्यवस्थित व्यवस्थापित करण्यास मदत करेल.
आकार; मधमाश्या छोट्या स्तरावर वाढवायला सुरुवात करा, साधारणत: कमी पोळ्या करा म्हणजे आपण त्यांना व्यवस्थित व्यवस्थापित करू शकाल आणि व्यवसायाच्या सुरूवातीपासूनच आपल्या चुका सोडवू शकाल. आपण आपल्या वाढत्या अनुभवाने आपल्या मधमाशी पालन व्यवसाय वाढवू शकता.
उपकरणे; मधमाश्यासाठी वापरल्या जाणार्या उपकरणांची काळजी घेणे आवश्यक आहे. स्थानिक वातावरणाच्या अनुषंगाने ते तयार केले जावेत याची काळजी घ्या. यशस्वी मधमाशी पालनमध्ये उपकरणाचा मोठा वाटा आहे कारण त्यांचा योग्य वापर केल्यास तुमचा नफा वाढेल आणि चांगल्या मधमाश्या पाळणार्याचा अनुभवही वाढू शकेल.
विपणन; आपल्या व्यवसायाचे विपणन करण्याचा विचार करा आणि सुरुवातीपासूनच आपल्या ग्राहकांशी संपर्क साधण्याचा प्रयत्न करा. सहसा, बेकरी आणि चॉकलेट निर्माता मोठे ग्राहक असतात जे संपूर्ण वर्षभर नियमितपणे मध वापरतात. त्यांच्याशी थेट संपर्क साधण्याचा प्रयत्न करा.
मधमाशी फार्मची मूलभूत गरज
मधमाशाच्या शेतातील काही मूलभूत गरजा येथे आहेत ज्याद्वारे आपल्या मध संकलनात सुधारणा करता येते: –
स्वच्छ पाण्याचा स्रोत; नैसर्गिक कृत्रिम स्त्रोत उपलब्ध असावे.
वृक्ष झाकलेले क्षेत्र किंवा सावली; जेणेकरून मधमाश्या सूर्याच्या अत्यधिक उष्णतेपासून वाचू शकतील.
थंड वातावरण; आजूबाजूचा ओलावा टिकवून ठेवण्याचा प्रयत्न करा. त्याचा तुमच्या नफ्यावर परिणाम होईल. जास्त आर्द्रता मधमाशीच्या माशीवर आणि मध पिकविण्यावर देखील परिणाम करेल.
मधमाशी फार्म सुरू करण्यासाठी मूलभूत गरज
मधमाश्या पाळण्याचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी मधमाश्यांच्या काही मूलभूत गरजा आवश्यक आहेत. खाली या अत्यावश्यक गरजा यादी आहेत, त्या जाणून घ्या:
मानवी-मधमाशांच्या नात्याबद्दल आपल्याला चांगल्या प्रकारे जाणीव असली पाहिजे कारण आपल्या मधमाश्यांशी आनंदी संबंधामुळे दर्जेदार मध उत्पादन अधिक प्रमाणात होते आणि ते आपले पोळे सोडत नाहीत.
आपल्याला मधमाशा कॉलनी आणि स्थानिक वनस्पतींचे चांगले ज्ञान असावे
मध मधमाशाच्या शेतीत साइट आवश्यकता
योग्य साइटची निवड देखील एक महत्त्वपूर्ण कार्य आहे. आपल्या मधमाश्या पाळण्याच्या व्यवसायासाठी योग्य साइटमुळे अधिक मध संकलन केल्यास चांगले परिणाम मिळतात. तर, आपल्या मधमाशाच्या शेतीच्या जागेच्या निवडीमध्ये पुढील गोष्टी जाणून घ्या.
आपल्या शेतासाठी एखादे स्थान निवडा ज्यामध्ये कोरडे वातावरण नसलेले वातावरण असेल. आपल्या वातावरणात एक उच्च आरएच पातळी मध गोळा करताना आणि अमृत पिकण्यामध्ये देखील मधमाश्यांच्या उड्डाण प्रतिबंधित करते. आधी सांगितल्याप्रमाणे, मधांच्या गुणवत्तेच्या उत्पादनासाठी शुद्ध पाण्याचा चांगला स्रोत आवश्यक आहे. तर, पाण्याचा शुद्ध स्रोत द्या; नैसर्गिक किंवा कृत्रिम. तसेच, आपल्या मधमाशांच्या शेतातील झाडे आपल्याला एक संदिग्ध आणि थंड जागा प्रदान करतील जी वाऱ्यापासून संरक्षण करते. आपल्या साइटमध्ये मधमाश्या पाळण्यासाठी कमीतकमी काही जुने पोळे असले पाहिजेत, त्यांच्याबद्दल सहानुभूती असावी. उपलब्ध नसल्यास, लाकडी साहित्यातून कृत्रिम बनवा. तसेच आपल्या मधमाशांच्या शेतामध्ये परागकण देणारी वनस्पती आवश्यक आहेत कारण ते मधमाश्यासाठी परागकणांचा चांगला स्रोत उपलब्ध करून थेट मध संकलन करतात आणि मध गोळा करण्यासाठी त्यांचे अंतर कमी करतात. यामुळे मधांची जलद आणि दर्जेदार संकलन होते.
मधमाशी पालनसाठी आवश्यक उपकरणे
व्यावसायिक मधमाश्या पाळण्याचा व्यवसाय करण्यासाठी, आपल्या मधमाशाच्या शेतात वेगवेगळ्या प्रकारचे उपक्रम राबविण्यासाठी आपल्याला काही आवश्यक उपकरणांची आवश्यकता आहे.
मधमाश्या पाळण्यासाठी आवश्यक असणार्या सर्व उपकरणांची यादी येथे आहे. त्यांना प्राप्त करा
- मध चिमटा
- मधमाशी विष
- धूम्रपान करणारा
- फूड ग्रेड केलेले प्लास्टिक बनविलेली राणी पिंजरा
- क्वीन गेट
- एल आकाराचे आणि वक्र आकाराचे एसएस पोळे साधने
- एस.एस चाकू
- परागकण सापळा
- रॉयल जेली उत्पादन आणि माहिती संच
- पातळ आणि जाड मधमाशी पालन करणारे ब्रशेस
- एल आकाराचे आणि वक्र आकाराचे लोखंडी पोळे साधने
- पोळ्याचा दरवाजा
- प्रोपोलिस पट्टी
- क्वीन अपवर्जन
- राणी संगोपन किट
तथापि, आपल्या जवळच्या मधमाशा जेथे पाळतात त्या ठिकाणी भेट देणे म्हणजे मधमाश्या पाळण्याच्या व्यवसायासाठी आवश्यक असलेल्या गोष्टींबद्दल अधिक जाणून घेणे चांगले आहे.
मधमाशी पालन व्यवसायात परागकणांसाठी मधमाश्यांचे व्यवस्थापन
आपल्या मधमाश्यासाठी परागकणांचा चांगला स्रोत आपल्या व्यवसायासाठी आवश्यक आहे कारण जलद आणि दर्जेदार मध संकलन वाढवून आपल्या नफ्यावर थेट परिणाम होतो.
आपल्या मधमाश्यांची उर्जा वाचवण्यासाठी, मधमाशांच्या पोळ्याला कोणत्याही परागकण देणार्या वनस्पती जवळ ठेवणे चांगले आहे कारण ते मधमाश्यासाठी परागकणांचा चांगला स्रोत उपलब्ध करून थेट मध संकलन वाढवतात आणि मध गोळा करण्यासाठी त्यांचे अंतर कमी करतात. यामुळे मधांची जलद आणि दर्जेदार संकलन होते. तसेच, जर आपल्याला मधमाशांच्या पोळ्या स्थलांतरित करायच्या असतील तर फुलांच्या सुरूवातीस, त्या नंतरच, त्यांना कोणत्याही यार्ड जवळ स्थलांतरित करा. आपल्या मधमाश्यासाठी एक साइट प्रदान करण्यासाठी मध एकत्रित पोळे ठेवा. भारतीय मधमाश्यांसाठी 5 पोळे ठेवणे अधिक फायदेशीर ठरेल. मधमाश्यांना गोळा केलेल्या मध परागकणांना आणि त्यातून मध संकलित करण्यासाठी पुरेशी जागा द्या.
कीटक आणि रोग
कीटक
मधमाश्याच्या पोळ्यावर हल्ला करणारे सामान्य कीटक किंवा कीटक म्हणजे परजीवी माइट व्हेरोआ डिस्ट्रक्टर, मेण पतंग, मेण बीटल, ब्रूड माइट, कचरा, ट्रॅशल माइट्स, मुंग्या, पक्षी, मधमाशी इ. इ.
आजार
मधमाश्याच्या पोळ्यावर हल्ला करणारे सामान्य कीटक किंवा कीटक म्हणजे युरोपियन फॉलब्रुड रोग, सॅक-ब्रूड रोग (एसबीव्ही), दगड ब्रूड रोग, अमेरिकन फॉल ब्रूड, नासेमा रोग, थाई थैली ब्रूड व्हायरस (टीएसबीव्ही), खडू ब्रूड रोग इ.)
नियंत्रित उपाय
कृपया आपल्या स्थानिक फलोत्पादनाचा सल्ला घ्या की आपल्या शेतात पाळल्या जाणार्या विशिष्ट कीटक आणि रोग नियंत्रित करीत आहेत
मधमाशी परागकण फायदे
परागकणातून लाभलेली पिके
भाजीपाला पिके: काकडी, गाजर, भोपळा, धणे, कोबी, फुलकोबी, खरबूज, कांदा, मुळा आणि सलगम नावाचे पीक.
फळे आणि शेंगदाणे: जर्दाळू, स्ट्रॉबेरी, सफरचंद, बदाम, पीच, लिंबूवर्गीय आणि लीची पीक
तेलबिया पिके: मोहरी, नायजर, आले, सूर्यफूल, बलात्कार, केशर आणि इतर सर्व पराग पिके
परागकणांमुळे उत्पादन चालना मिळते
मधमाशी पालन व्यवसाय हा बहुउद्देशीय व्यवसाय आहे. मध गोळा करण्याबरोबरच मधमाशी पालन व्यवसायात इतरही अनेक उत्पादने आहेत ज्यातून अधिक नफा मिळविण्यासाठी वेळेवर काढणी करावी. मधमाशी पालन व्यवसायातील मुख्य उत्पादने म्हणजे मधमाशी मेण, मधमाशी व्हेनम, मध, प्रोपोलिस, रॉयल जेली आणि परागकण. तथापि, मुख्य उत्पादन मध आहे. वेळेवर आणि योग्य वेळी मध काढणी उत्पादकांना जास्त फायदेशीर ठरेल.
म्हणून, चांगल्या प्रतीच्या मध गोळा करण्यासाठी, फुलांच्या हंगामाच्या शेवटी मध गोळा करणे सुरू करा. मध गोळा करण्याच्या किंवा काढणीची पद्धत मधमाशांच्या शेतीसाठी वापरल्या जाणार्या पोळ्या आधारावर बदलते. शीर्ष-पित्ताच्या पोळ्या आणि पारंपारिक पोळ्या प्रमाणे, फक्त त्या कंगवाची कापणी केली पाहिजे ज्यामध्ये पांढरा गोमांस विटलेला बारीक थर असलेल्या पिकलेल्या मधात असतो. तथापि, बाजारात अनेक मध काढण्याचे उपकरणे उपलब्ध आहेत. एक चांगला मिळवा आणि सुपर कंघीमधून मध काढण्यासाठी त्याचा वापर करा.
निष्कर्ष
व्यावसायिकपणे, मधमाशी पाळण्याचा व्यवसाय हा सर्वात फायदेशीर आहे जो आपल्याला कमी वेळात जलद उत्पन्न देऊ शकतो. मार्केटमध्ये मोठ्या प्रमाणात आरोग्यासाठी उपयुक्त फायदे मिळाल्यामुळे आपल्या व्यवसायाचे मार्केटिंग करण्याची गरज नाही.
कोणीही हा व्यवसाय छोट्या प्रमाणावर किंवा व्यावसायिक व्यवसाय म्हणून सुरू करू शकतो. जर तुम्हाला मधमाश्यापासून बनवण्याचा हा व्यवसाय मोठ्या प्रमाणात सुरू करायचा असेल तर जवळपास 1 किंवा 1.5 लाखांच्या सुरुवातीच्या गुंतवणूकीसह आपण तो सुरू करू शकता. कमी पोळ्यापासून सुरुवात करणे ही चांगली गोष्ट आहे, कारण यामुळे कमी काळजी आणि व्यवस्थापनासह आपल्या मधमाशापालनाचे व्यावहारिक ज्ञान वाढविण्यात मदत होईल. प्रारंभिक गुंतवणूक आपल्या सामर्थ्यावर अवलंबून असते आणि हा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ ऑगस्टच्या शेवटी ते सप्टेंबरच्या सुरूवातीस सुरू होतो.
व्यवसायात सुरुवातीला अल्प गुंतवणूकीची गरज असल्याने मधमाश्या पाळण्यासाठी काही काळानंतर मोठा फायदा होतो. तर आपणास प्रथम हा व्यवसाय निकाली काढावा लागेल आणि नंतर योग्य काळजी आपल्याला यशस्वी उद्योजक होण्यासाठी घेईल.
या व्यवसायाच्या सुरूवातीस, आपल्याला त्यावर काही लाखांची गुंतवणूक करावी लागेल आणि परतावा खूप मोठा आहे; बाजारात मध क्वचितच उपलब्ध असल्याने तुम्ही 400 ते 700 रुपये दराने सेंद्रिय मध सहज विकू शकता. त्याची मागणी आणि मध उत्पादकांच्या अनुषंगाने दर वेगवेगळ्या प्रदेशात बदलू शकतात.