वस्तू व सेवा कर (जीएसटी) हा सर्वात विवादास्पद ठरला आहे आणि भारताच्या करांच्या रचनेत बदल घडवून आणण्याविषयी चर्चा केली आहे. जीएसटी कारभाराची अंमलबजावणी होण्यापूर्वी, कर संरचना ही विविध प्रकारच्या करांची भलतीच नक्कल होती, त्यापैकी काही शहर पातळीवर आकारले गेले ज्यामुळे बर्‍याच समस्या निर्माण झाल्या आणि भ्रष्टाचाराचे स्रोत बनले. पूर्वीच्या कर रचनेमुळे करपात्र कर प्रभाव निर्माण झाला होता, यामुळे कर-करात कर-देखरेख करण्यास अनुकूल नव्हते. हा संभ्रमाचा स्रोत होता आणि अशा सिस्टमची जटिलता राखण्यासाठी पैसे खर्च करावे लागतात. जीएसटीने त्यात बदल केला आहे आणि अनेक वेगवेगळे कर एकामध्ये कमी केले आहेत आणि देशातील अधिक पारदर्शक कर प्रणालीचा मार्ग मोकळा केला आहे. सर्व करांप्रमाणेच किंमती आणि उत्पादनांचे सामाजिक-आर्थिक मूल्य यावर अवलंबून विविध उत्पादने आणि सेवांसाठी वेगवेगळे स्लॅब आहेत. भारतातील जीएसटी दर हा गतिमान दर आहे जो आर्थिक परिस्थितीनुसार बदलला आहे. जीएसटी परिषदेच्या 37 व्या बैठकीत भारतातील सध्याचा जीएसटी दर सुधारित करण्यात आला. जीएसटी प्रणालीची रचना तुलनेने सोपी आणि सरळ आहे. जीएसटी प्रणालीत पाच स्लॅब, एक कर सवलत स्लॅब, 5% स्लॅब, 12% स्लॅब, 18% स्लॅब आणि एक 28% स्लॅब आहेत. खाली स्लॅबचे तपशीलवार वर्णन केले आहे.
कर-सवलत वस्तू
जीएसटी कर प्रणालीतून देशाच्या सामाजिक-आर्थिक गरजांनुसार काही वस्तूंना सूट देण्याचा निर्णय सरकारने घेतला आहे. फळ, भाज्या, ब्रेड, मीठ, पीठ, अंडी आणि वर्तमानपत्र यासारख्या दररोजच्या वस्तूंवर कर भरणा केल्यास कर आकारणीत सरासरी कर कमी होईल. सेवा क्षेत्रासाठी रूमसाठी दर आकारून घेणारी सर्व हॉटेल रू. प्रति रात्र 1000, तसेच बचत खात्यांवरील बँक शुल्क आणि जन धन योजना यांना जीएसटीमधून सूट देण्यात आली आहे.
5% कर स्लॅब
जीएसटी कर सुरु होतो तिथेच 5% चा कर स्लॅब आहे. जीएसटी रेट टक्के आकर्षित करणारे उत्पादने म्हणजे स्किम्ड दुधाची पावडर, कॉफी, फिश फिललेट्स, कोळसा, खते, आयुर्वेदिक औषधे, इन्सुलिन, काजू, अगरबत्ती, इथेनॉल - सॉलिड बायोफ्युल्स. 5% कर स्लॅबमधील सेवांसाठी जीएसटी दरामध्ये रेल्वे आणि हवाई प्रवास, स्टँडअलोन एसी रेस्टॉरंट्स, नॉन-एसी रेस्टॉरंट्स आणि अल्कोहोल देणारी रेस्टॉरंट्स यासारख्या परिवहन सेवांशी संबंधित लहान रेस्टॉरंट्सचा समावेश आहे. टेक टूड फूडही या कंसात असून हॉटेलसह रू. प्रति रात्र 7,500 या श्रेणीतील रेस्टॉरंट्सचे इनपुट क्रेडिट काढून घेण्यात आले आहे ज्यामुळे काही असमाधान वाढले आहे.
12% जीएसटी स्लॅब
12% स्लॅबमध्ये गोठवलेल्या मांस उत्पादने, लोणी, सॉसेज, तूप, लोणचे, फळांचे रस, नमकीन, दात पावडर, इन्स्टंट फूड मिक्स, छत्री, औषध, सेल फोन, मानवनिर्मित धागा, चित्रकारणासाठी लाकडी चौकटी, छायाचित्रे यासारख्या वस्तूंचा समावेश आहे. , ब्रास केरोसीन प्रेशर स्टोव्ह, लोह, आरसे इत्यादींचे आर्ट वेअर. सेवांसाठी, हा कर स्लॅब बिझिनेस क्लासची हवाई तिकिटे आणि रुपये किंमतीच्या मूव्ही तिकिटांवर लागू आहे. 100
18% जीएसटी स्लॅब
भारतातील जीएसटी दर अशा प्रकारे रचला गेला आहे की बहुतेक वस्तू या श्रेणीत येतात. त्यात समाविष्ट असलेल्या काही मुख्य पदार्थांमध्ये चव परिष्कृत साखर, कॉर्नफ्लेक्स, पास्ता, पेस्ट्री आणि केक्स, डिटर्जंट्स, वॉशिंग आणि साफसफाईची तयारी, आरसा, काचेच्या वस्तू, सेफ्टी ग्लास, चादरी, पंप, लाइट फिटिंग, कॉम्प्रेसर, पंखे, चॉकलेट, ट्रॅक्टर, संरक्षित भाज्या आहेत. , आइस्क्रीम, दूरदर्शन (68 सेमी पर्यंत). काही इतरांमध्ये संगमरवरी व ग्रॅनाइट, पेंट्स, गंध फवारण्या, केसांची शेवर्स, लिथियम-आयन बॅटरी, कृत्रिम फळे, केस कर्लर्स, हेअर ड्रायर, फ्लोअरिंगमध्ये वापरलेले दगड, व्हॅक्यूम क्लीनर, सॅनिटरीवेअर, चामड्याचे कपडे, मनगटी घड्याळे, कुकर, स्टोव्ह, कटलरी, दुर्बिणीचा समावेश आहे. , गॉगल, दुर्बिणी, तेलाची पूड, कोको बटर, फॅट, डिटर्जंट तसेच कृत्रिम फ्लॉवर. सेवा क्षेत्रातील काही गटांना 18% कर स्लॅब लागू आहे. हॉटेलमध्ये हॉटेल असलेले रेस्टॉरंट्स आहेत जे रू. 00 75००, चित्रपटाची तिकिटे रु. 100, आयटी आणि टेलिकॉम सेवा तसेच ब्रँडेड कपड्यांचा समावेश आहे.
28% जीएसटी स्लॅब
28% GST जीएसटी स्लॅब हासर्वाधिक भारतातीलजीएसटी दर आहे. हे प्रामुख्याने पापांच्या वस्तूंसाठी तसेच लक्झरी वस्तूंसाठी राखीव आहे. पॅन मसाला, डिशवॉशर, वजनाची मशीन, पेंट, सिमेंट, सनस्क्रीन या वस्तूंचा या स्लॅबचा एक भाग आहे. हेअर क्लिपर्ससह ऑटोमोबाईल्स आणि मोटारसायकलीसुद्धा या स्लॅबचा एक भाग आहेत जी सध्या ऑटो इंडस्ट्रीमध्ये कोंडी होत आहे. 18 GST% जीएसटी दर 5-तारांकित हॉटेलांनाही लागू होतो, जेथे हॉटेल मुक्कामाची वास्तविक बिलिंग रक्कम रुपये पेक्षा जास्त आहे. प्रति रात्र 7500, चित्रपट तिकिटे, कॅसिनोमध्ये सट्टेबाजी तसेच रेसिंग. Th 37 व्या जीएसटी कौन्सिलने जीएसटी कर दरामध्ये काही बदल केले आणि त्या खाली दिल्या आहेत.
37 जीएसटी परिषदमुख्य निर्णय
- नाही जीएसटी खोली दर रुपयांपेक्षा कमी आहे जेथेहॉटेल्स शुल्क आकारले जाईल.1000
- निमलष्करी दलांसाठी गट विमा योजनांसाठीजीएसटी नाही.
- शून्य जीएसटी निर्यात क्षेत्राला चालना देण्यासाठी दागिन्यांच्या निर्यातीसाठी.
- करदर कट आणि अर्ध मौल्यवान रत्ने3%सेवा0.25% कमी निर्दोष
- हिरे संबंधित कमीआकर्षित करता येईलईयोब जीएसटी दर पूर्वी5%कामापासून1.5%
- अभियांत्रिकी उद्योग यंत्र नोकरी कमी आकर्षित करता येईलजीएसटीचा दर पूर्वीच्या १ from%
- च्या तुलनेत १२% असा होता. देशातील पर्यावरणास अनुकूल वाहतुकीचा अवलंब करण्यास प्रोत्साहित करण्यासाठी इलेक्ट्रिक वाहनांचा जीएसटी दर १२% च्या तुलनेत कमी करण्यात आला होता.
कॅफीनयुक्त पेय पदार्थांचे दर पूर्वीच्या 12% वरून 12% भरपाई उपकरसह 28% पर्यंत वाढविण्यात आले. भारतात जीएसटी दर तो एकदम नवीन आहे म्हणून जुन्या वर्षे फक्त दोन असल्याने,प्रगतीपथावर आहे. कराची रचना ठरवताना कोणती बाब लक्षात येते आणि कोणता आयटम ठेवला जावा यावर अनेक विचार आहेत. भारत अजूनही विकसनशील देश असल्याने मतभेदांचे सर्वात मोठे हाड म्हणजे 28% कर कंस आहे आणि काही लोक अशी तक्रार करतात की इतका उच्च कर देशाच्या दीर्घकालीन वाढीसाठी दर चांगला नाही. ही रचना सध्यासाठी सध्याची आहे परंतु पुढील जीएसटी परिषद त्यांच्या बैठकीला बसते तेव्हा भविष्यात ते बदलू शकतात.
