प्लॅस्टिक कचरा पुनर्नवीनीकरण करण्याचा व्यवसाय
प्लॅस्टिक कचरा पुनर्नवीनीकरण प्रकल्प – व्यवसाय योजना, नफा आणि किंमतीचा अंदाज
प्लॅस्टिक हा एक पॉलिमर आहे ज्याला नॉन-बायोडेग्रेडेबल पदार्थ म्हणून ओळखले जाते जे आसपासच्यांसाठी धोकादायक आहे. बायोडिग्रेडेबल पदार्थांपेक्षा नैसर्गिक मार्गाने प्लास्टिकचे विघटन होऊ शकत नाही. सध्या आपण जगात असलेले कोट्यवधी प्लास्टिक उत्पादनांनी वेढलेले आहे. आपण आज आपण किती गोष्टी वापरल्या आहेत याची नोंद घेतल्यास आपण सहजपणे शोधू शकतो की आपण ज्या आसपास आलो आहोत त्या बहुतेक वस्तू प्लास्टिकपासून बनवलेल्या आहेत. अशा प्रकारे, प्लास्टिकच्या बाटल्या आणि इतर उत्पादनांचे पुनर्वापर केल्याने आम्हाला व्यवसायाची मोठी संधी मिळते. योग्य व्यवसायाचे नियोजन केल्यास प्लास्टिक रीसायकलिंग व्यवसाय खूप फायदेशीर आहे. या लेखात मी नफा मिळविण्यासाठी आपल्या स्वतःच्या लहान प्रमाणात प्लास्टिकच्या पुनर्वापराच्या प्लांटिकमध्ये प्लास्टिकची पुनर्वापर कसे करावे याबद्दल माहिती सामायिक करेन.
प्लॅस्टिकच्या बाटल्यांपासून ते टूथब्रश, घोकंपट्टी, बादली, टब, कंटेनर, पॉलीबॅग आणि इतर बर्‍याच गोष्टी वापरात आपल्या जीवनात प्लास्टिकची मोठी भूमिका आहे. प्लास्टिकचा वापर वर्षानुवर्षे वाढतच गेला आहे आणि आता अशी वेळ आली आहे की आपण त्यांच्याशिवाय जगू शकत नाही. प्लास्टिक हा एक ज्ञात नॉन-बायोडिग्रेडेबल पदार्थ आहे ज्याचा अर्थ असा आहे की नैसर्गिक मार्गाने तोडणे शक्य नाही. प्लास्टिक देखील एक विषारी पदार्थ आहे कारण जेव्हा ते वातावरणात मिसळते तेव्हा यामुळे प्रदूषण होते. कचरा निर्मितीच्या तुलनेत प्लास्टिक कचर्‍याच्या वाढीबाबत शास्त्रज्ञांना काळजी वाटते कारण ते विघटित करण्यास अक्षम आहेत.
प्लास्टिक कचर्‍याची निर्मितीः
1950 च्या दशकात प्लास्टिकचे उत्पादन झाल्यापासून अलीकडे 8.3 अब्ज मेट्रिक टन प्लास्टिकचे उत्पादन झाले आहे. हे प्लॅस्टिक बहुधा एक वेळ वापरानंतर कचरापेटी बनतात. असा अंदाज आहे की सुमारे 6.3 अब्ज मेट्रिक टन प्लास्टिक कचरा झाला आहे. दरवर्षी सुमारे 400-500 दशलक्ष टन प्लास्टिक कचरा तयार होतो जो दरवर्षी वाढत राहतो. आम्ही वापरत असलेली बहुतेक उत्पादने प्लास्टिकने बदलली आहेत. या सर्वांमध्ये धक्कादायक बाब म्हणजे प्लास्टिक कचर्‍याचे केवळ 10-15% उत्पादन पुनर्नवीनीकरण केले जाते.
पुनर्वापर, पुन्हा वापरा आणि कमी करा:
3 डी प्लास्टिक कचरा निर्मितीच्या मुद्यावर सर्वकाही मिळवून देते. प्लास्टिक कचरा कमी करण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे त्याची रीसायकल करणे आणि पुन्हा उपयोग करणे. प्लास्टिक कचर्‍याच्या पुनर्चक्रणात वाढती कल दिसून आला आहे. पूर्वी कचरा कमी करण्याचा आणि कचरा बाहेर वापर करण्याचा एक मार्ग म्हणून कार्य केले गेले होते परंतु आता हा एक पूर्ण व्यवसाय झाला आहे.
आजकाल बरेच लोक प्लास्टिक कचरा पुनर्वापराचे प्लांट लावत आहेत जेथे प्लॅस्टिकच्या बाटल्या, पॉलिथीन, पॉलिबॅग, प्लास्टिकचे कंटेनर, बॉक्स, पॅकेट्स, चादरी आणि त्यांच्या आवडी यांसारखे प्लास्टिक कचरा उपयुक्त उत्पादनांमध्ये पुनर्वापर केले जाते.
प्लॅस्टिक कचरा पुनर्वापर व्यवसाय योजनाः
एखाद्यास माहित आहे की प्रत्येक व्यवसायासाठी एक संक्षिप्त रणनीती आवश्यक आहे आणि त्याचप्रमाणे हा व्यवसाय देखील आहे. प्लॅस्टिक कचर्‍याचे पुनर्चक्रण करण्यासाठी आम्ही व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी आम्हाला प्रथम एक आराखडा तयार करणे आवश्यक आहे. आम्ही रीसायकलिंग प्लॅस्टीकचा व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी येथे काही उद्दिष्टे पाहणे आवश्यक आहे.
- प्लॅस्टिक कचरा पुनर्वापर व्यवसायासाठी कोणत्या गोष्टी आवश्यक आहेत
- रीसायकलिंग प्लांटच्या स्थापनेसाठी एकूण गुंतवणूक आवश्यक आहे
- जमीन किंवा फॅक्टरीची आवश्यकता
- युटिलिटीज आणि मशीनची आवश्यकता
- प्लास्टिक कचरा संकलन
- आपण कोणत्या प्रकारचे प्लास्टिक कचरा रीसायकल कराल
- रीसायकल नंतर आपला बाजार
- प्लास्टिक रीसायकलिंगमध्ये नफा मार्जिन
- गुंतवणूकीवर परतावा
वरील नऊ बिंदूंमध्ये प्लास्टिक कचरा रिसायकल प्लांट उघडण्याच्या संपूर्ण धोरणाचा सारांश आहे. आपण प्रथम या मुद्द्यांचे विश्लेषण करणे आणि ही योजना यशस्वी होईल की नाही याची व्यवहार्यता शोधण्याची आवश्यकता आहे.
प्लॅस्टिक कचरा पुनर्वापर केंद्र उघडण्यासाठी आवश्यक असणारी आवश्यकताः
आपल्याला आपला रीसायकल प्लांट उघडण्याची पहिली मूलभूत गोष्ट म्हणजे एक योग्य जागा. ते कमीतकमी जागेचे असावे जेथे आपण सर्व कचरा आणि कचरा उत्पादनास उपकरणे आणि उपयुक्ततांशिवाय ठेवू शकता.
आवश्यक असलेली दुसरी गोष्ट म्हणजे कारखान्यासारखीच बंद जागा परंतु लहान आकाराची खोली देखील काम करू शकते. ते किमान 200 चौरस फूट आकाराचे असावे.
पुढील आवश्यक आवश्यकता असे मशीन आहे ज्याद्वारे आपण आपल्या प्लास्टिक कचर्‍याचे पुनर्चक्रण कराल.
पुढे प्लास्टिक कचरा आहे ज्याची आपल्याला रीसायकल करणे आवश्यक आहे. यासाठी आपण प्लास्टिक कचरा पुरवठा करणारे एक नेटवर्क बनवू शकता जे आवश्यक प्रमाणात प्लास्टिक कचरा पुरवठा करू शकेल.
इतर आवश्यकतांमध्ये योग्य विद्युत कनेक्शन, आपत्कालीन परिस्थितीसाठी जनरेटर, नियुक्त प्राधिकरणाकडून रीसायकल व्यवसाय सुरू करण्यासाठीची कागदपत्रे, इतर निवडलेल्या अधिकाऱ्याची परवानगी, तांत्रिक कर्मचारी जे प्लास्टिकचे पुनर्वापर कसे करावे यासाठी मार्गदर्शन करू शकतील, काही कामगार, कंटेनर पुनर्वापर करून ठेवू शकतात. उत्पादन इ.
जमीन आवश्यकता आणि कारखाना:
आपल्या वनस्पती कोणत्या प्रमाणात काम करेल यावर जमीन मागणी अवलंबून असते. जर आपल्याला लहान प्रमाणात पुनर्वापरासाठी रस असेल तर 50 चौरस फूट खोली देखील काम करू शकते परंतु आपल्याला मोठ्या प्रमाणात पुनर्वापराची हवी आहे तर पुनर्वापर प्रक्रियेसाठी किमान 200 ते 500 चौरस फूट जमीन आवश्यक आहे. जमिनीत निश्चितपणे शेड्स, बंद जागा, मोठी खोल्या आणि तांत्रिक खोली इत्यादी असाव्यात. आपल्याकडे स्वच्छ आणि बंद जागा असणे आवश्यक आहे जिथे आपण आपले मशीन ठेवाल. गुदमरण्याचे प्रकार टाळण्यासाठी अशा सर्व बंद खोल्या हवेशीर केल्या पाहिजेत. पुनर्नवीनीकरण केलेले उत्पादन ठेवण्यासाठी स्वच्छ जागा आवश्यक असताना प्लास्टिक कचरा टाकण्यासाठी मोठी जागा समर्पित करावी.
उपयुक्ततेची आवश्यकताः
आपल्याला पुनर्वापरासाठी एक फॅक्टरी मिळताच आपल्याला आपला कारखाना चालविण्यासाठी योग्य उपयोगितांची आवश्यकता आहे. आपल्याला आवश्यक सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे योग्य विद्युत कनेक्शन. आपण आपल्या उर्जा मागणीवर आधारित आवश्यक कनेक्शन घेतले पाहिजे. आणखी एक महत्वाची गोष्ट म्हणजे योग्य पाणीपुरवठा. आपत्कालीन परिस्थितीसाठी आपण योग्य जनरेटर ठेवला पाहिजे. इतर उपयोगितांमध्ये रीसायकलिंग, लहान साधने, मशीन्स, कंप्रेसर, फर्निचर इत्यादींसह भाग समाविष्ट आहेत.
प्लॅस्टिक कचर्‍याचे पुनर्चक्रण करण्यासाठी मशीन:
आपल्या प्लास्टिक कचर्‍याचे पुनर्चक्रण करण्यासाठी आपल्याला आवश्यक मशीन खरेदी करणे आवश्यक आहे. प्लास्टिकला प्रथम संकुचित केले जाते आणि नंतर मशीनचा वापर करून वितळवले जाते. नंतर ते लहान आकार दिले जाते आणि नंतर थंड पाण्याचा वापर करून थंड होते. यासाठी मशीन अनेक प्रकारात येते. काही मशीन्समध्ये सर्व वैशिष्ट्ये असतात तर काही भाग असतात. आपण कोणत्या प्रकारचे प्लास्टिक रीसायकलिंग करीत आहात आणि कोणत्या प्रमाणात आपण रीसायकलिंग करीत आहात यावर मशीन्स देखील अवलंबून असतात. यावर आधारित मशीनचे दर अवलंबून असतात. आपण विविध वैशिष्ट्यांसह मोठ्या प्रमाणात मशीन निवडल्यास हे अधिक चांगले होईल.
प्लास्टिक कचर्‍याचे पुनर्वापर करण्यामध्ये प्रक्रिया:
- प्लास्टिक कचरा आणि डम्पिंगचे संकलन
- पीव्हीसी, एबीएस, एलडी इत्यादी प्लास्टिक कचर्‍याची क्रमवारी लावणे आणि वेगळे करणे
- पीसणे
- आपण आता या प्लास्टिकचे कच्चे माल रीसायकलिंग युनिटला पुरवू शकता
- पुनर्वापर प्रक्रिया सुरू केली
- पीसण्याच्या प्रक्रियेनंतर कच्च्या मालाचे संकुचन आणि वितळणे
- गोळ्या तयार करणे
- खुर्ची, टेबल, बाटली इत्यादी नवीन उत्पादनांचे उत्पादन करणे.
आपण आपला कारखाना सेटअप केल्यानंतर आणि आपल्या उपयोगिता निश्चित केल्या आहेत. प्लास्टिक कचरा मिळवा आणि आपली पुनर्वापर प्रक्रिया सुरू करा. रीसायकलिंगमध्ये सामील होणारे प्रमुख पाऊल म्हणजे प्लास्टिकचे द्रव तयार करणे आणि ते वितळणे. हे अशा प्रकारे केले गेले आहे जेणेकरून कमीतकमी प्रदूषण निर्माण होईल. पुढील चरणात फिल्टरिंग समाविष्ट आहे जिथे कचरा अवशेष काढून टाकला जातो आणि द्रव उच्च गुणवत्तेत पुरविला जातो. पुढील चरणात द्रव प्लास्टिक बनविणे आवश्यक आहे. बहुतेक ते लहान विटांच्या आकाराचे किंवा गोळ्याच्या आकाराचे असतात. ते थंड पाण्यात थंड झाले आणि नंतर कोरड्या कंटेनरमध्ये ठेवले.
तंत्रज्ञ आणि कामगार
रीसायकलिंगची सर्व प्रक्रिया पार पाडण्यासाठी आपल्याला निश्चितपणे तांत्रिक बुद्धीमत्ता आवश्यक आहे. मशीन्ससह कसे कार्य करावे आणि प्लास्टिकचे रीसायकल कसे करावे हे माहित असलेल्या तंत्रज्ञांना घ्या. खर्च वाचवण्यासाठी आपण तंत्रज्ञानासाठी काही काळ भाड्याने घेऊ शकता आणि त्याच्याकडून शिकल्यानंतर आपण स्वतःहून प्रयत्न करू शकता. आपण मार्गदर्शकांची मदत देखील घेऊ शकता किंवा त्यावर एक छोटा कोर्स देखील करू शकता. आपण नोकरी पार पाडण्यासाठी आपल्या आवश्यकतानुसार काही मजूर देखील ठेवले पाहिजेत.
प्लॅस्टिक रीसायकलिंग प्लांटच्या स्थापनेत गुंतलेली किंमत:
किंमतीची गणना करण्यासाठी वर सांगितलेल्या सर्व आवश्यक मशीन्स आणि उपकरणांच्या किंमतीची गणना करणे आवश्यक आहे. प्रथम अशी जमीन आहे ज्याची किंमत खरेदीच्या जागेवर अवलंबून असते. कमी किंमतीत जमीन मिळविण्यासाठी आपण शहराच्या बाहेरील बाजूस खरेदी करावी. जरी आपण जमीन खरेदी केली असेल तेथे आपल्याला योग्य सुविधा मिळाल्या पाहिजेत. फॅक्टरी सेटअपसाठी आपल्यास 5 ते 10 लाख रुपयांची किंमत सहज मिळू शकते. रिसायकलिंगसाठी मशीन बसवण्याकरिता 3.5 लाख ते 35 लाख आणि त्याहून अधिक खर्च होतो. आवश्यकतेच्या आधारे हे कार्य अतिशय चांगल्या प्रकारे पार पाडले जावे म्हणून मशीन खरेदी करताना किंमत मोजू नका.
इतर उपयोगितांची किंमत दरमहा सुमारे 1-2 लाख येईल. आपण श्रम आणि तंत्रज्ञांची किंमत देखील जोडू शकता. इतर आवश्यकतेमध्ये प्लास्टिक कचरा खरेदी करण्यासाठी लागणार्‍या पैशाचा समावेश आहे. यासाठी जास्त किंमत नाही, दरमहा सुमारे 20-30 हजार रुपये पुरेसे आहेत. जाहिरात, वाहतूक, फिनिशिंग, पॅकिंग आणि मॅन्युफॅक्चरिंगमध्ये आवश्यक असणार्‍या पैशांमध्येही भर पडेल. पहिल्यांदा मासिक खर्चाच्या 1-2 लाख रुपयांच्या गुंतवणूकीसह प्रथमच एकूण 10-25 लाख रुपयांच्या गुंतवणूकीची अपेक्षा केली जाऊ शकते.
पुनर्वापरासाठी प्लास्टिक कचरा कसा गोळा करायचा:
स्क्रॅप पिकर्स आणि प्लास्टिक कचरा संकलन करणारी घरे मिळवा जी आपणास बर्‍याचजणांना आढळतील. त्यांच्याबरोबर एक नेटवर्क तयार करा जेणेकरून ते आपल्याला आवश्यक प्रमाणात प्लास्टिक कचरा पुरवतील. त्यापैकी बहुतेक प्लॅस्टिक कचरा आपल्या झाडाला पुरवठा करेल तर काही बाबतीत आपल्याला वाहतूक करण्याची आवश्यकता आहे. आपल्या पुरवठादाराने वाहतुकीत गुंतवणूकीचा खर्च कमी करण्यासाठी प्लास्टिक कचरा कंप्रेसर वापरला आहे याची खात्री करुन घ्या किंवा अन्यथा ते आपल्या किंमतीची आवश्यकता वाढवतील याची खात्री करा.
आपण कोणत्या प्रकारचे प्लास्टिक रीसायकल कराल?
आपण कोणत्या प्रकारचे प्लास्टिक कचरा रीसायकल कराल याचा विचार करा. छोट्या रिसाइक्लिंग प्लांटसह प्रारंभ करण्याचा प्रयत्न करा जो प्लास्टिकच्या बाटल्या, प्लास्टिकच्या चादरी, पॉलीबॅग, लहान प्लास्टिकच्या कंटेनर आणि त्यांच्या आवडीचे पुनर्वापर करते. आपण नंतर पीव्हीसी पाईप्स, पत्रके, प्लास्टिकच्या टाक्या आणि इतर अनेक जोडू शकता. वेगवेगळ्या प्रकारचे प्लास्टिक आणि वेगवेगळ्या प्रकारच्या प्लास्टिकच्या रीसायकलसाठी आवश्यक असलेल्या पद्धती आहेत जेणेकरुन जास्तीत जास्त परतावा देणारी एक निवडा.
नंतर आवश्यकता आणि वापरावरः
बाजाराच्या वापरावर आधारित ही पुनर्वापर केलेली प्लास्टिक बाजारात विकली जाते. आर्थिकदृष्ट्या अधिक यशस्वी होण्यासाठी मूलभूत प्लास्टिक उत्पादनांचे उत्पादन सुरू केले जाऊ शकते. रीसायकल केलेले प्लास्टिक वापरण्याचा एक सर्वात यशस्वी मार्ग म्हणजे पॉलीबॅग बनविणे. यासाठी आपल्याला फक्त असे पॉलिबॅग तयार करणार्‍या मशीनची आवश्यकता आहे.
पुनर्वापर केलेल्या प्लास्टिक कचर्‍याचे बाजार:
पुनर्नवीनीकरण केलेल्या प्लास्टिकची बाजारपेठ खूपच मोठी आहे कारण पुनर्नवीनीकरण केलेल्या प्लास्टिकपेक्षा मूळ नॉन-पुनर्नवीनीकरण केलेले प्लास्टिक बरेच महाग आहे. रिसायकल केलेल्या प्लास्टिकमध्ये मूळ ताजे प्लास्टिकच्या तुलनेत गुणवत्तेचा अभाव आहे. आपला बाजार प्लास्टिकच्या प्रकारावर अवलंबून असतो आणि प्लास्टिकचे किती वेळा पुनर्वापर केले गेले यावर किती अवलंबून असते. प्रथमच पुनर्नवीनीकरण केलेले प्लास्टिक उच्च प्रतीच्या प्लास्टिक वस्तू तयार करण्यात वापरले जाते तर 2-3 वेळा पुनर्वापर केलेले प्लास्टिक प्लास्टिकच्या बाटल्या तयार करण्यासाठी वापरले जाते. पुनर्नवीनीकरण केलेल्या प्लास्टिकची सर्वात कमी गुणवत्तेचा वापर प्लास्टिकच्या बाटल्या, पॉलिथीन, एक वेळ वापरण्याचे कंटेनर, बॉक्स आणि त्यांच्या आवडीनिवडीमध्ये केला जातो.
सर्वात कमी दर्जाचे पुनर्नवीनीकरण केलेले प्लास्टिक रस्ते विभागांना विकले जाऊ शकते जे रस्ते तयार करण्यासाठी बिटुमेनच्या जागी वितळलेले प्लास्टिक वापरत आहेत. वितळलेले प्लास्टिक डांबरसारखेच असते आणि बिटुमेनपेक्षा टिकाऊ असते. 60 किलो प्लास्टिक 8 मीटर रुंद 500 मीटर रस्ता तयार करू शकतो. भारतातील केरळ रस्ते विभागाने पुनर्वापर केलेले प्लास्टिक वापरुन असे अनेक रस्ते तयार केले आहेत.
एक मजबूत बाजारपेठ तयार करा जी आपल्याला आपल्या पुनर्वापर केलेल्या प्लास्टिकसाठी भिन्न दर देऊ शकेल. आपण ते प्लास्टिक उत्पादनाच्या कंपन्या, पॉलीबॅग उत्पादक, रस्ते वाहतूक प्राधिकरण इत्यादींना विकू शकता.
गुंतवणूकीवर परतावा:
गुंतवणूक जास्त असल्याने प्रारंभिक परतावा जास्त होणार नाही. आपण गुंतवणूकी दरम्यान कर्ज घेऊ शकता, आपल्या व्यवसायासाठी वित्तपुरवठा करू शकता किंवा भागीदारांसह खर्च सामायिक करू शकता. जर आपण फॅक्टरी सेटअपमधील गुंतवणूक कमी करण्यास व्यवस्थापित केले तर आपल्याला प्रारंभ परतावा मिळू शकेल. सुरुवातीच्या काही महिन्यांनंतर, आपण पुनर्वापर केलेले प्लास्टिक विकून अर्थपूर्ण परतावा मिळवू शकता.
नफा जोडण्यासाठी आपण पॉलिबॅग, लहान वापर आणि प्लास्टिक उत्पादने वगैरे मूलभूत प्लास्टिक उत्पादनांचे उत्पादन सुरू करू शकता. त्यांच्याकडे प्रचंड बाजार आहे. रस्ता तयार करण्यासाठी सर्वात कमी ऑर्डरचे पुनर्प्रक्रिया केलेले प्लास्टिक घेण्यासाठी आपण रस्ता विभागाशी संपर्क साधू शकता कारण यामुळे आपल्याला चांगला परतावा मिळू शकेल.
