टॅलीमध्ये जर्नल व्हाउचर - उदाहरणं आणि टॅलीत जर्नल व्हाउचर कसं एंटर करायचं?

टॅलीमधील जर्नल व्हाउचर हे टॅली ईआरपी 9 चे एक महत्त्वपूर्ण व्हाउचर आहे. ज्यात समायोजन नोंदी, निश्चित मालमत्ता आणि क्रेडिट खरेदी किंवा विक्रीसंबंधी नोंदी करणे आवश्यक आहे. जर्नल व्हाउचर्स वापरण्यासाठी तुम्हाला अकाउंटिंग व्हाउचरमधून शॉर्टकट की "F7" दाबावी लागेल. जर्नल व्हाउचरची असंख्य उदाहरणे आहेत जी आम्ही खाली सादर करणार आहोत. या लेखात, आपल्याला सहजतेने टॅलीमध्ये जर्नल व्हाउचर कसे एंटर करावे याबद्दल संपूर्ण माहिती मिळेल.

जर्नल काय आहे?

जर्नल हे खात्यांचे पुस्तक आहे जिथे आर्थिक स्वरूपाचे व्यवहार स्त्रोत दस्तऐवजांमधून नोंदवले जातात. व्यवहार प्रत्यक्ष आधारावर नोंदवले जातात, जेव्हा व्यवहार होतो.

जर्नलिंग्ज म्हणजे काय?

आर्थिक व्यवहार रेकॉर्ड करण्याच्या प्रक्रियेला खात्यांच्या बुकमध्ये जर्नलिंग्ज नोंदी म्हटले जाऊ शकते, ज्याला जर्नलच्या नावाने ओळखले जाते. हे अकाउंटिंगच्या दुहेरी-प्रवेश सिस्टमवर आधारित आहे. अकाउंटिंग किंवा खातेवही ठेवण्याचा हा प्रकार हिशोबाची सिस्टम आहे जिथे प्रत्येक व्यवहाराचे दुहेरी परिणाम होतात. याचा अर्थ असा की डेबिटची रक्कम प्रत्येक व्यवहारासाठी क्रेडिट रकमे इतकीच असली पाहिजे.

टॅलीमध्ये जर्नल व्हाउचर म्हणजे काय?

प्रत्येक व्यवहारासाठी जर्नल व्हाउचरसारख्या कागदोपत्री पुराव्यांची आवश्यकता असते. टॅली ईआरपी 9 मधील जर्नल व्हाउचरचा वापर रोख आणि बँक व्यतिरिक्त इतर व्यवहार रेकॉर्ड करण्यासाठी केला जातो. घसारा, तरतुदी, स्थिर मालमत्तेची खरेदी आणि विक्रीशी संबंधित व्यवहार, राईट ऑफ बॅलन्स, समायोजन नोंदी जर्नल व्हाउचरमध्ये नोंदवल्या जातात. अकाउंटिंग व्हाउचरमध्ये हे सर्वांत महत्वाचे व्हाउचर आहे.

तुम्ही कोणत्याही अकाउंटिंग सिस्टममध्ये हे व्हाउचर सहज शोधू शकता. ऑडिट प्रक्रियेचा एक भाग म्हणून ऑडिट करताना ऑडिटर्स  सामान्यतः जर्नल व्हाउचर वापरतात. हे व्यवहार नियमित स्वरूपाचे असतात.

जर्नल व्हाउचरचा उद्देश

टॅलीमध्ये जर्नल व्हाउचर तयार करण्यामागील कारण तुम्हाला माहिती आहे का? ते इतके महत्वाचे का आहेत? जर्नल व्हाउचर्स खाली वर्णन केल्याप्रमाणे बहुविध उद्देशांसाठी तयार आहेत:

• खात्यांच्या बुकांमध्ये नाॅन-कॅश व्यवहारांची नोंद करणे

नॉन-कॅश व्यवहार हे असे व्यवहार आहेत ज्यात रोख पेमेंटचा समावेश नाही. उदाहरणार्थ- घसारा, निश्चित मालमत्तेवर तोटा किंवा नफा, सवलत खर्चाची तरतूद, मालमत्ता राईट-डाउन आणि स्थगित आयकर.

• कोणत्याही व्यवसायाचे व्यवहार दुरुस्त करणे, जे चुकीच्या पद्धतीने खात्यांच्या बुकांमध्ये नोंदवले गेले आहेत.

अशी परिस्थिती असू शकते जेव्हा व्यवसाय व्यवहार चुकीच्या पद्धतीने खात्यांच्या बुकांमध्ये नोंदवले जातात. हे चुकीचे डेबिट किंवा खात्यांचे क्रेडिट असू शकते. जर्नल व्हाउचर्स टॅली ईआरपी 9 मधील जर्नल एंट्री वापरून पहिली एंट्री पूर्ववत करण्यास मदत करते.

• टॅली ईआरपी 9 मध्ये इतर अकाउंटिंग व्हाउचरद्वारे रेकॉर्ड न केलेले व्यवहार रेकॉर्ड करण्यासाठी.

सर्व अकाउंटिंग व्हाउचर विशिष्ट स्वरूपाचे किंवा प्रकारांचे व्यवहार रेकॉर्ड करतात. काहींचे खालीलप्रमाणे वर्णन केले आहे:

1. पावती व्हाउचर प्राप्त झालेल्या सर्व पैशाची नोंद करते.
2. पेमेंट व्हाउचरमध्ये सर्व पैसे भरल्याची नोंद असते.
3. कॉन्ट्रा व्हाउचरमध्ये रोकड आणि बँकेचा व्यवहार नोंदवला जातो.
4. विक्री व्हाउचर वस्तू किंवा सेवांच्या विक्रीशी संबंधित व्यवहारांची नोंद करते.
5. खरेदी व्हाउचर वस्तू किंवा सेवांच्या खरेदीशी संबंधित व्यवहारांची नोंद करते.
6. जर्नल व्हाउचर इतर लेखा व्हाउचरद्वारे रेकॉर्ड न केलेल्या व्यवहाराच्या नोंदी नोंदवतात.

जर्नल व्हाउचरचे प्रकार

प्रत्येक व्हाउचरचे स्वतःचे विभाजन असते. जर्नल व्हाउचर विविध प्रकारांमध्ये विभागलेले आहेत:

• घसारा व्हाउचर: हे व्हाउचर वर्षासाठी निश्चित मालमत्तेवरील घसारा खर्चाची नोंद करते. साधारणपणे, आपण खर्च बुक करण्यासाठी एक पेमेंट व्हाउचर वापरतो. या प्रकरणात, आपण जर्नल व्हाउचर वापरतो कारण घसारा हा नाॅन-कॅश खर्च आहे. पेमेंट व्हाउचरद्वारे नाॅन-कॅश खर्च बुक केले जात नाहीत.
• प्रीपेड व्हाउचर: प्रीपेड व्हाउचर वर्षभरात भरलेल्या सर्व प्री-पेड खर्चाची नोंद करते. उदाहरणार्थ- 2020-2021 या आर्थिक वर्षात 6 महिने अगोदर पेमेंटचा केलेला भरणा.
• फिक्स्ड मालमत्ता व्हाउचर: हे व्हाउचर वर्षभरात स्थिर मालमत्तेच्या खरेदीची नोंद करते. लक्षात घ्या की रोख रकमेसाठी खरेदी केलेली निश्चित मालमत्ता पेमेंट व्हाउचरमध्ये नोंदवली जाते. दुसरीकडे, जर्नल व्हाउचरद्वारे क्रेडिट खरेदी किंवा स्थिर मालमत्तेची विक्री बुक केली जाते.
• समायोजन व्हाउचर: हे व्हाउचर वर्षभरासाठी बंद होणाऱ्या सर्व नोंदी नोंदवतात. समायोजन नोंदींचा मुख्य हेतू म्हणजे कंपनीच्या वित्तविषयक अचूक आणि निष्पक्ष दृष्टिकोनातून संवाद साधणे होय.
• हस्तांतरण व्हाउचर: या व्हाउचरमध्ये एका खात्यातील शिल्लक दुसऱ्या खात्यात शिफ्ट करण्याचा समावेश असते. तसेच, आपण एका गोदामातून दुसऱ्या गोदामात साहित्य हस्तांतरित करू शकता.
• सुधारणा व्हाउचर: हे व्हाउचर टॅलीच्या सुधारणा नोंदी नोंदवतात. कधीकधी, टॅली किंवा जर्नल व्हाउचरमध्ये चुकीच्या जर्नल एंट्रीमुळे चुकीचे व्यवहार नोंदवले जातात. जर्नल व्हाउचरमधील सुधारणा नोंदी वापरून सर्व चुका दुरुस्त केल्या जातात.
• प्रोव्हिजन व्हाउचर: या व्हाउचरमध्ये अंदाजाच्या आधारावर खर्चाच्या तरतुदीचे बुकिंग समाविष्ट असते. भविष्यातील आकस्मिक दायित्वासाठी तरतुदी केल्या जातात. भविष्यातील दायित्वाची तयारी करण्यासाठी तुम्ही तुमचे नुकसान आधीच बुक करू शकता.
• संचयित व्हाउचर: हे व्हाउचर वास्तविक खर्च किंवा उत्पन्न नोंदवते. वास्तविक म्हणजे व्यवहार झाले आहेत परंतु, अकाउंटिंग वर्षात पैसे दिले गेले नाहीत किंवा प्राप्त झाले नाहीत.

हेही वाचा : टॅली ईआरपी 9: हे काय आहे आणि ते कसे वापरायचे?

टॅली ईआरपी 9 मध्ये जर्नल व्हाउचरची उदाहरणे

टॅली ईआरपी 9 मध्ये जर्नल व्हाउचर रेकॉर्ड करण्याची विविध उदाहरणे आहेत. त्यापैकी काही खालीलप्रमाणे वर्णन केले आहेत:

1. बाकी खर्च

थकीत खर्च हे असे खर्च आहेत जे द्यायचे आहेत परंतु वर्षभरात भरलेले नाहीत. हे एक दायित्व आहे. उदाहरणार्थ- बाकी भाडे, थकित पगार, बाकी वेतन आणि बाकी वर्गणी इत्यादी. समजा जानेवारी ते मार्च महिन्यांचे वेतन नवीन आर्थिक वर्षाच्या मे दरम्यान दिले जाते. संचय संकल्पनेनुसार, व्यवसायाची अचूक आकृती दर्शवण्यासाठी जानेवारी ते मार्चपर्यंत खर्चाची नोंद करायला पाहिजे.

तुम्ही मार्चच्या शेवटी जर्नल नोंद नोंदवू शकता:

• डेबिट सॅलरी खाते XXX
• क्रेडिट बाकी सॅलरी खाते XXX

    2. प्रीपेड खर्च

प्रीपेड खर्च म्हणजे ॲडव्हान्समध्ये भरलेला खर्च होय. हे खर्च अद्याप या आर्थिक वर्षात झालेले नाहीत. संचयित आधाराप्रमाणे, खर्च ज्या वर्षी संबंधित आहे त्या वर्षी बुक केले जावे. परंतु रोखीच्या आधारावर, आम्ही हा व्यवहार रोख रकमेच्या वर्षात नोंदवू. अचूक निव्वळ नफा गाठण्यासाठी आम्ही या खर्चाची मालमत्ता म्हणून नोंद करू. समजा मी पुढील आर्थिक वर्षासाठी माझे घर भाडे या आर्थिक वर्षात दिले आहे.

त्यासाठी जर्नल एंट्री असेल:

• डेबिट प्रीपेड भाडे खाते XXX
• क्रेडिट भाडे खाते XXX

3. जमा झालेले उत्पन्न/ खर्च

जमा झालेले उत्पन्न हे असे उत्पन्न आहे जे कमावले जाते परंतु प्राप्त होत नाही. ही संस्थेची सध्याची संपत्ती आहे. उदाहरणार्थ- जमा झालेले व्याज, जमा झालेले भाडे, जमा केलेला पगार इत्यादी.

जमा झालेल्या उत्पन्नासाठी जर्नल एंट्री:

• डेबिट जमा झालेले उत्पन्न खाते XXX
• क्रेडिट नफा आणि तोटा खाते XXX

जमा केलेला खर्च हा एक खर्च आहे जो देय होण्यापूर्वी खात्यांच्या बुकांमध्ये ओळखला जातो. हे संस्थेचे वर्तमान दायित्व आहे. उदाहरणार्थ- बोनस, सॅलरी देय, न वापरलेल्या आजारी सुट्ट्या, जमा केलेले देय व्याज इत्यादी.

जमा झालेल्या खर्चासाठी जर्नल प्रवेश:

• डेबिट नफा आणि तोटा खाते XXX
• क्रेडिट जमा खर्च खाते XXX

4. क्रेडिट खरेदी किंवा विक्री

जेव्हा स्थिर मालमत्ता किंवा साहित्य क्रेडिटवर खरेदी केले जाते तेव्हा क्रेडिट खरेदी केली जाते. उदाहरणार्थ- मोहनने सोहनकडून 10 लाख रुपयांच्या क्रेडिटवर प्लांट आणि मशीनरी खरेदी केली.

व्यवहारासाठी टॅलीमध्ये जर्नल एंट्री असेल:

• डेबिट प्लांट आणि मशीनरी खाते: 10,00,000
• क्रेडिट सोहन खाते: 10,00,000

जेव्हा निश्चित मालमत्ता किंवा साहित्य क्रेडिटवर विकले जाते तेव्हा क्रेडिट विक्री केली जाते. उदाहरणार्थ- राशीने जमीन आणि ईमारत कोमलला 15 लाख रुपयांच्या क्रेडीटवर विकली.

व्यवहारासाठी टॅली जर्नलच्या नोंदी:

• डेबिट कोमल खाते: 15,00,000
• क्रेडिट जमीन आणि ईमारत खाते: 15,00,000

5. नोंदी हस्तांतरित करा

या जर्नल व्हाउचर नोंदी वेगवेगळ्या खात्यांमध्ये निधी हस्तांतरित करणे आवश्यक असताना टॅलीमध्ये समाविष्ट केल्या जातात. तुम्ही असेही म्हणू शकता की तुम्ही खाती लिहित आहात. उदाहरणासाठी- एका कंपनीकडे 20,000 रुपयांचे डेबिटर शिल्लक आणि 25,000 रुपयांचे क्रेडिटर शिल्लक आहे. मी डेबिटर्सच्या खात्यातून घेतलेली रक्कम लिहू शकतो. याचा अर्थ असा की माझे 20,000 रुपये किमतीचे डेबिटर्स माझ्या क्रेडिटर्सना थेट 20,000 रुपये देऊ शकतात. खात्यांच्या पुस्तकांमधील मूल्ये खालीलप्रमाणे आहेत:

• डिबेटर्स: 0
• क्रेडिटर्स: 5000

व्यवहारासाठी जर्नल एंट्री असेल:

• डेबिट क्रेडिटर्स खाते: 20,000
• क्रेडिट डेबिटर्स खाते: 20,000

जर्नल व्हाउचर आणि जर्नल एंट्रीमधील फरक

जरी "जर्नल व्हाउचर" आणि "जर्नल एंट्री" या दोन महत्वाच्या संज्ञा परस्पर बदलल्या जातात, परंतु, त्या एकमेकांपेक्षा भिन्न आहेत. खाली या दोघांमध्ये आढळलेले मुख्य फरक आहेत:

• जर्नल व्हाउचर हे कोणत्याही आर्थिक व्यवहाराची सुरुवात आहे आणि जर्नल एंट्री हा त्या आर्थिक व्यवहाराचा परिणाम खात्यांच्या बुकांमध्ये नोंदवला जातो.
• जर्नल नोंदी खात्यांच्या बुकांमध्ये म्हणजेच जर्नलमध्ये नोंदवल्या जातात, तर दुसरीकडे, जर्नल व्हाउचर जर्नल एंट्रीसाठी रेकॉर्ड केलेल्या कागदपत्रांचे पुरावे आहेत.
• जर्नल नोंदी दोन प्रकारच्या असू शकतात- साधे आणि कंपाउंड. साध्या जर्नल नोंदी म्हणजे त्या नोंदी जिथे फक्त एका खात्याचे डेबिट किंवा क्रेडिट होते. दुसरीकडे, कंपाउंड नोंदी त्या नोंदी असतात जिथे एकापेक्षा जास्त खात्यांचे डेबिट किंवा क्रेडिट होते. तथापि, जर्नल व्हाउचरमध्ये असा कोणताही फरक आढळला नाही. तुम्ही एकाच जर्नल व्हाउचरमधून कितीही जर्नल काढू शकता.
• टॅलीमध्ये जर्नल एंट्री योग्य/अनुरूप लेजरवर पोस्ट केली जाते. तर जर्नल व्हाउचरची सिस्टममध्ये नोंद केली जाते.

हेही वाचा : टॅली ईआरपी 9 मध्ये जीएसटीचा वापर कसा करायचा?

टॅलीमध्ये जर्नल नोंदी कशा पास करायच्या?

जर्नल व्हाउचरद्वारे टॅलीमध्ये जर्नल एंट्री पास करणे खूप सोपे आहे. जर एखाद्याला अकाउंटिंगचे मूलभूत नियम माहित असतील तर ते सहजरित्या टॅली ईआरपी 9 मध्ये अकाउंटिंग नोंदी पोस्ट करू शकतात. तथापि, बहुतेक लोकांमध्ये अकाउंटिंगच्या मूलभूत नियमांविषयी गोंधळ आहे. यासाठी आपल्याला काही संकल्पना स्पष्ट करण्याची आवश्यकता आहे:

• अकाउंटिंगचेचे सुवर्ण नियम
• खर्च किंवा उत्पन्न म्हणजे काय?
• फिक्स मालमत्तेखाली काय येते?
• वस्तू किंवा सेवांची विक्री किंवा खरेदी
• जीएसटी संबंधित नोंदी

टॅली ईआरपी 9 मध्ये जर्नल एंट्रीज पास करताना सामान्य माणसाला भेडसावणाऱ्या या काही समस्या आहेत. तथापि, ह्या समस्या सोडवता येतात. तुम्ही एकतर अकाउंटिंग बुक, वेबसाईट लेख आणि ब्लॉगचा संदर्भ घेऊ शकता किंवा तज्ञ किंवा व्यावसायिकांची मदत घेऊ शकता. अधिक माहिती टॅली ईआरपी पीडीएफमधील जर्नल एंट्रीमध्ये आढळू शकते.

टॅली ईआरपी 9 मध्ये जर्नल व्हाउचर एंटर करण्यासाठी स्टेप्स

टॅलीमधील जर्नल नोंदी जर्नल व्हाउचरद्वारे पोस्ट केल्या जातात. शॉर्टकट की "F7" दाबून जर्नल व्हाउचर सहजपणे उपलब्ध होतात किंवा तुम्ही तुमचा कर्सर जर्नल व्हाउचरवर वळवण्यासाठी त्यामध्ये प्रवेश करू शकता.

खाली वर्णन केल्यानुसार टॅली ईआरपी 9 मध्ये जर्नल नोंदी एंटर करण्यासाठी काही विस्तृत स्टेप्स आहेत:

• स्टेप 1: तुमचा टॅली ईआरपी 9 उघडा. जर तुम्ही शैक्षणिक मोडमध्ये काम करत असाल तर त्यावर क्लिक करा. तुम्ही व्यावसायिक असल्यास आणि परवाना असल्यास, परवाना ऑपरेशन अंतर्गत ते उघडा.

• स्टेप 2: सॉफ्टवेअर उघडल्यानंतर स्क्रीन गेटवे ऑफ टॅली प्रदर्शित होईल. तेथे मास्टर्स, व्यवहार, युटिलिटीज, रिपोर्ट्स, डिस्प्ले आणि क्विटसारख्या मुख्य बाबी आहेत. व्यवहार व्हाउचर वर जा आणि अकाउंटिंग व्हाउचर निवडा.

• स्टेप 3: अकाउंटिंग व्हाउचरअंतर्गत, विविध व्हाउचर स्क्रीनवर प्रदर्शित होतील, जसे की:

1. इन्व्हेंटरी व्हाउचर
2. ऑर्डर व्हाउचर
3. कॉन्ट्रा व्हाउचर
4. पेमेंट व्हाउचर
5. पावती व्हाउचर
6. जर्नल व्हाउचर
7. सेल्स व्हाउचर
8. खरेदी व्हाउचर
9. क्रेडिट नोट
10.  डेबिट नोट

या व्हाउचरमध्ये जर्नल व्हाउचर निवडा किंवा स्क्रीनच्या उजव्या बाजूला "F7" दाबा.

• स्टेप 4: तपशील स्तंभाखाली डेबिट किंवा क्रेडिट करण्यासाठी लेजर एंटर करा. आवश्यक असल्यास एक-एक करून अनेक डेबिट किंवा क्रेडिट नोंदी एंटर करता येतात. अशा काही परिस्थिती असू शकतात जिथे तुम्हाला विविध लेजर खाती डेबिट किंवा क्रेडिट करण्याची आवश्यकता असते. डेबिट/क्रेडिट करण्यापूर्वी, त्यासाठी alt+c दाबून योग्य लेजर तयार करणे आवश्यक आहे.

• स्टेप 5: जर तुम्ही डेबिट करत असल्यास पर्याया अंतर्गत By/Dr वापरा किंवा खात्यांना क्रेडिट करा, To/Cr चा वापर करा. हे पर्याय वापरून, संबंधित रक्कम दाखल करा.

• स्टेप 6: एंट्री आणि रक्कम पोस्ट केल्यानंतर, तुम्हाला स्क्रीनच्या तळाशी-डाव्या कोपऱ्यात कथन फील्ड दिसेल. तपशील एंटर करा (व्यवहारांचे तपशील) आणि अंतिम जर्नल व्हाउचर सेव्ह करण्यासाठी एंटर दाबा.

अशा प्रकारे, तुम्ही संबंधित व्यवहारांसाठी टॅली ईआरपी 9 मध्ये अनेक जर्नल व्हाउचर जोडू शकता.

निष्कर्ष

हे सर्व टॅली जर्नल नोंदींविषयी होते. जर्नल व्हाउचरचा वापर करून विद्यार्थी उत्तरांसह टॅली जर्नल एंट्री प्रश्नांचा सराव करू शकतात. फक्त मूलभूत अकाउंटिंग स्टेप्समधून जा आणि तुम्ही टॅली ईआरपी 9 मधील जर्नल व्हाउचर पास करण्यास तयार असाल.

अधिक माहितीसाठी Biz Analyst डाउनलोड करा आणि सुरक्षितपणे टॅली ईआरपी 9 वापरा.

सतत विचारले जाणारे प्रश्न

1. टॅलीमध्ये जर्नल एंट्री म्हणजे काय?

टॅलीमधील जर्नल एंट्री हे दिलेल्या आर्थिक वर्षातील आर्थिक व्यवहारांचे रेकॉर्डिंग आहे.

2. प्लांट आणि मशीनरीवर आकारल्या जाणाऱ्या 10,000 रुपयांच्या घसाऱ्यासाठी टॅली जर्नल एंट्री काय आहे?

डेबिट घसारा खाते: 10,000

क्रेडिट प्लांट आणि मशीनरी खाते: 10,000

3. आपण टॅलीमध्ये जर्नल व्हाउचर कसे पास करतो?

अकाउंटिंग व्हाउचर अंतर्गत शॉर्टकट की "F7" दाबून.