written by Khatabook | January 2, 2023

ડેરી ફાર્મ લોન કેવી રીતે મેળવવી અને તેને મેળવતા પહેલા શું જોવું જોઈએ?

×

Table of Content


સરકાર અને બેંકોના સમર્થનને કારણે ભારતમાં કોઈપણ વ્યવસાય શરૂ કરવો એ હવે પહેલા કરતા ઘણુ સરળ થઈ ગયું છે. પછી ભલે તમે હાલના વ્યવસાયને આગળ વિકસાવવાની વાત કરતાં હોય, અથવા શરૂઆતથી કંઈક નવો વ્યવસાય કરવા માંગતાં હોય, નાણાકીય સહાય મેળવવી સરળ થઈ ગઈ છે. બેંકો તમને તમારા વ્યવસાયને આગળ વધારવામાં મદદ કરવા માટે ચોક્કસ પ્રકારની લોન ઓફર કરે છે, અને તે બેંક અને વ્યવસાયિક લોકો બંને માટે ફાયદા કારક હોય છે. જો તમે નવો ડેરી વ્યવસાય શરૂ કરવા અથવા તમારા હાલના વ્યવસાયને આગળ વધારવાનું આયોજન કરી રહ્યાં છો, તો તમને એ જાણીને આનંદ થશે કે, તમારા માટે લોનની પ્રક્રિયા કેટલી નાની અને સરળ છે. જેથી, તમારે તમારી બધી જ બચતનું રોકાણ કરવાની જરૂર નથી!

આ પ્રક્રિયા બરાબર કેવી રીતે કાર્ય કરે છે અને આ લોન મેળવવા માટે તમારે શેની જરૂર પડશે, તેના પર અહીં આ લેખમાં એક ઊંડાણપૂર્વકની માર્ગદર્શિકા છે. તો ચાલો ડેરી ફાર્મ બિઝનેસ લોનના ઉદેશ્યની ચર્ચા કરીને શરૂઆત કરીએ.

તમને ખબર છે?

તમે ડેરી ફાર્મ લોન મેળવી શકો તેવા કેટલાક કારણોમાં હાલના ફાર્મનું આધુનિકીકરણ, દૂધ સંગ્રહ ગૃહનો વિસ્તાર વધારવો અને સ્વયંસંચાલિત દૂધ એકત્ર કરવાની મશીનરીની સ્થાપનાનો સમાવેશ થાય છે. લોનદાતાઓ મોટે ભાગે આ પ્રકારની લોન માટે પ્રોસેસિંગ ફી લેતા નથી.

ડેરી ફાર્મ લોન માટે તમારે શું કામ અરજી કરવી જોઈએ?

શરૂઆતમાં જણાવ્યા મુજબ, આવી લોનનો મુખ્ય ઉદેશ્ય નવો ડેરી વ્યવસાય ખોલવામાં અથવા તમારા હાલના વ્યવસાયને આગળ વધારવામાં તમને આર્થિક રીતે ટેકો આપવાનો છે. દૂધ સંગ્રહ પ્રણાલી, કચેરીઓ, વાહનો વગેરે જેવી માળખાકીય સુવિધાઓ ઉભી કરવા માટે આ પ્રકારની લોનથી ડેરી મંડળોને ઘણો લાભ મળે છે.

તમે ડેરી ફાર્મનો વ્યવસાય કેશ ક્રેડિટ અથવા ટર્મ લોનમાં મેળવી શકો છો. વ્યાપારી લોકો મૂડી ખર્ચનો સામનો કરવા માટે મુદતની લોન લે છે. જેમ કે વાન, નવા આશ્રયસ્થાનો, રેફ્રિજરેટેડ એકમો ગોઠવવા વગેરે. રોકડ ક્રેડિટ તમારા ડેરી વ્યવસાયની કાર્યકારી મૂડીની જરૂરિયાતોને પુરી કરવામાં મદદ કરે છે. આગળ, અમે તમને ડેરી ફાર્મ બિઝનેસ લોન પર ચૂકવવા માટે જરૂરી વ્યાજ દરો અને ચાર્જની વિસ્તારથી ચર્ચા કરીશું.

આ લોન પર લાગતાં વ્યાજના દરો અને અન્ય ચાર્જો

ડેરી ફાર્મ બિઝનેસ લોન પર વ્યાજ દર નક્કી કરવા માટે લોનની મુદત અને ઉછીની રકમ એ બે મુખ્ય પરિબળો પર આધાર રાખે છે. બેંક લોન લેનારની પુન:ચુકવણી ક્ષમતાના આધારે વ્યક્તિગત રીતે વ્યાજ દર નક્કી કરે છે. 
અમે તમારી સાથે ડેરી ફાર્મ લોન સંબંધિત થોડી વધુ વિગતો શેર કરવા માંગીએ છીએ.

લોનની રકમ

સમગ્ર પ્રોજેક્ટ ખર્ચના 60% થી લઈને 85% સુધીની રેન્જ.

લોનની મુદત

60-84 મહિનામાં બદલાતી રહે છે.

લોનના હપ્તા

માસિક/ત્રિમાસિક.

કોલેટરલ (ગૌણ)

સામાન્ય રીતે ₹1 લાખથી વધુની લોનની રકમ માટે જરૂરી છે.

માર્જિન

લગભગ 15%.

યોગ્યતા

ડેરી લોન માટે નીચેના લોકો અરજી કરી શકે છે:

  • દૂધ મંડળો, સ્વ-સહાય જૂથો, દૂધ યૂનિયન, સહકારી મંડળીઓ અને NGO.
  • વ્યક્તિગત સાહસિકો (આંતરપ્રિન્યોર) અગાઉ ડેરી પ્રવૃત્તિઓ સાથે સંકળાયેલા હોય તેવા.
  • જે ખેડૂતો અગાઉ ડેરી પ્રવૃત્તિઓ સાથે સંકળાયેલા છે તેઓ.
  • સંગઠિત અને અસંગઠિત ડેરી ફાર્મિંગ ઉદ્યોગ સાથે જોડાયેલા જૂથો.

સહકારી મંડળીઓ માટે ડેરી લોન મેળવવા માટે કેટલીક શરતો મહત્વપૂર્ણ છે. મંડળીઓ માટે તેમના છેલ્લા ઓડિટમાં ગ્રેડ 'A' ફરજિયાત છે. તેમના સંલગ્ન દૂધ યૂનિયનમાં રોજ સરેરાશ દૂધનો પુરવઠો 1000 લિટરથી વધુ હોવો જોઈએ. આ ઉપરાંત, તેણે અગાઉના બે વર્ષમાં જે સમયે ડેરી ફાર્મ લોન લાગુ કરવામાં આવી હોય તેમાં કર પહેલાનો નફો મેળવ્યો હોવો જોઈએ.

ડેરી ફાર્મ લોન માટે કેવી રીતે અરજી કરવી?

જો તમે ઉપર જણાવેલ યોગ્યતાના અંદરમાં આવો છો, તો તમારી પાસે હાલ દૈનિક ખેતીની લોન માટે અરજી કરવાનું શરૂ કરવાનો સમય છે.

ડેરી ફાર્મ બિઝનેસ લોન માટે અરજી કરવાનો બેસ્ટ વિકલ્પ તમારી આસપાસની સૌથી નજીકની બેંક શાખાની મુલાકાત લેવાનો છે. લોન અંગેની બધી મહત્વપૂર્ણ સલાહ અને વિગતો મેળવવા માટે તમે વ્યક્તિગત રીતે બેંકના પ્રતિનિધિને મળી શકો છો. તેઓ તમને લોન માટેની જરૂરિયાતો અને યોગ્યતા સમજવામાં મદદ કરી શકે છે. તમે તેમને પૂછી શકો છો કે સરકાર શું ફાયદા કરે છે. ડેરી ફાર્મિંગ માટે લોન, લોન વગેરેની ચુકવણી માટેની કઈ-કઈ સુવિધાઓ આપે છે. બધું સમજવા માટે તમે થોડો સમય કાઢી શકો છો. પછી તમે ત્યાંથી દૂધ ડેરી પ્રોજેક્ટ લોન માટે અરજી કરી શકો છો. તમે કેટલાક સામાન્ય ફોર્મ ભરવાના રહશે જે વધુ મુશ્કેલ નહીં હોય.

તમે આ લોન માટે ઓનલાઈન અરજી કરી શકો છો. ખરેખર, ઓનલાઈન પ્રક્રિયા વધુ ઝડપી છે, અને તમે બધી બેંકોની વેબસાઈટ પર લોન વિશેની મહત્વપૂર્ણ માહિતી મેળવી શકો છો અને તમારી પોતાની સમજ પ્રમાણે બધું સમજી શકો છો. જો તમે કોઈ લાભો કે માહિતીને સરખી રીતે સમજી શકતા નથી, તો પણ તમે બેંકના પ્રતિનિધિઓને સરળતાથી કોલ કરી શકો છો અને તમારી શંકાઓને દૂર કરી શકો છો. આ પ્રતિનિધિઓ 24 x 7 હાજર રહે છે.

તમારા ડેરી ફાર્મ બિઝનેસ લોન માટે તમારે જે દસ્તાવેજોની જરૂર પડશે તે આ પ્રમાણે છે:

  • અરજી ફોર્મ યોગ્ય રીતે ભરેલું હોવુ જોઈએ
  • આઈડી પ્રૂફ (ઓળખનું પ્રમાણપત્ર)
  • જમીનનો રેકોર્ડ/પ્રોજેક્ટ રિપોર્ટ
  • ફોટોગ્રાફ્સ

અરજી કરતી વખતે તમારે જે સુવિધાઓ જોવાની જરૂર છે તે :

સૌ પ્રથમ, તબેલા લોન અને ડેરી લોન વચ્ચે મૂંઝવણ અનુભવશો નહીં, કારણ કે બંને એક સરખી છે. પરંતુ તમારી લોનની શરતો હકીકતમાં કેવી હોવી જોઈએ અને તમને શું લાભ થશે? આ પ્રશ્નોના જવાબ આપવા માટે, અહીં અમે તમને કેટલીક મહત્વપૂર્ણ સુવિધાઓ બતાવી રહ્યા છીએ, જે તમારે લોન માટે અરજી કરતા પહેલા જોવી જોઈએ:

સમસ્યા વગરની અરજી પ્રક્રિયા: લોન માટેની અરજી પ્રક્રિયામાં કોઈ સમસ્યાઓ નહી આવે એ વાતની ખાતરી કરી લેવી. તમારે લિસ્ટમાં બતાવેલ અમુક દસ્તાવેજો સિવાય બીજા દસ્તાવેજોની જરૂર પડશે નથી, અને મોટાભાગની પ્રક્રિયાઓ ઓનલાઇન હોવી જોઈએ.

શૂન્ય પ્રોસેસિંગ ચાર્જ: આજે, ઘણી બેંકો કોઈપણ પ્રોસેસિંગ ચાર્જિસ વિના ડેરી લોન ઓફર કરે છે. જેથી, આવી સુવિધાઓ પહેલાથી જ મળી રહી છે, તો શું કામ તેનો ફાયદો ન ઉઠાવવો. આ સિવાય, તેમાં કોઈ બીજા ચાર્જ નહીં લાગે તેની પણ ખાતરી કરી લેવી.

લોનની રકમ તમારા પુરા ડેરી પ્રોજેક્ટ ખર્ચના 75-85% જેટલી હોવી જોઈએ: ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે તમારા ડેરી ફાર્મ સેટઅપ ખર્ચની ₹10 લાખની ગણતરી કરી હોય, તો તમારી લોનની રકમ ઓછામાં ઓછી ₹7.5-8.5 લાખ હોવી જોઈએ.

ઝડપી લોન પ્રક્રિયા: લોન પ્રક્રિયાઓ પુરી થવાની રાહ જોતા મહિનાઓ લાગી જાય, તે કોઈપણને પસંદ હોતુ નથી. અરજી પ્રક્રિયામાં ઓછામાં ઓછા પેપરવર્ગનો ઉપયોગ થવો જોઈએ અને ખૂબ જ સરળ સ્ટેપ્સનું પાલન કરવું જોઈએ. લોન પ્રક્રિયા ઝડપી બને હોવાથી તમે તમારો વ્યવસાય શરૂ કરવા માટે તાત્કાલિક સહાયનો લાભ લઈ શકો છો.

આધુનિક સમયની ડેરીની જરૂરિયાતો માટે લોન: હા, આધુનિક જમાનાની લોન અને આપણા વડવાઓ પાસે જે લોન હતી તેમાં ઘણો તફાવત છે. મિલ્ક હાઉસ, ડિસ્પર્સલ સિસ્ટમ્સ, વાહનો, ઓટોમેટિક મિલ્ક કલેક્શન, બલ્ક મિલ્ક ચિલિંગ યુનિટ્સ વગેરે તમારી ડેરી લોન હેઠળ આવરી લેવા જોઈએ.

વ્યાજબી વ્યાજ દરો: એવી લોનમાં ક્યારે પણ ના પડશે, જે કેટલાક આકર્ષક લાભો આપીને બદલામાં, ઉચ્ચ વ્યાજ દરોની માંગ કરતી હોય. 2.45% થી 4% એ ખેડૂતો અને વ્યક્તિઓ માટે યોગ્ય વ્યાજ દર છે; જે બિન-વ્યક્તિઓ માટે 2.8% થી 6% ની ગણતરી કરે છે.

લાંબી અને સારી ચુકવણીનો સમયગાળો: તમે જે ડેરી લોનનો લાભ લઈ રહ્યા છો, તે ચોક્કસ લોન માટે સમય ઓછામાં ઓછો ત્રણ વર્ષનો હોવો જોઈએ. તમે 6-7 વર્ષ સુધીની ચુકવણીની અવધિનો લાભ પણ લઈ શકો છો.

હું લોન કેવી રીતે ચૂકવી શકું?

તમે તમારી લોનની રકમ ઘણી રીતે ચૂકવી શકો છો. સૌથી સહેલો રસ્તો EMI દ્વારા ચૂકવણી કરવાનો છે. સરળ હોવા ઉપરાંત, તે મુશ્કેલી-મુક્ત છે અને આપણે બધા આ પદ્ધતિથી પરિચિત છીએ. જો તમે તમારા ડેરી વ્યવસાયમાં ઝડપી નફો કમાઈ રહ્યા હોય, તો તમે લોન ગીરો પણ પસંદ કરી શકો છો. આ પ્રક્રિયામાં, તમે તમારી પહેલી EMI ચૂકવણી કર્યા પછી, જ્યારે પણ તમે ઇચ્છો ત્યારે તમારી લોનની સંપૂર્ણ રકમ એક સાથે ચુકવી શકો છો. કેટલીકવાર, આ પદ્ધતિમાં ફોરક્લોઝર પેનલ્ટી ચાર્જનો સમાવેશ થાય છે, પરંતુ કેટલીક બેંકો એ લગાવતી નથી.

બીજી પદ્ધતિ ગોલ્ડ લોન દ્વારા તમારી ડેરી ફાર્મ લોનની ચુકવણી છે. આપણા બધા પાસે ઘરે કેટલીક સોનાની સંપત્તિ હોય છે અને જો તમને તમારી ડેરી લોનની ચુકવણીમાં મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડે છે, તો તમે લોનની ચુકવણી માટે આ પ્રકારના સોનાના દાગીનાઓનો ઉપયોગ કરી શકો છો. આ રીતે, તમારે ન તો તમારું સોનું વેચવું પડશે અને ન તો ચુકવણીમાં વિલંબ કરવા બદલ બેંક તરફથી કોઈ દંડનો સામનો કરવો પડશે. ગોલ્ડ લોન મેળવવામાં હાલના સમયમાં કોઈ મુશ્કેલી આવતી નથી, અને તમને અવિશ્વસનીય રીતે ઓછા વ્યાજ દરો સાથે કેટલીક બેંકો પણ મળી શકે છે.  સૌથી મહત્ત્વની વાત એ છે કે, ગોલ્ડ લોન આજે બેસ્ટ સૌથી ઝડપી પ્રોસેસિંગ પ્રકારોમાંની એક છે. પછીથી, એકવાર તમે તમારા ડેરી ફાર્મ વ્યવસાયને એકીકૃત કરી લો, પછી તમે ગોલ્ડ લોનની રકમ પાછી ચુકવી શકો છો અને તમારું સોનું ઘરે પાછું લાવી શકો છો.

 

નિષ્કર્ષ : 

ડેરી ફાર્મ લોન મેળવવા માટે ઘણી બધી તકો છે, અને સરકાર પાસે પણ આ ઉદ્યોગને ટેકો આપવા માટે અસંખ્ય સહાયક સુધારાઓ છે. જો કે, યોગ્ય ચેનલ પાસ કરવી થોડી અઘરી છે. જો તમે ડેરી ફાર્મ બ્રેકગ્રાઉન્ડ અથવા કોઈપણ દૂધ યૂનિયન સાથે સંબંધ ધરાવતા નથી, તો ડેરી ફાર્મ લોન ઓફર કરવી તમારા માટે ખૂબ જ પડકારરૂપ બની શકે છે. જો તમને હજુ પણ શંકા હોય, તો તમે બેંકના પ્રતિનિધિઓનો સંપર્ક કરી શકો છો અને તમારી શંકાઓને દૂર કરી શકો છો. 

લેટેસ્ટ અપડેટ્સ, ન્યૂઝ બ્લોગ્સ અને માઈક્રો, નાના અને મધ્યમ વ્યવસાયો (MSME), બિઝનેસ ટીપ્સ, ઈન્કમ ટેક્સ, GST, સેલેરી અને એકાઉન્ટિંગ સંબંધિત લેખો માટે Khatabook ને ફોલો કરો.

વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો

પ્રશ્ન: શું હું મારી રીતે ડેરી ફાર્મિંગ માટે મુદ્રા લોનનો લાભ લઈ શકું?

જવાબ:

હા, ડેરી ફાર્મિંગ માટે મુદ્રા લોન મેળવવી શક્ય છે, પરંતુ આ લોનનો મુખ્ય હેતુ આવક ઉભી કરવાનો હોવો જોઈએ, અને લોન ચૂકવણીના સંદર્ભમાં તમારે પૂરતો વિશ્વાસ હોવો જોઈએ.

પ્રશ્ન: શું ડેરી લોન પર કોઈ છૂટનો સમયગાળો છે?

જવાબ:

ડેરી ફાર્મ લોન પર કોઈ એક ગ્રેસ પીરિયડ આપવામાં આવતો નથી. તે લોનદાતા પર આધાર રાખે છે.

પ્રશ્ન: ડેરી ફાર્મ લોનની ચુકવણીનો સમયગાળો કેટલો હોય છે?

જવાબ:

ડેરી ફાર્મિંગ લોન માટે 7 વર્ષ સુધીની મહત્તમ લોનની ચુકવણીનો સમયગાળો હોય છે.

પ્રશ્ન: શું ડેરી ફાર્મ લોન પાસ કરાવવા માટે કોઈ સિક્યોરિટી અથવા કોલેટરલની જરૂર છે?

જવાબ:

મોટાભાગની નાણાકીય સંસ્થાઓને તમારી ડેરી લોન પાસ કરતા પહેલા સુરક્ષા અથવા કોલેટરલની જરૂર હોય છે.

પ્રશ્ન: કઈ બેંકો ડેરી ફાર્મ લોન આપે છે?

જવાબ:

ઘણી નાણાકીય સંસ્થાઓ ડેરી ફાર્મ લોન ઓફર કરે છે, જેમાં લેન્ડિંગકાર્ટ ફાઇનાન્સ, જે એન્ડ કે ગ્રામીણ બેંક, બેંક ઓફ બરોડા, એસબીઆઈ, સેન્ટ્રલ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા અને બીજી ઘણી બેંકોનો સમાવેશ થાય છે.

પ્રશ્ન: શું HDFC બેંકમાંથી ડેરી ફાર્મિંગ લોનની મંજૂરી મેળવવી શક્ય છે?

જવાબ:

HDFC બેંક તેની સંલગ્ન-પ્રવૃત્તિઓ લોન યોજના હેઠળ ડેરી ફાર્મિંગ લોન ઓફર કરે છે, જે નિયમો અને શરતોને ધ્યાનમાં રાખીને ખૂબ જ ફ્લેક્સિબલ છે.

પ્રશ્ન: બફેલો લોન સ્કીમ શું છે?

જવાબ:

હરિયાણા રાજ્ય સરકારે તાજેતરમાં ભેંસ અને ગાય ધરાવતા લોકો માટે ખાસ બફેલો લોન યોજના શરૂ કરી છે. તમે ભેંસ અને ગાય ખરીદવા માટે લગભગ ₹60,000ની લોન મેળવી શકો છો.

અસ્વીકરણ :
આ વેબસાઈટ પર આપેલી માહિતી, પ્રોડકટ અને સેવા વિના કોઈપણ વોરંટી અથવા પ્રતિનિધિત્વ, સ્પષ્ટ અથવા ગર્ભિત વગર "જેમ છે તેમ" અને "જેમ ઉપલબ્ધ છે" ના આધાર પર પ્રદાન કરવામાં આવે છે. Khatabook બ્લોગ્સ કેવળ નાણાકીય પ્રોડકટ અને સેવાઓની શૈક્ષણિક ચર્ચા માટે છે. પ્રોડકટ બાંયધરી આપતું નથી કે સેવા તમારી જરૂરિયાતો પૂરી કરશે, અથવા તે અવિરત, સમયસર અને સુરક્ષિત હશે, અને તે ભૂલો, જો કોઈ હોય તો, સુધારી લેવામાં આવશે. અહીં ઉપલબ્ધ સામગ્રી અને માહિતી ફક્ત સામાન્ય માહિતી હેતુઓ માટે છે. કોઈપણ કાનૂની, નાણાકીય અથવા વ્યવસાયિક નિર્ણયો લેવા માટે માહિતી પર આધાર રાખતા પહેલા વ્યાવસાયિકની સલાહ લો. તમારા પોતાના જોખમે આ માહિતીનો સખત ઉપયોગ કરો. વેબસાઇટ પર હાજર કોઈપણ ખોટી, અચોક્કસ અથવા અપૂર્ણ માહિતી માટે Khatabook જવાબદાર રહેશે નહીં. જો કે આ વેબસાઈટમાં સમાવિષ્ટ માહિતી અપડેટ, સુસંગત અને સચોટ છે તેની ખાતરી કરવા માટે દરેક પ્રયાસ કરવામાં આવે છે, Khatabook વેબસાઈટ અથવા માહિતી, ઉત્પાદન, સેવાઓ અથવા સંબંધિત સંપૂર્ણતા, વિશ્વસનીયતા, ચોકસાઈ, યોગ્યતા અથવા ઉપલબ્ધતા વિશે કોઈ ગેરેંટી આપતું નથી. કોઈપણ હેતુ માટે વેબસાઇટ પર સમાયેલ ગ્રાફિક્સ. Khatabook વેબસાઇટ અસ્થાયી રૂપે અનુપલબ્ધ હોવા માટે, કોઈપણ તકનીકી સમસ્યાઓના કારણે અથવા અન્યથા, તેના નિયંત્રણની બહાર અને આ વેબસાઇટનો ઉપયોગ અથવા ઍક્સેસ કરવામાં અસમર્થતાના પરિણામે થયેલા કોઈપણ નુકસાન માટે જવાબદાર રહેશે નહીં.
અસ્વીકરણ :
આ વેબસાઈટ પર આપેલી માહિતી, પ્રોડકટ અને સેવા વિના કોઈપણ વોરંટી અથવા પ્રતિનિધિત્વ, સ્પષ્ટ અથવા ગર્ભિત વગર "જેમ છે તેમ" અને "જેમ ઉપલબ્ધ છે" ના આધાર પર પ્રદાન કરવામાં આવે છે. Khatabook બ્લોગ્સ કેવળ નાણાકીય પ્રોડકટ અને સેવાઓની શૈક્ષણિક ચર્ચા માટે છે. પ્રોડકટ બાંયધરી આપતું નથી કે સેવા તમારી જરૂરિયાતો પૂરી કરશે, અથવા તે અવિરત, સમયસર અને સુરક્ષિત હશે, અને તે ભૂલો, જો કોઈ હોય તો, સુધારી લેવામાં આવશે. અહીં ઉપલબ્ધ સામગ્રી અને માહિતી ફક્ત સામાન્ય માહિતી હેતુઓ માટે છે. કોઈપણ કાનૂની, નાણાકીય અથવા વ્યવસાયિક નિર્ણયો લેવા માટે માહિતી પર આધાર રાખતા પહેલા વ્યાવસાયિકની સલાહ લો. તમારા પોતાના જોખમે આ માહિતીનો સખત ઉપયોગ કરો. વેબસાઇટ પર હાજર કોઈપણ ખોટી, અચોક્કસ અથવા અપૂર્ણ માહિતી માટે Khatabook જવાબદાર રહેશે નહીં. જો કે આ વેબસાઈટમાં સમાવિષ્ટ માહિતી અપડેટ, સુસંગત અને સચોટ છે તેની ખાતરી કરવા માટે દરેક પ્રયાસ કરવામાં આવે છે, Khatabook વેબસાઈટ અથવા માહિતી, ઉત્પાદન, સેવાઓ અથવા સંબંધિત સંપૂર્ણતા, વિશ્વસનીયતા, ચોકસાઈ, યોગ્યતા અથવા ઉપલબ્ધતા વિશે કોઈ ગેરેંટી આપતું નથી. કોઈપણ હેતુ માટે વેબસાઇટ પર સમાયેલ ગ્રાફિક્સ. Khatabook વેબસાઇટ અસ્થાયી રૂપે અનુપલબ્ધ હોવા માટે, કોઈપણ તકનીકી સમસ્યાઓના કારણે અથવા અન્યથા, તેના નિયંત્રણની બહાર અને આ વેબસાઇટનો ઉપયોગ અથવા ઍક્સેસ કરવામાં અસમર્થતાના પરિણામે થયેલા કોઈપણ નુકસાન માટે જવાબદાર રહેશે નહીં.