GSTR 1 વિગતવાર માસિક રિટર્ન છે, જેને દરેક કરદાતાએ ફાઇલ કરવું જરૂરી છે. આ વળતરમાં વ્યવસાયિક પ્રવૃત્તિઓ માટે ઈન્વોઇસ અપલોડ કરીને વેચાણ અથવા જાવક પુરવઠાની માહિતીઓનો સમાવેશ કરવામાં આવે છે. તેથી, દરેક સપ્લાયર અથવા ગ્રાહક, પછી ભલે તે બિઝનેસ-ટુ-બિઝનેસ (B2B) હોય અથવા બિઝનેસ-ટુ-કસ્ટમર (B2C) હોય, તેમના જીએસટી રિટર્નમાં તેમના ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ આઈડેન્ટિફિકેશન નંબર (GSTIN) સાથે ઉલ્લેખિત છે. જો તમારી પાસે કોઈ સપ્લાયર કે ગ્રાહક નથી, તો તમારે GSTR-1 શૂન્ય રિટર્ન ભરવું પડશે. પછી ભલે એક મહિના દરમિયાન કોઈ આર્થિક પ્રવૃત્તિ ન થઈ હોય તો પણ, GST રજીસ્ટ્રેશન ધરાવતા તમામ નિયમિત કરદાતાઓએ GSTR 1 શૂન્ય રિટર્ન ભરવું પડશે.
GSTR 1 શૂન્ય રિટર્ન શું છે?
GSTR 1 માસિક રિટર્નમાં વ્યવસાય દ્વારા આઉટગોઈંગ સપ્લાયની જાણ કરવામાં આવે છે. જો માલના પુરવઠાની લેવડદેવડ કરવામાં આવે છે, તો માલ સપ્લાય પ્રાપ્તકર્તા હાજર હોવા જોઈએ. ટૂંકમાં, તે એક રિટર્ન છે જે કંપનીના તમામ વેચાણ વ્યવહારો દર્શાવે છે. જીએસટી રજીસ્ટ્રેશન ધરાવતા તમામ નિયમિત કરદાતાઓ માટે જીએસટીમાં શૂન્ય વળતર જરૂરી છે, પછી ભલે મહિનામાં કોઈ વ્યાપારી પ્રવૃત્તિ ન હોય. તમે જલ્દીથી ઓનલાઈન GSTR 1 શૂન્ય રિટર્ન ફાઈલ કરી શકો છો, અને તેને કરવામાં માત્ર થોડી મિનિટો લાગે છે.
શૂન્ય રિટર્ન ફાઈલ કરવાનો લક્ષ્ય આવકવેરા રિટર્ન વિભાગને દર્શાવવાનો છેકે તમે વર્ષ દરમિયાન કોઈ ટેક્સ ચૂકવ્યો નથી. કારણ કે તમે કરપાત્ર આવકના માપદંડને પૂર્ણ કરતા નથી. GSTR 1 શૂન્ય રિટર્ન જરૂરી છે, જ્યારે કરદાતા પાસે મહિનામાં માલ/સેવાઓનો કોઈ જાવક પુરવઠો અથવા વેચાણ ન હોય.
જો કરદાતાઓ નીચેની શરતો પુરી કરે છે, તો તેમણે GSTR 1 શૂન્ય રિટર્ન ભરવું પડશે:
- કરદાતાએ સામાન્ય કરદાતા, કેઝ્યુઅલ કરદાતા, સ્પેશિયલ ઈકોનોમિક ઝોન ડેવલપર/યુનિટ (SEZ યુનિટ) અથવા SEZ ડેવલપર તરીકે નોંધણી કરાવવી જોઈએ અને માન્ય GSTIN હોવું જોઈએ.
- GST પોર્ટલ પર, કરદાતાએ માસિક અથવા ત્રિમાસિક ફાઈલિંગ આવર્તનની પસંદગી કરી હશે.
GSRT 1 શૂન્ય રિટર્ન ફાઇલ કરવું મહત્વનું કેમ છે?
વાર્ષિક રૂ. 2,50,000 થી વધુ કમાણી કરનારા વ્યવસાય માલિકોએ GSTR 1 આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવાની જરૂર છે. જો તમે 2,50,000 રૂપિયાથી ઓછી કમાણી કરો છો તો પણ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરવાની ભલામણ કરવામાં આવે છે. પરિણામે, તમારી માસિક અથવા ત્રિમાસિક આવકને ઝડપી બનાવવા માટે કર વિભાગની ભરતી કરવામાં આવે છે.
પછી ભલે ફોર્મમાં કોઈ વ્યવસાયિક પ્રવૃત્તિ ન હોય તો પણ, જીએસટી રજીસ્ટ્રેશન ધરાવતા કરદાતાઓને GSTR 1 હેઠળ શૂન્ય રિટર્ન ભરવાની ફરજ પડે છે. જીએસટી રિટર્ન ફાઈલ ન કરવા માટે પ્રતિ દિવસ 100 રૂપિયાનો દંડ વસૂલવામાં આવે છે.
- શૂન્ય રિટર્ન મુખ્યત્વે ITR આવકના પુરાવા તરીકે રજૂ કરવા માટે ભરવામાં આવે છે.
- GSTR 1 શૂન્ય વળતર સાથે, રિફંડ મેળવવું શક્ય છે.
GSTR 1 શૂન્ય રિટર્ન કેવી રીતે ફાઈલ કરવું?
GSTR 1 કોઈપણ જીએસટી રજિસ્ટર્ડ વ્યક્તિ દ્વારા દાખલ કરવામાં આવે છે, જેમાં એવા લોકોનો સમાવેશ થાય છે, જેમણે કોઈપણ મહિનામાં કોઈ વેચાણ વ્યવહાર અથવા પ્રવૃત્તિઓ કરી નથી. વધુમાં, GSTR 1 રિપોર્ટમાં જારી કરવામાં આવેલી ક્રેડિટ નોટ્સ, અદ્યતન પ્રાપ્ત, જારી કરેલ ડેબિટ નોટો, અગાઉથી સુધારેલી રકમ અને ટૂંકમાં દસ્તાવેજોનો સમાવેશ થાય છે. GSTR 1 હેઠળ શૂન્ય રિટર્ન ફાઈલ કરવાની પ્રક્રિયા નીચે આપેલ છે.
સ્ટેપ 1: GST ખાતામાં લોગ-ઈન કરો
GST નોંધણી પોર્ટલ પર જાઓ, માન્ય ઓળખાણ દસ્તાવેજને દાખલ કરીને તમારા ખાતામાં લોગ-ઈન કરો. ડેશબોર્ડ પેજ પર "રિટર્ન ડેશબોર્ડ" પર ક્લિક કરો.
સ્ટેપ 2: GSTR 1 રિટર્ન તૈયાર કરો
"રિટર્ન ડેશબોર્ડ" પર ક્લિક કર્યા પછી એક સ્ક્રીન પોપ અપ થશે. ફાઈલિંગ અવધિનો ઉલ્લેખ કરો અને "ઓનલાઇન તૈયાર કરો" વિકલ્પ પસંદ કરો.
સ્ટેપ 3: ઓટો-પોપ્યુલેટેડ GSTR 1 રિટર્નને માન્ય કરો
જ્યારે કરદાતાઓ "ઓનલાઇન તૈયાર કરો" પર ક્લિક કરે છે, ત્યારે તેમને GSTR 1 રિટર્નનો સારાંશ દર્શાવવામાં આવશે. ખાતરી કરો કે GSTR 1 રિટર્નના તમામ ભાગો ખાલી અથવા શૂન્ય છે.
સ્ટેપ 4: GSTR 1 રિટર્ન સબમિટ કરો
એકવાર બધી જ બાબતો ચેક થઈ જાય પછી, બોક્સ પર ટિક કરો જે સૂચવે છેકે, તમે સહમતી આપો છો કે ફાઇલિંગમાં આપેલી માહિતી સાચી છે અને સબમિટ બટન પર ક્લિક કરો.
સ્ટેપ 5: GSTR 1 ફાઈલિંગને સ્વીકારો
GSTR 1 ફાઈલિંગ સ્વીકારવા માટે, કન્ફર્મેશન વિન્ડોમાં "પ્રોસિડ" બટન પર ક્લિક કરો. ચાલુ રાખો વિકલ્પને દબાવ્યા પછી, કરદાતા દાખલ કરેલી કોઈપણ માહિતીમાં સુધારો કરી શકશે નહીં. તેથી, ખાતરી કરો કે GSTR 1 રિટર્ન યોગ્ય અને અંતિમ છે.
સ્ટેપ 6: GSTR 1 ફાઈલિંગ પર ડિજિટલ સહી
શૂન્ય GSTR1 રિટર્ન ફાઈલિંગ પૂર્ણ કરવા માટે, કરદાતાએ અંતિમ GSTR 1 રિટર્ન સબમિટ કર્યા પછી EVC ચકાસણી અથવા વર્ગ 2 ડિજિટલ હસ્તાક્ષરનો ઉપયોગ કરીને GSTR 1 રિટર્ન પર ડિજિટલ સહી કરવી પડશે.
નિષ્કર્ષ
GSTR 1 શૂન્ય રિટર્ન ફાઇલ કરવું દરેક કરદાતા માટે જરૂરી છે. જ્યારે તેમની પાસે વેચાણ અથવા જાવક પુરવઠો ન હોય. આ રિટર્ન ફોર્મ કરદાતા માટે કોઈપણ દંડને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. અમે આશા રાખીએ છીએ કે આ લેખ દ્વારા, તમે જીએસટી શૂન્ય રિટર્ન ભરવાની જરૂરિયાત અને GSTR 1 માં શૂન્ય રિટર્ન ભરવાની પ્રક્રિયા સમજી ગયા હશો. જીએસટી પાલન અંગે વધુ વિગતો માટે તમે Khatabook એપનો ઉપયોગ કરી શકો છો, જ્યાં તમે રિટર્ન ફાઈલ કરી શકો છો અને જીએસટી ઈન્વોઈસ તૈયાર કરી શકો છો.
વારંવાર પુછાતા પ્રશ્નો
1. GSTR 1 માં શૂન્ય રિટર્નથી તમારો મતલબ શું છે?
આવકવેરા વિભાગને દર્શાવવા માટે શૂન્ય રિટર્ન દાખલ કરવામાં આવે છેકે તમારી વ્યવસાયની આવક કરપાત્ર આવક કરતાં ઓછી છે અને તમે વર્ષ માટે કર ચૂકવ્યો નથી.
2. શું જીએસટી શૂન્ય રિટર્ન ફાઈલ કરવું ફરજિયાત છે?
જો તમે એક વિશિષ્ટ કરદાતા (સેઝ યુનિટ અને ડેવલપર સહિત) અથવા કેઝ્યુઅલ કરદાતા છો, તો તમારે ટેક્સના સમયગાળા દરમિયાન કોઈ વ્યવસાય ન કર્યો હોય તો પણ તમારે ફોર્મ GSTR-1 ફાઈલ કરવું પડશે. આ સમયગાળા દરમિયાન શૂન્ય ટેક્સ રિટર્ન ફાઈલ કરવું શક્ય છે (જો શૂન્ય રિટર્ન ફાઈલ કરવા માટેની તમામ શરતો પૂરી થઈ હોય તો).
3. જીએસટી હેઠળ શૂન્ય ફાઈલ કરવું શા માટે જરૂરી છે?
શૂન્ય રિટર્ન પુરાવા તરીકે કામ કરે છે અને ITR વિભાગને વ્યવસાયોની કર સંબંધિત વિગતો સમજવામાં મદદ કરે છે.
4. GSTR 1 શૂન્ય રિટર્ન ક્યારે ભરવું?
GSTR 1 શૂન્ય રિટર્ન ત્યારે ફાઇલ કરવામાં આવે છે, જ્યારે મહિના અથવા ત્રિમાસિક ગાળા દરમિયાન કોઈ જાવક પુરવઠો (રિવર્સ ચાર્જ ધોરણે પુરવઠો, શૂન્ય-રેટેડ પુરવઠો અને અંદાજિત નિકાસ સહિત) કરવામાં આવ્યો ન હતો.