ভাৰতত জিএছটিৰ প্ৰকাৰ - চিজিএছটি, এছজিএছটি আৰু আইজিএছটি কি?

ভাৰতত জিএছটিয়ে অন্যান্য বিভিন্ন কৰ যেনে সেৱা কৰ, ভেট আৰু আবকাৰী শুল্কৰ স্থান লৈছে। জিএছটি আইনখন 29 মাৰ্চ 2017 তাৰিখে গৃহীত হৈছিল, আৰু ইয়াক 1 জুলাই 2017 তাৰিখে কাৰ্যকৰী কৰা হৈছিল আৰু ভাৰত চৰকাৰে গৃহীত কৰা এশ আৰু প্ৰথম সাংবিধানিক সংশোধনী হ'ব। জিএছটি হৈছে সমগ্ৰ ভাৰতত এক স্বতন্ত্ৰ আৰু একক কৰ আইন। বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ জিএছটি হৈছে চিজিএছটি, এছজিএছটি, ইউটিজিএছটি আৰু আইজিএছটি, আৰু আইনসমূহ সমগ্ৰ দেশৰ বাবে একে। যোগান ধৰা সামগ্ৰী আৰু সেৱা আৰু সেইবোৰৰ মূল্যৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি জিএছটি পৃথক হয়।

মুখ্য কৰ শ্লেববোৰ হৈছে 0%, 5%, 12%, 18% আৰু 28%। সস্তা আৰু অত্যাৱশ্যকীয় সামগ্ৰী আৰু সেৱাবোৰ 0% শ্ৰেণীৰ অন্তৰ্গত হয়, আনহাতে অধিক ব্যয়বহুল আৰু বিলাসী সামগ্ৰী 28% শ্ৰেণীৰ অন্তৰ্গত হয়।

ভাৰতত জিএছটি প্ৰকাৰ

 যেনে চিজিএছটি, এছজিএছটি, ইউটিজিএছটি আৰু আইজিএছটিৰ নিৰ্দিষ্ট কৰ হাৰ আছে। এই হাৰবোৰ ভাৰত চৰকাৰে নিৰ্ধাৰণ কৰে আৰু চৰকাৰে সিদ্ধান্ত লোৱা অনুসৰি প্ৰযোজ্য হ'ব।

কিমান প্ৰকাৰৰ জিএছটি আছে?

 তিনি প্ৰকাৰৰ জিএছটি আছে:

• চিজিএছটি (কেন্দ্ৰীয় সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ)

• এছজিএছটি (ৰাজ্যিক সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ) 

• ইউটিজিএছটি (কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ) 

• আইজিএছটি (একত্ৰিত সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ)

এছজিএছটি কি?

ৰাজ্যিক সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ হৈছে জিএছটি প্ৰকাৰৰ এটা যিটো এটা নিৰ্দিষ্ট ৰাজ্যৰ চৰকাৰে আৰোপ কৰে। ৰাজ্য চৰকাৰে ৰাজ্যৰ ভিতৰত সামগ্ৰী আৰু সেৱাক কৰ দিয়ে (উদাহৰণ স্বৰূপে মহীশূৰ), আৰু ৰাজ্য চৰকাৰ হৈছে সংগ্ৰহ কৰা ৰাজহৰ একমাত্ৰ হিতাধিকাৰী।

• এছ.জি.এছ.টি.-য়ে বিভিন্ন ৰাজ্যিক পৰ্যায়ৰ কৰ যেনে লটাৰী কৰ, বিলাসী কৰ, ভেট, ক্ৰয় কৰ আৰু বিক্ৰী কৰ সলনি কৰে।
• অৱশ্যে, যদি সামগ্ৰীৰ লেনদেন আন্তঃৰাজ্যিক (ৰাজ্যৰ বাহিৰত) হয়, তেনেহ'লে এছজিএছটি আৰু চিজিএছটি দুয়োটা প্ৰয়োগ কৰা হয়। কিন্তু, যদি সামগ্ৰী আৰু সেৱাবোৰ ৰাজ্যৰ ভিতৰত লেনদেন হয়, কেৱল এছজিএছটি আৰোপ কৰা হয়। 
• জিএছটিৰ হাৰ দুটা প্ৰকাৰৰ জিএছটিৰ মাজত সমানে বিভক্ত। উদাহৰণ স্বৰূপে, যেতিয়া ব্যৱসায়ীসকলে তেওঁলোকৰ সামগ্ৰী বোৰ তেওঁলোকৰ ৰাজ্যৰ ভিতৰত বিক্ৰী কৰে, তেওঁলোকে এছজিএছটি আৰু চিজিএছটি পৰিশোধ কৰিব লাগিব। এছজিএছটিৰ পৰা উপাৰ্জন কৰা ৰাজহ ৰাজ্য চৰকাৰৰ আৰু চিজিএছটিৰ পৰা কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰলৈ ৰাজহ। 
• বিভিন্ন সামগ্ৰী আৰু সেৱাৰ এছজিএছটি সময়ে সময়ে প্ৰকাশিত চৰকাৰী অধিসূচনাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে। 

এছজিএছটিৰ হাৰ

চিজিএছটি কি?

কেন্দ্ৰীয় সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ সামগ্ৰী আৰু সেৱাৰ আন্তঃৰাজ্যিক (ৰাজ্যৰ ভিতৰত) যোগানৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰযোজ্য। কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে ইয়াক কৰ আৰোপ কৰে। চিজিএছটি আইনে এই ধৰণৰ জিএছটি নিয়ন্ত্ৰণ কৰে। ইয়াত, চিজিএছটিৰ পৰা উপাৰ্জন কৰা ৰাজহ এছজিএছটিৰ সৈতে সংগ্ৰহ কৰা হয় আৰু কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্য চৰকাৰৰ মাজত বিভক্ত কৰা হয়। 

উদাহৰণ স্বৰূপে, যেতিয়া এজন ব্যৱসায়ীয়ে ৰাজ্যৰ ভিতৰত লেনদেন কৰে, সামগ্ৰীবোৰৰ ওপৰত এছজিএছটি আৰু চিজিএছটিৰ ওপৰত কৰ আৰোপ কৰা হয়। জিএছটি হাৰ এছজিএছটি আৰু চিজিএছটিৰ মাজত সমানে বিভক্ত, আনহাতে চিজিএছটিৰ অধীনত সংগ্ৰহ কৰা ৰাজহ কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ। 

চিজিএছটি হাৰ

আইজিএছটি কি?

ইণ্টিগ্ৰেটেড সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ হৈছে এক প্ৰকাৰৰ জিএছটি, য'ত সামগ্ৰী আৰু সেৱাৰ আন্তঃৰাজ্যিক যোগানৰ ওপৰত কৰ প্ৰযোজ্য হয়। এই জিএছটি প্ৰকাৰটো আমদানি কৰা আৰু ৰপ্তানি কৰা সামগ্ৰী আৰু সেৱাৰ ওপৰতো আৰোপ কৰা হয়। আইজিএছটি আইনে ইয়াক নিয়ন্ত্ৰণ কৰে, আৰু আইজিএছটি সংগ্ৰহৰ বাবে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰ দায়বদ্ধ। 

সংগ্ৰহ কৰা আইজিএছটি সমানে কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্য চৰকাৰৰ অংশত বিভক্ত। আইজিএছটিৰ ৰাজ্যিক অংশ ৰাজ্যখনক প্ৰদান কৰা হয় য'ত সামগ্ৰী আৰু সেৱা প্ৰাপ্ত কৰা হয়। প্ৰাপ্ত বাকী থকা আইজিএছটি কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰলৈ যায়। 

উদাহৰণ স্বৰূপে, যেতিয়া ব্যৱসায়ীয়ে দুখন ৰাজ্যৰ মাজত যোগান ধৰে, এই ক্ষেত্ৰত কৰৰ প্ৰকাৰ হ'ব আইজিএছটি। 

আইজিএছটি হাৰ

ইউজিএছটি কি?

কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলসামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ হৈছে কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ সামগ্ৰী আৰু সেৱাৰ ওপৰত আৰোপ কৰা এক প্ৰকাৰৰ জিএছটি। এইটো এছজিএছটিৰ দৰে একে কিন্তু কেৱল কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ ক্ষেত্ৰত হে প্ৰযোজ্য। 

ইউজিএছটি পণ্ডিচেৰী আৰু দিল্লীৰ সৈতে দাদৰা, নগৰ হাভেলি, চণ্ডিগড়, আন্দামান আৰু নিকোবৰত প্ৰযোজ্য। ইয়াত চৰকাৰে সংগ্ৰহ কৰা ৰাজহ কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল চৰকাৰৰ। যিহেতু ইউজিএছটি হৈছে এছজিএছটিৰ সলনি, সেইবোৰ চিজিএছটিৰ সৈতে সংগ্ৰহ কৰা হয়। 

জিএছটি কেনেদৰে নিৰ্ধাৰণ কৰা হয়?

সামগ্ৰী আৰু সেৱাৰ বিক্ৰেতা আৰু ক্ৰেতাৰ অৱস্থানৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি জিএছটি নিৰ্ধাৰণ কৰা হয়। 

সামগ্ৰী আৰু সেৱাৰ আন্তঃৰাজ্যিক যোগানৰ ক্ষেত্ৰত চিজিএছটি আৰু এছজিএছটি প্ৰযোজ্য। ইয়াৰ বিপৰীতে, আইজিএছটি সামগ্ৰী আৰু সেৱাৰ আন্তঃৰাজ্যিক যোগানৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰযোজ্য।

সেয়েহে, আইজিএছটি হাৰ হৈছে চিজিএছটি আৰু এছজিএছটি হাৰৰ এক সংমিশ্ৰণ। 

অধিক পঢ়ক:ব্যৱসায়ৰ বাবে ভাৰতৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ 10 খন চহৰৰ বিষয়ে জানেনে?

জিএছটিৰ উদ্দেশ্য

জিএছটিৰ মুখ্য উদ্দেশ্যবোৰ হৈছে

• অন্যান্য কৰ বিলোপ - জিএছটি আইন প্ৰৱৰ্তনৰ ফলত অন্যান্য পৰোক্ষ কৰ সলনি কৰা হৈছিল। মুখ্য কৰবোৰ জিএছটিত গোট বদ্ধ কৰা হৈছে। 
• সামঞ্জস্যতা বৃদ্ধি কৰে - এমএছএমই বা ক্ষুদ্ৰ স্কেল ব্যৱসায়ৰ বাবে কৰ অনুপালন সহজ। ইয়াৰ উপৰিও, একক কৰ ৰ উপস্থিতিয়ে ৰিটাৰ্ণ দাখিল কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়াটো সহজ কৰি তোলে। 
• স্বচ্ছতা বৃদ্ধি কৰে - জিএছটিয়ে দুৰ্নীতিৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস কৰে আৰু স্বচ্ছতা বৃদ্ধি কৰে। উদাহৰণ স্বৰূপে, ব্যৱসায়ত মিছা ইনপুট কৰ ক্ৰেডিটৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস হয়। 
• মূল্য হ্ৰাস - জিএছটি বিধেয়কে কেৱল মুঠ মূল্য-সংযোজন অংশৰ ওপৰত কৰ আৰোপ কৰে, পূৰ্বৰ কৰ-অন-কৰ প্ৰণালী নাইকিয়া কৰে আৰু সামগ্ৰীৰ ব্যয় হ্ৰাস কৰে।
• দেশৰ ৰাজহ বৃদ্ধি কৰক - এক বৃহৎ কৰ-পৰা-জিডিপি অনুপাতই চৰকাৰী ৰাজহ বৃদ্ধি সূচায়, যি এক স্বাস্থ্যকৰ অৰ্থনীতি সূচায়। ইয়াৰ উপৰিও, এক বহল কৰ আধাৰ আৰু অধিক কৰ অনুপালনৰ ফলত জিএছটি কাৰ্যকলাপৰ পৰা চৰকাৰী উপাৰ্জন বৃদ্ধি হ'ব পাৰে।
• উচ্চ দক্ষতা আৰু উৎপাদনশীলতা - ভাৰতত জিএছটিয়ে লজিষ্টিক সীমাবদ্ধতা আৰু ইনপুট কৰ ক্ৰেডিটৰ বাবে সময় সাপেক্ষ ফাইলিং প্ৰক্ৰিয়া নাইকিয়া কৰিব বিচাৰে। তদুপৰি, প্ৰৱেশ কৰ নাইকিয়া কৰি, ব্যৱসায়ৰ উৎপাদনশীলতাৰ স্তৰ বৃদ্ধি হ'ব বুলি ভৱিষ্যতবাণী কৰা হৈছে।।

জিএছটি কিয় প্ৰয়োজন?

জিএছটি হৈছে ভাৰতৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ আৰু গুৰুত্বপূৰ্ণ কৰ সংস্কাৰ। জিএছটিত বিভিন্ন পৰোক্ষ কৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰিলে উৎপাদন আৰু উৎপাদন ব্যয় হ্ৰাস হয় আৰু লগতে দেশৰ অৰ্থনৈতিক বিকাশত সহায় কৰে। 

ভেটৰ বাবে হাৰ আৰু নিয়মাৱলী ৰাজ্যঅনুসৰি বিভিন্ন আছিল। লগতে, এইটো লক্ষ্য কৰা হৈছে যে ৰাজ্যবোৰে বিনিয়োগকাৰীসকলক প্ৰলোভিত কৰিবলৈ সঘনাই এই হাৰবোৰ হ্ৰাস কৰিব বিচাৰে। ইয়াৰ ফলত কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ লগতে অন্যান্য ৰাজ্য চৰকাৰ দুয়োৰে ৰাজহ হেৰুৱাইছিল।

 আনহাতে, জিএছটিয়ে সকলো ৰাজ্যতে মানক কৰ নিয়মাৱলী কাৰ্যকৰী কৰে, বিভিন্ন ধৰণৰ ব্যৱসায় সামৰি। এক পূৰ্বনিৰ্ধাৰিত আৰু পূৰ্ব-অনুমোদিত সূত্ৰ অনুসৰি, এই ক্ষেত্ৰত কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্য চৰকাৰৰ মাজত কৰ বিতৰণ কৰা হয়। তদুপৰি, যিহেতু কোনো অতিৰিক্ত ৰাজ্য-আৰোপিত কৰ নাই, সমগ্ৰ দেশতে সেৱা আৰু সামগ্ৰী সমানভাৱে বিক্ৰী কৰা টো বহুত সহজ।

জিএছটিৰ বিশেষত্বসমূহ

• জিএছটিৰ অধীনত পঞ্জীয়ন কৰা প্ৰতিটো ব্যৱসায়ে জিএছটি আইনৰ অধীনত সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ চিনাক্তকৰণ নম্বৰ (জিএছটিআইএন) বা জিএছটি নম্বৰ প্ৰাপ্ত কৰে। এই জিএছটিআইএনয়ে জিএছটি বিষয়াসকলক জিএছটিৰ দেয় আৰু লেনদেনৰ হিচাপ ৰখাত সহায় কৰে।
• কোনো ব্যৱসায় বা সংগঠনে প্ৰথমে জিএছটিৰ অধীনত পঞ্জীয়ন নকৰাকৈ কাম কৰিব নোৱাৰে। অসম্পূৰ্ণ জিএছটি ৰিটাৰ্ণ দাখিলৰ ফলত ইনপুট কৰ ক্ৰেডিট অস্বীকাৰ কৰাৰ লগতে জৰিমনা আৰোপ কৰা হয়।
• জিএছটিআইএন মূলতঃ বৈধতাৰ চিহ্ন। ই গ্ৰাহক, ই-কমাৰ্চ প্লেটফৰ্ম, ৰাজহুৱা নিবিদা, বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান, কৰ্পোৰেট আৰু অন্যান্যৰ বাবে আপোনাৰ ব্ৰেণ্ডচিনাক্তকৰণত অৰিহণা যোগায়। 
• জিএছটিয়ে এটা সৰলীকৃত পঞ্জীয়ন আঁচনি প্ৰদান কৰে যাক কম্পোজিচন আঁচনি বুলি কোৱা হয়। এইটো ব্যক্তিগত ব্যৱসায়ৰ বাবে এটা সৰল আৰু পোনপটীয়া আঁচনি। ই সময় সাপেক্ষ জিএছটিপ্ৰয়োজনীয়তা নাইকিয়া কৰে আৰু পূৰ্বনিৰ্ধাৰিত হাৰত জিএছটি পৰিশোধ কৰে। 
• ভাৰতত জিএছটিৰ ফলত কিছুমান অসুবিধাহৈছে যেনে ব্যয় বৃদ্ধি, বিশেষকৈ ছফ্টৱেৰে ব্যৱসায়ৰ কাৰ্যকৰী ব্যয় বৃদ্ধি কৰা। সেয়েহে, ই ব্যৱসায়িক কাৰ্যকলাপত জটিলতা বৃদ্ধি কৰিছে। 

সঘনাই সোধা প্ৰশ্ন

ভাৰতত কিমান প্ৰকাৰৰ জিএছটি আছে?

ভাৰতত, জিএছটিক 3 টা শ্ৰেণীত বিভক্ত কৰা হৈছে। সেইবোৰ হৈছে চিজিএছটি (কেন্দ্ৰীয় সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ), এছজিএছটি (ৰাজ্যিক সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ)/ইউটিজিএছটি (কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ) আৰু আইজিএছটি (একত্ৰিত সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ)।

সকলো জিএছটি শ্ৰেণী ভাৰতত প্ৰযোজ্য নেকি?

হয়, ভাৰতত সকলো ধৰণৰ জিএছটি প্ৰযোজ্য।

জিএছটিৰ পৰা ৰেহাই পোৱা কিছুমান সামগ্ৰী আছে নেকি?

হয়, কিছুমান সামগ্ৰী আৰু সেৱা যেনে পেট্ৰ'লিয়াম, প্ৰাকৃতিক গেছ আৰু উচ্চ গতিৰ ডিজেল জিএছটিৰ অধীনত নাহে।

জিএছটি দাখিল বাধ্যতামূলক নেকি?

হয়, ব্যৱসায়বোৰে জিএছটি ৰিটাৰ্ণ দাখিল কৰিব লাগিব। আনকি নিৰ্দিষ্ট সময়ত লেনদেন সামান্য বা অস্তিত্বহীন হ'লেও, আপুনি ৰিটাৰ্ণ দাখিল কৰিবই লাগিব। অন্যথা, ই পৰৱৰ্তী ৰিটাৰ্ণৰ সৈতে সমস্যাসৃষ্টি কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত জৰিমনা হ'ব পাৰে।

চিজিএছটি, এছজিএছটি, আইজিএছটি আৰু ইউজিএছটি সম্পূৰ্ণ প্ৰপত্ৰ কি?

চিজিএছটিৰ অৰ্থ হৈছে কেন্দ্ৰীয় সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ, এছজিএছটিৰ অৰ্থ হৈছে ৰাজ্যিক সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ, আইজিএছটিৰ অৰ্থ হৈছে একত্ৰিত সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ, আৰু ইউজিএছটি ৰ অৰ্থ হৈছে কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ।

 কেতিয়া জিএছটি ৰিটাৰ্ণ দাখিল কৰা উচিত?

জিএছটি ৰিটাৰ্ণ বা জিএছটিআৰ হৈছে এক অভিলেখ যাক কৰদাতাসকলে নিৰ্ধাৰিত তাৰিখৰ ভিতৰত দাখিল কৰিব লাগিব।  ৰেকৰ্ডত উপাৰ্জন, ক্ৰয় আৰু ব্যয়ৰ বিষয়ে তথ্য আছে, আৰু ই ব্যক্তি এজনৰ কৰ বোজা গণনা কৰাত কাৰ্যকৰী প্ৰমাণিত হৈছে।

জিএছটি কেনেদৰে গণনা কৰা হয়?

জিএছটি ভাৰতত মাচুল আধাৰত পৰিশোধ যোগ্য জিএছটিৰ যোগফল হিচাপে নিৰ্ধাৰণ কৰা হয়, অন্তৰ্মুখী আৰু বহিৰ্মুখী সামগ্ৰী আৰু সেৱা। এই মুঠটো প্ৰতি মাহে পৃথকে নিৰ্ধাৰণ কৰা হয়, আৰু আপুনি প্ৰতি মাহে আপোনাৰ জিএছটি ৰিটাৰ্ণ দাখিল কৰোঁতে গণনা কৰা পৰিমাণ পৰিশোধ কৰিব লাগিব।